تنخ

لغت نامه دهخدا

تنخ. [ ت َ ن َ ] ( ع مص ) ناگوارد شدن کسی را. ( منتهی الارب ). تخمه کردن. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ فارسی

ناگوارد شدن کسی را تخمه کردن .

دانشنامه عمومی

تنخ یا تناخ[ ۱] ‏ ( به عبری: תָּנָ"ךְ ) که کتاب مقدس عبرانی و در عبری میقرا ( به عبری: מִקְרָא، قرائت کردن ) نیز نامیده می شود، مجموعهٔ متون مقدس عبری شامل تورات، نوییم و کتوویم است. شاخه های مختلف یهودیت و سامریت نسخه های متفاوتی از این کتاب مقدس را استناد می کنند، از جمله هفتادگانیِ یونانی قرن سوم ق م در یهودیت معبد دوم، پشیطای سریانی، تورات سامری، طومارهای دریای مرده و در نهایت متن مازورتی قرن دهم میلادی که توسط گروهی از کاتبان نهایی شده و در حال حاضر در یهودیت ربانی مورد استفاده است. [ ۲] ‏ اصطلاح «کتاب مقدس عبری» اغلب با متن مازورتی یکی گرفته می شود؛ با این حال، این نسخه ای قرون وسطایی و یکی از چندین متنی است که در طول تاریخ توسط شاخه های مختلف یهودیت، معتبر در نظر گرفته شده است. [ ۲] ‏ نسخهٔ فعلی متن مازورتی عمدتاً به عبری توراتی و بخش های متاخرتری نیز به زبان آرامی توراتی ( در کتاب های دانیال و عزرا؛ ۱۰:۱۱ در کتاب ارمیا ) است. [ ۳]
نسخهٔ معتبر فعلی تنخ—مورد استناد در یهودیت ربانی—متن مازورتی ( قرن هفتم تا دهم میلادی ) است که ۲۴ کتاب است. این کتب نیز هر کدام به فصل ها و آیاتی تقسیم می شوند. تنخ در دوران معبد دوم تدوین و تثبیت ( حدوداً ۵۲۰ قبل از میلاد تا ۷۰ میلادی ) شده است؛ این عهدی است که یهودیان بر سر اینکه کدام بخش ها از متونشان منشأ الهی دارد، بحث کرده و به اجماع رسیدند و با استفاده از متون قدیمی تر آنچه امروزه «تورات» نامیده می شود را شکل دادند. متن مازورتی توسط کاتبان و دانشمندان یهودی اوایل قرون وسطی نهایی شده است. [ ۲] یهودیان یونانی زبان اسکندریه ترجمه ای یونانی از تنخ، به نام «هفتادگانی» تدوین کردند. هفتادگانی شامل کتاب هایی می شود که بعدها اپوکریفا/اسفار مشکوک نامیده شدند. سامریان نسخهٔ خودشان از تورات را دارند. هر دوی این نسخه های باستانیِ تنخ به طور قابل توجهی با متن مازورتی قرون وسطی متفاوت هستند. [ ۲]
پژوهشگران معاصر به منظور درک تاریخ تنخ علاوه بر متن مازورتی از منابع متعددی استفاده می کنند. [ ۴] از جملهٔ این منابع، هفتادگانی یونانی، پشیطای سریانی، تورات سامری، مجموعه طومارهای دریای مرده و فرازهایی از نسخ خطی ربانی هستند. این منابع در برخی موارد قدیمی تر از متن مازورتی بوده و اغلب با آن تفاوت دارند. [ ۵] این تفاوت ها منجر به نظریه ای شده است مبنی بر اینکه نسخه ای اولیه از تنخ وجود داشته که منشأ نسخه های موجود امروز بوده است. [ ۶] با این حال، چنین متن اولیه ای هرگز یافت نشده و در این زمینه که کدام یک از سه نسخهٔ معروف ( هفتادگانی، متن مازورتی و تورات سامری ) به متن اولیه نزدیک تر است، اختلاف وجود دارد. [ ۷]
عکس تنخعکس تنخ
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس