تهران استان

دانشنامه آزاد فارسی

تهران، استان
14283400-2.jpg
استانی در کوه پایه های جنوبی البرز مرکزی در شمال ایران. از شمال به استان مازندران، از شرق و جنوب به استان سمنان، از جنوب به استان های قم و مرکزی، و از غرب به استان البرز محدود است. بخشی از کوه های البرز مرکزی نواحی شمالی این استان و دشت های آبرفتی نسبتاً پهناوری که در گوشه و کنار آن ها کوه های نه چندان بلند، مانند کوه بی بی شهربانو و کوه جارو، دیده می شوند، نواحی جنوبی آن را فراگرفته اند. توچال (۳,۹۳۳ متر)، و زرّین کوه (۳,۸۵۰ متر) و کوه های دیگری که ارتفاع اکثر آن ها بالاتر از ۳هزار متر است، از دیگر نقاط بلند استان تهران محسوب می شوند. رودخانه های این استان از کوه های البرز سرچشمه می گیرند و روبه دشت های جنوبی جاری می شوند و بعضاً به مصارف عمومی می رسند. از آن جایی که استان تهران در ناحیه ای نسبتاً گرم و خشک قرار دارد و از سوی دیگر حدود یک ششم جمعیت کشور در این استان به سر می برند و متراکم ترین نواحی جمعیتی ایران است، آب رودخانه های مزبور غالباً مهار شده و با احداث سدهایی، همچون سدّ لتیان، از آن ها حداکثر استفاده به عمل می آید. اقلیم آن در ارتفاعات شمالی معتدلِ مایل به سرد و نیمه خشک و در نواحی مرکزی و جنوبی معتدلِ مایل به گرم و خشک است. غیر از رودخانه های مهمی چون جاجرود، کردان یا برغان، بقیۀ رودخانه ها که به دشت های جنوبی روان می شوند، فصلی اند و هنگام بارندگی های شدید سیلابی می شوند. استان تهران، که از پرجمعیت ترین نواحی ایران است، با ۱۲,۱۸۳,۳۹۱ نفر (۱۳۹۰) جمعیت از ۱۶ شهرستان و ۳۳ بخش (۱۳۹۱) با مرکزیت اداری کلان شهر تهران تشکیل شده است. استان تهران صنعتی ترین استان کشور است و بخشی از فعالیت های صنعتی آن عبارت اند از اتومبیل سازی و تولید قطعات و ملحقات خودرو، موتورسیکلت و دوچرخه، سیمان، مصالح ساختمانی، مواد شیمیایی، شیشه و بلور، لوازم خانگی، صابون، مواد شوینده، فرش ماشینی، موکت، انواع کف پوش، قند و شکر، و روغن نباتی، ریخته گری و ذوب فلزات، لاستیک سازی، الکتریک و الکترونیک، نساجی، صنایع غذایی، دخانیات، صنایع چوب، و پالایش نفت. این استان در زمینۀ کشاورزی و تولید انواع سبزی و میوه، گندم و جو، ذرت، پنبه، چغندرقند، لبنیات و فرآورده های دامی، پرورش ماهی، گاوداری، مرغداری، و زنبور عسل نیز موقعیت خوبی دارد و از نظر منابع طبیعی ـ به ویژه در زمینه هایی چون زغال سنگ، سنگ های ساختمانی و آهک و گچ، منگنز، گوگرد، نمک، کائولین، گِل سفید، و مس ـ تا اندازه ای غنی است. تهران در تقسیمات کشوری آبان ۱۳۱۶ مرکز اداری استان دوم بود و در ۱۳۴۰ به استان مرکزی تبدیل شد و در ۱۳۵۵ به استان تهران تغییر نام داد. در ۱۳۸۹ کرج و بخش غربی این استان از آن جدا شد و استان مستقل البرز را تشکیل داد. نیز ← البرز،_استان

پیشنهاد کاربران

بپرس