تصویربرداری پزشکی ( به انگلیسی: Medical imaging ) تکنیک و فرایند مورد استفاده برای ساختن تصاویری از بدن انسان ( یا بخش ها و عملکردهای آن ) برای اهداف کلینیکی ( روش های پزشکی که در جستجوی شناخت، درمان و بررسی بیماری ها هستند ) یا علوم پزشکی ( شامل مطالعات آناتومیک و فیزیولوژیک ) است. تصویربرداری پزشکی، تداخلی است از چند شاخهٔ علوم همانند فیزیک پزشکی، مهندسی پزشکی، زیست شناسی، و اپتیک.
تا سال ۲۰۱۰، ۵ میلیارد مطالعه تصویربرداری پزشکی در سراسر جهان انجام شده است. [ ۱] قرار گرفتن در معرض تشعشع از تصویربرداری پزشکی در سال ۲۰۰۶ حدود ۵۰ درصد از کل قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان در ایالات متحده را تشکیل می داد. [ ۲] تجهیزات تصویربرداری پزشکی با استفاده از فناوری صنعت نیمه هادی، از جمله تراشه های مدار مجتمع CMOS، دستگاه های نیمه هادی قدرت، حسگرهایی مانند حسگرهای تصویر ( به ویژه سنسورهای CMOS ) و حسگرهای زیستی، و پردازنده هایی مانند میکروکنترلرها، ریزپردازنده ها، پردازنده های سیگنال دیجیتال، پردازنده های رسانه و … تولید می شوند. دستگاه های سیستم روی تراشه تا سال ۲۰۱۵، محموله های سالانه تراشه های تصویربرداری پزشکی بالغ بر ۴۶ میلیون واحد و ۱٫۱ میلیارد دلار بوده است. [ ۳]
در این مقاله و مقالات مربوط به آن، «پرتوشناسی» ( رادیولوژی ) زیرمجموعه ای از علوم پزشکی تعریف گردیده است. در تصویربرداری پزشکی، روش هایی مانند میکروسکوپ نیروی اتمی یا میکروسکوپ الکترونی عبوری یا میکروسکوپ پرآب پویشی یا میکروسکوپ الکترونی روبشی که معمولاً کاربرد مستقیم بالینی ندارند در نظر گرفته نشده اند، حال آنکه پرتوشناسی ( یا رادیولوژی ) بیشتر جنبه یک رشته آکادمیک دارد.
اگرچه تاریخ مدونی دربارهٔ تصویربرداری پزشکی پرداخته نشده است، اما می توان به نقش دانشمندان فیزیک و مهندسان در بستر تاریخی نیم نگاهی انداخت.
اولین تکنیک و مدالیته تصویربرداری مدرن با کشف اشعه ایکس توسط آقای ویلیام رونتگن در سال ۱۸۹۵ بازمی گردد. بیشتر تلاش های فیزیکی برای پیشبرد سیستم های رادیوگرافی و تصویربرداری با اشعه ایکس نظیر نمایشگرهای تشدیدکننده، مقطع نگاری، چرخاندن مجراهای آندی و … در ۱۰ تا ۲۰ سال پس از آن رخ داد.
اما نکته جالب در این زمینه این بود که، تغییرات و بهبودهای شگرف در تصویربرداری داخلی بیماری ها بیشتر از جانب خلاقیت افراد آزمایشگاهی سرچشمه گرفت، تا دانشمندان فیزیک و مهندسان. برای تصویربرداری از نواحی مبهم انتخابی روش های متنوعی توسعه پیدا کرد. از آن جمله می توان به کاتادر، رنگ دانه های عملگر دهانی و درون وریدی اشاره کرد. از اینرو وقتی رادیولوژیست ها با محدودیت های اجرایی دستگاه ها مواجه می شدند، روش های مختلفی که گاهی تهاجمی نیز بود، طراحی می کردند تا تصویربرداری ارگان های ناپیدا را تسهیل کنند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتا سال ۲۰۱۰، ۵ میلیارد مطالعه تصویربرداری پزشکی در سراسر جهان انجام شده است. [ ۱] قرار گرفتن در معرض تشعشع از تصویربرداری پزشکی در سال ۲۰۰۶ حدود ۵۰ درصد از کل قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان در ایالات متحده را تشکیل می داد. [ ۲] تجهیزات تصویربرداری پزشکی با استفاده از فناوری صنعت نیمه هادی، از جمله تراشه های مدار مجتمع CMOS، دستگاه های نیمه هادی قدرت، حسگرهایی مانند حسگرهای تصویر ( به ویژه سنسورهای CMOS ) و حسگرهای زیستی، و پردازنده هایی مانند میکروکنترلرها، ریزپردازنده ها، پردازنده های سیگنال دیجیتال، پردازنده های رسانه و … تولید می شوند. دستگاه های سیستم روی تراشه تا سال ۲۰۱۵، محموله های سالانه تراشه های تصویربرداری پزشکی بالغ بر ۴۶ میلیون واحد و ۱٫۱ میلیارد دلار بوده است. [ ۳]
در این مقاله و مقالات مربوط به آن، «پرتوشناسی» ( رادیولوژی ) زیرمجموعه ای از علوم پزشکی تعریف گردیده است. در تصویربرداری پزشکی، روش هایی مانند میکروسکوپ نیروی اتمی یا میکروسکوپ الکترونی عبوری یا میکروسکوپ پرآب پویشی یا میکروسکوپ الکترونی روبشی که معمولاً کاربرد مستقیم بالینی ندارند در نظر گرفته نشده اند، حال آنکه پرتوشناسی ( یا رادیولوژی ) بیشتر جنبه یک رشته آکادمیک دارد.
اگرچه تاریخ مدونی دربارهٔ تصویربرداری پزشکی پرداخته نشده است، اما می توان به نقش دانشمندان فیزیک و مهندسان در بستر تاریخی نیم نگاهی انداخت.
اولین تکنیک و مدالیته تصویربرداری مدرن با کشف اشعه ایکس توسط آقای ویلیام رونتگن در سال ۱۸۹۵ بازمی گردد. بیشتر تلاش های فیزیکی برای پیشبرد سیستم های رادیوگرافی و تصویربرداری با اشعه ایکس نظیر نمایشگرهای تشدیدکننده، مقطع نگاری، چرخاندن مجراهای آندی و … در ۱۰ تا ۲۰ سال پس از آن رخ داد.
اما نکته جالب در این زمینه این بود که، تغییرات و بهبودهای شگرف در تصویربرداری داخلی بیماری ها بیشتر از جانب خلاقیت افراد آزمایشگاهی سرچشمه گرفت، تا دانشمندان فیزیک و مهندسان. برای تصویربرداری از نواحی مبهم انتخابی روش های متنوعی توسعه پیدا کرد. از آن جمله می توان به کاتادر، رنگ دانه های عملگر دهانی و درون وریدی اشاره کرد. از اینرو وقتی رادیولوژیست ها با محدودیت های اجرایی دستگاه ها مواجه می شدند، روش های مختلفی که گاهی تهاجمی نیز بود، طراحی می کردند تا تصویربرداری ارگان های ناپیدا را تسهیل کنند.
wiki: تصویربرداری پزشکی