جامع المقاصد فى شرح القواعد

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] شیخ علی بن حسین کرکی، معروف به محقق ثانی (م 940 ق).
وی در قریه کرک واقع در شهر بعلبکِ لبنان به دنیا آمد. این عالم امامی، مجتهد و اصولی که از علمای شام و بصره است، در سفری به مصر از علمای آن دیار نیز کسب علم نمود. او به ایران هم سفر کرد و مورد لطف شاه طهماسب صفوی واقع شد و لقب شیخ الاسلام گرفت. او در ترویج مذهب جعفری بسیار کوشش نمود و موصوف به مروج الذهب و المولی الموروج شد.
وی از مفاخر و دانشمندان نامی شیعه و مجتهدان عالی قدر است. احاطه او بر علوم دینی و فقه اسلامی چنان بوده که تمام علما و فقهای شیعه تقدم او را بر خویش مسلم دانسته و شخصیت ممتاز او را در علم و عمل ستوده اند. استادی و مهارت وی در فقه استدلالی از انبوه تصانیف و تألیفات ارزنده اش به خصوص کتاب جامع المقاصد به خوبی آشکار می شود. آرای محکم و نظریات ناب او در اغلب کتب فقهی مورد توجه خاص فقهای بعد از او قرار گرفته است. به همین جهت او را همچون محقق اول و علامه حلی دانسته اند. محقق ثانی در نجف اشرف درگذشت.
معروف ترین اثر گرانقدر محقق ثانی همین کتاب است. این کتاب که تا مبحث نکاح قواعد است، از مدارک مهم فقه شیعه و مرجع و مستند فقها و مجتهدان بزرگ شیعه است. محقق ثانی را به سبب تألیف همین کتاب، صاحب جامع المقاصد هم می گویند.
جامع المقاصد سرشار از تحقیقات عالی علمی و تدقیقات لطیف فقهی و پیراسته از تطویل و تکثیر فروع می باشد و از نظر معنی، نگارش و محتوا یکی از بهترین و نفیس ترین و متقن ترین متون فقهی شیعه است. در بسیاری از متون فقهی، فقها فتاوی خود را مستند به رأی محقق ثانی نموده اند.
در اهمیت این کتاب صاحب جواهر گفته است: «هر مجتهدی که جامع المقاصد و وسائل الشیعه و جواهر را داشته باشد، برای فهم و استدلال و استنباط و نگارش فقه نیازی به کتاب دیگری ندارد».
این کتاب از کتاب طهارت شروع می شود و به کتاب نکاح مبحث «تفویض البضع» پایان می یابد.
این کتاب به همت مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، در قم چاپ و منتشر شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس