تک سم سانان

تَک سُم سانان[ ۱] ( Perissodactyla ) راسته ای از پستانداران دارای سم هستند که دارای تعداد ۱ فرد از انگشت پا هستند. تک سم سانان گیاهخوارانی خشک زی هستند که فقط یک انگشت یا سه انگشت آنها با هم وزن جانور را تحمل می کند. انگشت میانی در سم این جانوران اغلب بزرگ تر از انگشتان کناری است.
تک سم سانان بیشتر جانورانی چراکننده هستند و برخلاف جفت سمان نشخوارکننده، معده ساده ای دارند چرا که آن ها سلولز گیاهان را به جای یک یا چند معده در روده هضم می کنند. فردسمان شامل اسب ها، تاپیر ها، و کرگدن ها هستند.
اعضای این راسته به زیرراسته های زیر تقسیم می شوند:
• Hippomorpha که تک سم سانانی هستند که امروزه پاهای بلند دارند و تنها یک انگشت در پاهای خود دارند. تنها تیره باقی مانده از این زیرراسته اسبیان است که متشکل از اسب، زبرا، خر، گورخر ایرانی، و دیگر گونه های مشابه است.
• Ceratomorpha دارای چندین انگشت عملی هستند؛ آن ها سنگین تر از Hippomorpha هستند و آرامتر از آن ها حرکت می کنند. این زیررده دو تیره موجود دارد: تپیرها و کرگدن ها.
تیره های موجود تک سم سانان به شکل زیر طبقه بندی می شوند:
• راسته تک سم سانان
• زیرراسته Hippomorpha
• تیره اسبیان: اسب ها و همشکلانشان، هفت گونه در یک سرده
• اسب وحشی، Equus ferus
• اسب شوالسکی، Equus ferus przewalskii
• اسب اهلی، Equus ferus caballus
• خر اهلی Equus africanus asinus
• گورخر کوهی دماغه، Equus zebra zebra
• گورخر کوهی هارتمان، Equus zebra hartmannae
• تیره تپیرها: تپیرها، چهار گونه در یک سرده
• تپیر برزیلی، Tapirus terrestris
• تپیر کوهی، Tapirus pinchaque
• تپیر بیرد، Tapirus bairdii
• تپیر مالایی، Tapirus indicus
• کرگدن سیاه، Diceros bicornis
• کرگدن سفید، Ceratotherium simum
• کرگدن هندی، Rhinoceros unicornis
• کرگدن جاوه، Rhinoceros sondaicus
• کرگدن سوماترا، Dicerorhinus sumatrensis