توضیح المراد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] توضیح المراد، تعلیقه ی سید هاشم حسینی تهرانی، بر شرح تجرید الاعتقاد علامه حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی، در کلام و اصول اعتقادات شیعه می باشد. بیشتر مباحث به روش فلسفی و به زبان عربی نگاشته است.
مؤلف با ذکر مختصری از اصل کتاب و بدون ذکر تمام متن، و با آوردن حروف "الخ" به جای ذکر تمام متن، تعلیقه ی خود را که توضیح بیشتر بر مطالب و گره گشایی از مشکلات این شرح می باشد، را در ادامه کلام علامه حلی آورده اند.
مؤلف چنین بیان می کند از آنجایی که شرح تجرید الاعتقاد علامه حلی، مورد استقبال محصلین می باشد، اما دارای ابهاماتی بوده که نیاز به توضیح دارد، تصمیم گرفتم که تعلیقی بر این کتاب بنگارم.
محقق طوسی با بهره ی سرشار از علوم عقلی و فلسفی و منطقی در صدد پی نهادن مبانی عقلی تفکر اسلامی برآمد وبا تعیین مبادی عقلی و مباحث کلامی متداول، کلام عصر خود را با طرح امور عامه در اندیشه ی دینی به سوی فلسفه و برهان سوق داد، و از جدلی بودن آن اجتناب ورزید، لذا وی در ترتیب پیشینیان در تنظیم مباحث پیروی نکرد و سلسه بحث خود را در امور عامه، جواهر و اعراض، الهیات، نبوت و امامت و معاد سامان داد که همین ترتیب بعدها توسط تمام متکلمان پذیرفته شد، آنچنان که کتاب های مقاصد، مواقف و حتی اسفار اربعه ی ملاصدرا همین شیوه را پیش گرفتند.
علامه حلی شاگرد برجسته ی خواجه نیز با فراگیری کتاب استاد به نزد وی به شرح آن همت گماشت و سائر کتاب های کلامی خود را بر همین شیوه سامان داد، جز آن که خود نیز باطرح مباحث معرفت شناسی در آغاز کتاب نهج الحق و نهایه المرام بنای عقلی آن را کامل تر ساخت.

[ویکی فقه] توضیح المراد (کتاب). توضیح المراد تعلیقه ی سید هاشم حسینی تهرانی بر شرح تجرید الاعتقاد علامه حسن بن یوسف بن علی بن مطهر حلی ، در کلام و اصول اعتقادات شیعه میباشد بیشتر مباحث به روش فلسفی و به زبان عربی نگاشته است.
مولف با ذکر مختصری از اصل کتاب و بدون ذکر تمام متن، و با آوردن حروف الخ به جای ذکر تمام متن، تعلیقه ی خود را که توضیح بیشتر بر مطالب و گرهگشایی از مشکلات این شرح میباشد را در ادامه کلام علامه حلی آورده اند.
انگیزه تالیف
مولف چنین بیان میکند از آنجایی که شرح تجرید الاعتقاد علامه حلی، مورد استقبال محصلین میباشد اما دارای ابهاماتی بوده که نیاز به توضیح دارد تصمیم گرفتم که تعلیقی بر این کتاب بنگارم.
روش کتاب خواجه طوسی
محقق طوسی با بهره ی سرشار از علوم عقلی و فلسفی و منطقی در صدد پی نهادن مبانی عقلی تفکر اسلامی برآمد وبا تعیین مبادی عقلی و مباحث کلامی متداول، کلام عصر خود را با طرح امور عامه در اندیشه ی دینی به سوی فلسفه و برهان سوق داد، و از جدلی بودن آن اجتناب ورزید لذا وی در ترتیب پیشینیان در تنظیم مباحث پیروی نکرد و سلسه بحث خود را در امور عامه، جواهر و اعراض ، الهیات ، نبوت و امامت ومعاد سامان داد که همین ترتیب بعدها توسط تمام متکلمان پذیرفته شد، آنچنان که کتاب های مقاصد، مواقف و حتی اسفار اربعه ی ملاصدرا همین شیوه را پیش گرفتند.علامه حلی شاگرد برجسته ی خواجه نیز با فراگیری کتاب استاد به نزد وی به شرح آن همت گماشت و سائر کتابهای کلامی خود را بر همین شیوه سامان داد، جز آن که خود نیز باطرح مباحث معرفت شناسی در آغاز کتاب نهج الحق و نهایه المرام بنای عقلی آنرا کاملتر ساخت.نکته ی قابل توجه این است که از زمان خواجه به بعد، فلسفه گرایش کلامی به خود گرفت، زیرا که تمام فیلسوفان بعد از خواجه، همچون خاندان دشتکی، دوانی، باغنوی، میرداماد ، ملاصدرا، وبالاخره مکتب فلسفی اصفهان بنیاد اندیشه ی فلسفی خود را در سیر مباحث کلامی تدوین نمودند از این رو کلام متاخر از خواجه طوسی در واقع ترسیم کننده ی نظام فلسفی اسلام است.
ابتکار خواجه در تجرید
...

پیشنهاد کاربران

بپرس