جاده العاشقین

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جادة العاشقین. جادة العاشقین، کتابی حاوی سفرنامه حج شیخ کمال الدین حسین خوارزمی نوشته شریف الدین حسین خوارزمی (م. ۹۵۸ق.) می باشد. این اثر فارسی، شرح احوال و مقامات عرفانی و گزارش سفر حج کمال الدین حسین بن احمد بن ابراهیم خوارزمی متخلص به حسینی، شاعر و عارف سده دهم ق. به سال ۹۵۶ق. از سمرقند است. نویسنده کتاب، فرزند و مرید او شریف الدین حسین خوارزمی است. این کتاب آگاهی هایی تاریخی و جغرافیایی از مسیر حج ساکنان ماوراء النهر به حجاز از راه روسیه و عثمانی در سده دهم ق. به دست داده و از آداب و رسم های مذهبی صوفیان اهل سنت این منطقه در سفر گروهی حج سخن گفته است. همچنین حاوی آگاهی هایی از قبرستان بقیع و بارگاه امامان معصوم، در آن است.
شیخ کمال الدین حسین، مرید حاجی محمد خبوشانی (م. ۹۳۸ق.) و از اقطاب فرقه همدانیه منسوب به امیر سید علی همدانی از زیرشاخه های طریقت کبرویه است که خود سلسله ای بنیان نهاد. این طریقت را «حسینیه» خوانده اند. در جادة العاشقین و شماری از منابع معاصر آن و دیگر منابع، فهرست نام مشایخ و اقطاب او به تفصیل آمده است. شیخ حسین سال ها در خوارزم به ارشاد مریدان پرداخت. از او آثاری در تصوف بر جای مانده است. پسرش شریف الدین، نمونه ای از اشعار او را در سفرنامه آورده است: «هر که را در دل بود درد حبیب/ هست از وصل حبیب او را نصیب.» شریف الدین حسین خوارزمی، نویسنده این سفرنامه، فرزند ارشد و مرید کمال الدین شیخ حسین، سال ها ملازم پدر و در این سفر نیز کاروان سالار حج گزاران بود و پس از مرگ پدر، جانشین او شد. شریف الدین شعر می سرود و به «شریفی» تخلص می کرد و برخی اشعار او در این سفرنامه آمده است؛ همچون: «آن کیست که در راه طلب نیست به صد شوق/ از جان و دل خویش طلبکار مدینه». از تاریخ دقیق وفات او گزارشی در دست نیست. در آثار برخی صوفیان معاصر او، آگاهی هایی درباره وی می توان یافت؛ اما این اخبار بیشتر جنبه ستایشگرانه دارند و از شرح حال و آثارش چندان اطلاعی به دست نمی دهند. همسر و فرزندان شریف الدین در این سفر همراه او بوده اند و همسرش در میان راه درگذشته و همان جا به خاکش سپرده اند.

[ویکی فقه] جادة العاشقین، کتابی حاوی سفرنامه حج شیخ کمال الدین حسین خوارزمی نوشته شریف الدین حسین خوارزمی (م. ۹۵۸ق.) می باشد. این اثر فارسی، شرح احوال و مقامات عرفانی و گزارش سفر حج کمال الدین حسین بن احمد بن ابراهیم خوارزمی متخلص به حسینی، شاعر و عارف سده دهم ق. به سال ۹۵۶ق. از سمرقند است. نویسنده کتاب، فرزند و مرید او شریف الدین حسین خوارزمی است. این کتاب آگاهی هایی تاریخی و جغرافیایی از مسیر حج ساکنان ماوراء النهر به حجاز از راه روسیه و عثمانی در سده دهم ق. به دست داده و از آداب و رسم های مذهبی صوفیان اهل سنت این منطقه در سفر گروهی حج سخن گفته است. همچنین حاوی آگاهی هایی از قبرستان بقیع و بارگاه امامان معصوم، در آن است.
شیخ کمال الدین حسین، مرید حاجی محمد خبوشانی (م. ۹۳۸ق.) و از اقطاب فرقه همدانیه منسوب به امیر سید علی همدانی از زیرشاخه های طریقت کبرویه است که خود سلسله ای بنیان نهاد. این طریقت را «حسینیه» خوانده اند. در جادة العاشقین و شماری از منابع معاصر آن و دیگر منابع، فهرست نام مشایخ و اقطاب او به تفصیل آمده است. شیخ حسین سال ها در خوارزم به ارشاد مریدان پرداخت. از او آثاری در تصوف بر جای مانده است. پسرش شریف الدین، نمونه ای از اشعار او را در سفرنامه آورده است: «هر که را در دل بود درد حبیب/ هست از وصل حبیب او را نصیب.» شریف الدین حسین خوارزمی، نویسنده این سفرنامه، فرزند ارشد و مرید کمال الدین شیخ حسین، سال ها ملازم پدر و در این سفر نیز کاروان سالار حج گزاران بود و پس از مرگ پدر، جانشین او شد. شریف الدین شعر می سرود و به «شریفی» تخلص می کرد و برخی اشعار او در این سفرنامه آمده است؛ همچون: «آن کیست که در راه طلب نیست به صد شوق/ از جان و دل خویش طلبکار مدینه». از تاریخ دقیق وفات او گزارشی در دست نیست. در آثار برخی صوفیان معاصر او، آگاهی هایی درباره وی می توان یافت؛ اما این اخبار بیشتر جنبه ستایشگرانه دارند و از شرح حال و آثارش چندان اطلاعی به دست نمی دهند. همسر و فرزندان شریف الدین در این سفر همراه او بوده اند و همسرش در میان راه درگذشته و همان جا به خاکش سپرده اند.
شروع سفر حج
کمال الدین حسین خوارزمی به سال ۹۵۶ق. عزم حج نمود و صوفیان و مریدان خویش را فراخواند و با ۳۰۰ نفر که فهرست نام برخی از آنان در سفرنامه آمده ، راهی حجاز شد. او در برخی شهرها مدتی توقف کرده و بدین رو، سفرش به درازا انجامیده است. وی پس از گزاردن مناسک حج و زیارت مدینه، هنگام بازگشت قصد کرد که در دمشق بماند. او تا حلب مریدان خود را همراهی کرد؛ اما بر اثر بیماری وفات نمود و جنازه اش را همان جا دفن کردند و پس از شش ماه طبق وصیتش او را به دمشق برده، در آن جا به خاک سپردند.
تالیف کتاب جادة العاشقین
نویسنده جادة العاشقین سال ها پس از سفر حج و درگذشت پدر، کتاب را تدوین کرده است؛ اما اجازه این کار را هنگام حیاتش از او گرفته است. عبارت «جادة العاشقین» به شمار ابجد به سال ۹۶۹ق. که هنگام آغاز تدوین کتاب بوده، اشاره دارد و تدوین آن در سال ۹۷۳ق. پایان یافته است. پیش از شریف الدین، یکی دیگر از مریدان پدرش، محمود غجدوانی که از ۹۲۳ تا ۹۴۱ق. ملازم شیخ کمال الدین بوده، کتاب مفتاح الطالبین را در احوال و مقامات او نگاشته بود. اما شریف الدین به درخواست برخی مریدان و مشتاقان تصمیم می گیرد که او نیز مقامات پدر و برخی خلفای او را که در مفتاح الطالبین نیامده، بازنویسد و در این میان سفرنامه حج او را نیز بیاورد. برخی پژوهشگران جادة العاشقین را خلاصه مفتاح الطالبین نوشته غجدوانی دانسته اند. این سخن اشتباه است و شریف الدین تنها در برخی مطالب کتاب، از مفتاح الطالبین بهره برده است.
محتوای کتاب
...

[ویکی حج] جادة العاشقین کتابی حاوی سفرنامه حج شیخ کمال الدین حسین خوارزمی نوشته شریف الدین حسین خوارزمی (م. 958ق.) است. این اثر فارسی، شرح احوال و مقامات عرفانی و گزارش سفر حج کمال الدین حسین بن احمد بن ابراهیم خوارزمی متخلص به حسینی، شاعر و عارف سده دهم ق. به سال 956ق. از سمرقند است.
نویسنده کتاب، فرزند و مرید او شریف الدین حسین خوارزمی است. این کتاب آگاهی هایی تاریخی و جغرافیایی از مسیر حج ساکنان ماوراء النهر به حجاز از راه روسیه و عثمانی در سده دهم ق. به دست داده و از آداب و رسم های مذهبی صوفیان اهل سنت این منطقه در سفر گروهی حج سخن گفته است. همچنین حاوی آگاهی هایی از قبرستان بقیع و بارگاه امامان معصوم(ع) در آن است.
شیخ کمال الدین حسین، مرید حاجی محمد خبوشانی (م. 938ق.) و از اقطاب فرقه همدانیه منسوب به امیر سیدعلی همدانی از زیرشاخه های طریقت کبرویهاست که خود سلسله ای بنیان نهاد. این طریقت را «حسینیه» خوانده اند. در جادة العاشقین و شماری از منابع معاصر آنو دیگر منابع، فهرست نام مشایخ و اقطاب او به تفصیل آمده است. شیخ حسین سال ها در خوارزم به ارشاد مریدان پرداخت. از او آثاری در تصوف برجای مانده است.پسرش شریف الدین، نمونه ای از اشعار او را در سفرنامه آورده است: «هر که را در دل بود درد حبیب/ هست از وصل حبیب او را نصیب.»

پیشنهاد کاربران

بپرس