ثابت پلانک ( به انگلیسی: Planck constant ) یک ثابت طبیعی در فیزیک و از مفاهیم اساسی در مکانیک کوانتومی است که مرتبط کننده انرژی فوتون به بسامد آن می باشد؛ چنان که ثابت پلانک ضرب در فرکانس فوتون برابر است با انرژی فوتون. این ثابت به اسم ماکس پلانک فیزیک دان آلمانی نامیده شده است که در سال ۱۹۰۰ میلادی آن را کشف کرد. این ثابت در فیزیک با h نشان داده می شود و مقدار آن برابر است با:
در برخی از رشته های فیزیک بیشتر به جای h از ℏ ( که با نام ثابت کاهیده پلانک یا ثابت دیراک شناخته و «اچ بار» خوانده می شود ) استفاده می شود:
ℏ = h 2 π = 1, 054 572 ⋅ 10 − 34 J s ,
ثابت پلانک اولین بار به عنوان ضریب تناسب بین انرژی فوتون، و بسامد ( ν ) موج الکترومغناطیس مربوط به آن شناخته شد. به این رابطه «رابطهٔ پلانک» یا «رابطهٔ انیشتین - پلانک» گفته می شود.
E = h ν = ℏ ω
مطابق تعریف جدید ( لازم الاعمال پس از ۲۰ می ۲۰۱۹ ) ، ثابت پلانک دقیقاً برابر است با: h = 6. 62607015 ( 0 ) × 10 − 34 k g . m 2 . s − 1 پیدایش ماکس پلانک اولین بار برای حل مسئله تابش جسم سیاه ثابت پلانک را معرفی کرد. مفهوم جسم سیاه را کیرشهف ۴۰ سال پیش از پلانک مطرح کرده بود. وقتی جسم سیاهی در دمای خاصی قرار می گیرد، امواج الکترومغناطیس تابش می کند. انرژی تابش شده از جسم سیاه با دمای آن بر اساس قانون استفان - بولتزمن تغییر می کند. هم چنین طیف امواج الکترومغناطیس تابش شده از جسم سیاه در طول موج خاصی که با دمای جسم سیاه رابطه دارد بیشینه می شود که به رابطهٔ جابجایی وین شناخته می شود. نظریه الکترومغناطیس کلاسیک و مکانیک آماری از توضیح این قوانین تجربی عاجز بودند. طیف تابش جسم سیاه که از این نظریات کلاسیک به دست می آمد رابطه ریلی - جینز بود که در طول موج های کوتاه ( بسامدهای زیاد ) به شدت با این قوانین تجربی در تضاد بود. به این عدم توافق فاجعه فرابنفش گفته می شد.
پلانک فرض کرد که معادله حرکت نور مجموعه ای از نوسانگرهای هماهنگ در همه بسامدهای ممکن است. او می خواست با این فرض معادله ای برای طیف تابش جسم سیاه بدست بیاورد. در این بین برای بدست آوردن جواب یکتا فرض کرد که انرژی هر N نوسانگر هماهنگ به جای پذیرش مقادیر پیوسته، تنها مقادیر گسسته ای را اختیار می کند. او نشان داد که برای اینکه بتوان از این روش قانون جابجایی وین را به دست آورد، لازم است که این واحدهای کوچک انرژی با بسامد نوسانگرهای هماهنگ متناسب باشد. این رابطه امروزه به نام «رابطهٔ پلانک» شناخته می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر برخی از رشته های فیزیک بیشتر به جای h از ℏ ( که با نام ثابت کاهیده پلانک یا ثابت دیراک شناخته و «اچ بار» خوانده می شود ) استفاده می شود:
ℏ = h 2 π = 1, 054 572 ⋅ 10 − 34 J s ,
ثابت پلانک اولین بار به عنوان ضریب تناسب بین انرژی فوتون، و بسامد ( ν ) موج الکترومغناطیس مربوط به آن شناخته شد. به این رابطه «رابطهٔ پلانک» یا «رابطهٔ انیشتین - پلانک» گفته می شود.
E = h ν = ℏ ω
مطابق تعریف جدید ( لازم الاعمال پس از ۲۰ می ۲۰۱۹ ) ، ثابت پلانک دقیقاً برابر است با: h = 6. 62607015 ( 0 ) × 10 − 34 k g . m 2 . s − 1 پیدایش ماکس پلانک اولین بار برای حل مسئله تابش جسم سیاه ثابت پلانک را معرفی کرد. مفهوم جسم سیاه را کیرشهف ۴۰ سال پیش از پلانک مطرح کرده بود. وقتی جسم سیاهی در دمای خاصی قرار می گیرد، امواج الکترومغناطیس تابش می کند. انرژی تابش شده از جسم سیاه با دمای آن بر اساس قانون استفان - بولتزمن تغییر می کند. هم چنین طیف امواج الکترومغناطیس تابش شده از جسم سیاه در طول موج خاصی که با دمای جسم سیاه رابطه دارد بیشینه می شود که به رابطهٔ جابجایی وین شناخته می شود. نظریه الکترومغناطیس کلاسیک و مکانیک آماری از توضیح این قوانین تجربی عاجز بودند. طیف تابش جسم سیاه که از این نظریات کلاسیک به دست می آمد رابطه ریلی - جینز بود که در طول موج های کوتاه ( بسامدهای زیاد ) به شدت با این قوانین تجربی در تضاد بود. به این عدم توافق فاجعه فرابنفش گفته می شد.
پلانک فرض کرد که معادله حرکت نور مجموعه ای از نوسانگرهای هماهنگ در همه بسامدهای ممکن است. او می خواست با این فرض معادله ای برای طیف تابش جسم سیاه بدست بیاورد. در این بین برای بدست آوردن جواب یکتا فرض کرد که انرژی هر N نوسانگر هماهنگ به جای پذیرش مقادیر پیوسته، تنها مقادیر گسسته ای را اختیار می کند. او نشان داد که برای اینکه بتوان از این روش قانون جابجایی وین را به دست آورد، لازم است که این واحدهای کوچک انرژی با بسامد نوسانگرهای هماهنگ متناسب باشد. این رابطه امروزه به نام «رابطهٔ پلانک» شناخته می شود.
wiki: ثابت پلانک