جساسه
لغت نامه دهخدا
فرهنگ عمید
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] جسّاسه ، موجودی مجهول الهویه در جزیره ای نامعلوم و نام حدیثی از تمیم الداری درباره ظهور دجال است .
در میان احادیثِ راجع به دجّال ، حدیث جسّاسه جایگاه ویژه ای دارد.این حدیث ، که فقط در مجامع حدیثی اهل سنت آمده ، در بر دارنده حکایتی است از زبان تمیم الداری که برای پیامبر اسلام نقل کرده است .بنا بر این حدیث ، رسول اکرم حکایت مذکور را بالای منبر برای مردم بازگفته و آن را مؤید سخن خود درباره دجّال شمرده است .
← حکایت تمیم
(۱) علاوه بر قرآن .(۲) ابن حبّان ، کتاب المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین ، چاپ محمود ابراهیم زید، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۲.(۳) ابن حجر عسقلانی ، کتاب الاصابة فی تمییز الصحابة، مصر ۱۳۲۸، چاپ افست بیروت .(۴) ابن حنبل ، مسندالامام احمدبن حنبل ، بیروت : دارصادر.(۵) ابن ماجه ، سنن ابن ماجه ، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱.(۶) ابن منظور، لسان العرب.(۷) سلیمان بن اشعث ابوداوود، سنن ابی داود، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره ، (چاپ افست ) بیروت .(۸) محمود ابوریه ، اضواء علی السنة المحمدیة، او، دفاع عن الحدیث، مصر ۱۳۸۳/۱۹۶۳.(۹) محمدبن احمد ازهری ، تهذیب اللغة، چاپ علی حسن هلالی ، قاهره .(۱۰) احمد امین ، فجرالاسلام : یبحث عن الحیاة العقلیة فی صدر الاسلام الی آخرالدولة الامویة، قاهره ۱۳۷۰/۱۹۵۰.(۱۱) محمدجواد بلاغی ، الهدی الی دین المصطفی ، چاپ علی آخوندی ، قم ۱۹۶۶.(۱۲) عمروبن بحر جاحظ ، کتاب الحیوان ، چاپ عبدالسلام محمدهارون ، مصر) ۱۳۸۵ـ۱۳۸۹/ ۱۹۶۵ـ۱۹۶۹ (چاپ افست بیروت ۱۳۸۸/۱۹۶۹.(۱۳) جوادعلی ، المُفَصَّل فی تاریخ العرب قبل الاسلام ، بغداد ۱۴۱۳/۱۹۹۳.(۱۴) خلیل بن احمد، کتاب العین، چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی ، قم ۱۴۰۹.(۱۵) محمد عزه دروزه ، التّفسیرالحدیث : ترتیب السّور حسب النزول ، بیروت ۱۴۲۱/ ۲۰۰۰.(۱۶) محمدبن ابی طالب دمشقی ، من کتاب نخبة الدهر فی عجائب البرّ و البحر، چاپ عبدالرزاق اصفر، دمشق ۱۹۸۳.(۱۷) محمدبن موسی دمیری ، حیاة الحیوان الکبری ، قاهره ۱۳۹۰/۱۹۷۰، چاپ افست قم ۱۳۶۴ ش .(۱۸) محمدتقی دیاری بیدگلی ، پژوهشی در باب اسرائیلیات در تفاسیر قرآن ، تهران ۱۳۷۹ ش .(۱۹) محمدحسین ذهبی ، الاسرائیلیات فی التفسیر و الحدیث ، دمشق ۱۴۰۵/۱۹۸۵.(۲۰) جعفر سبحانی ، الحدیث النبوی بین الروایة و الدرایة، قم ۱۴۱۹.(۲۱) محمدبن عبدالهادی سندی ، شرح سنن ابن ماجة القزوینی ، بیروت : دارالجیل .(۲۲) سلیمان بن احمد طبرانی ، المعجم الکبیر، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی ، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴.(۲۳) جعفر مرتضی عاملی ، الصحیح من سیرة النبی الاعظم صلی اللّه علیه و آله و سلم ، قم ۱۴۰۳.(۲۴) محمدبن احمد قرطبی ، الجامع لاحکام القرآن ، قاهره ۱۳۸۷/ ۱۹۶۷، چاپ افست تهران ۱۳۶۴ ش .(۲۵) زکریابن محمد قزوینی ، آثارالبلاد و اخبارالعباد، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴.(۲۶) زکریابن محمد قزوینی ، عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات ، قاهره ۱۳۹۰/۱۹۷۰، چاپ افست قم ۱۳۶۴ .(۲۷) علی کورانی ، تدوین القرآن ، قم ، دارالقرآن الکریم .(۲۸) محمدبن محمدمرتضی زبیدی ، تاج العروس من جواهرالقاموس ، چاپ ابراهیم ترزی و دیگران ، کویت ۱۳۹۵/ ۱۹۷۵، چاپ افست بیروت .(۲۹) مسلم بن حجاج ، صحیح مسلم ، چاپ محمدفؤاد عبدالباقی ، بیروت .(۳۰) محمدهادی معرفت ، تفسیر و مفسران ، قم ۱۳۷۹ـ۱۳۸۰ ش .(۳۱) عبدالمنعم نمر، علم التفسیر، قاهره ۱۴۰۵/۱۹۸۵.(۳۲) یحیی بن شرف نووی ، صحیح مسلم بشرح النووی ، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
در میان احادیثِ راجع به دجّال ، حدیث جسّاسه جایگاه ویژه ای دارد.این حدیث ، که فقط در مجامع حدیثی اهل سنت آمده ، در بر دارنده حکایتی است از زبان تمیم الداری که برای پیامبر اسلام نقل کرده است .بنا بر این حدیث ، رسول اکرم حکایت مذکور را بالای منبر برای مردم بازگفته و آن را مؤید سخن خود درباره دجّال شمرده است .
← حکایت تمیم
(۱) علاوه بر قرآن .(۲) ابن حبّان ، کتاب المجروحین من المحدثین و الضعفاء و المتروکین ، چاپ محمود ابراهیم زید، بیروت ۱۴۱۳/۱۹۹۲.(۳) ابن حجر عسقلانی ، کتاب الاصابة فی تمییز الصحابة، مصر ۱۳۲۸، چاپ افست بیروت .(۴) ابن حنبل ، مسندالامام احمدبن حنبل ، بیروت : دارصادر.(۵) ابن ماجه ، سنن ابن ماجه ، استانبول ۱۴۰۱/۱۹۸۱.(۶) ابن منظور، لسان العرب.(۷) سلیمان بن اشعث ابوداوود، سنن ابی داود، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره ، (چاپ افست ) بیروت .(۸) محمود ابوریه ، اضواء علی السنة المحمدیة، او، دفاع عن الحدیث، مصر ۱۳۸۳/۱۹۶۳.(۹) محمدبن احمد ازهری ، تهذیب اللغة، چاپ علی حسن هلالی ، قاهره .(۱۰) احمد امین ، فجرالاسلام : یبحث عن الحیاة العقلیة فی صدر الاسلام الی آخرالدولة الامویة، قاهره ۱۳۷۰/۱۹۵۰.(۱۱) محمدجواد بلاغی ، الهدی الی دین المصطفی ، چاپ علی آخوندی ، قم ۱۹۶۶.(۱۲) عمروبن بحر جاحظ ، کتاب الحیوان ، چاپ عبدالسلام محمدهارون ، مصر) ۱۳۸۵ـ۱۳۸۹/ ۱۹۶۵ـ۱۹۶۹ (چاپ افست بیروت ۱۳۸۸/۱۹۶۹.(۱۳) جوادعلی ، المُفَصَّل فی تاریخ العرب قبل الاسلام ، بغداد ۱۴۱۳/۱۹۹۳.(۱۴) خلیل بن احمد، کتاب العین، چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی ، قم ۱۴۰۹.(۱۵) محمد عزه دروزه ، التّفسیرالحدیث : ترتیب السّور حسب النزول ، بیروت ۱۴۲۱/ ۲۰۰۰.(۱۶) محمدبن ابی طالب دمشقی ، من کتاب نخبة الدهر فی عجائب البرّ و البحر، چاپ عبدالرزاق اصفر، دمشق ۱۹۸۳.(۱۷) محمدبن موسی دمیری ، حیاة الحیوان الکبری ، قاهره ۱۳۹۰/۱۹۷۰، چاپ افست قم ۱۳۶۴ ش .(۱۸) محمدتقی دیاری بیدگلی ، پژوهشی در باب اسرائیلیات در تفاسیر قرآن ، تهران ۱۳۷۹ ش .(۱۹) محمدحسین ذهبی ، الاسرائیلیات فی التفسیر و الحدیث ، دمشق ۱۴۰۵/۱۹۸۵.(۲۰) جعفر سبحانی ، الحدیث النبوی بین الروایة و الدرایة، قم ۱۴۱۹.(۲۱) محمدبن عبدالهادی سندی ، شرح سنن ابن ماجة القزوینی ، بیروت : دارالجیل .(۲۲) سلیمان بن احمد طبرانی ، المعجم الکبیر، چاپ حمدی عبدالمجید سلفی ، چاپ افست بیروت ۱۴۰۴.(۲۳) جعفر مرتضی عاملی ، الصحیح من سیرة النبی الاعظم صلی اللّه علیه و آله و سلم ، قم ۱۴۰۳.(۲۴) محمدبن احمد قرطبی ، الجامع لاحکام القرآن ، قاهره ۱۳۸۷/ ۱۹۶۷، چاپ افست تهران ۱۳۶۴ ش .(۲۵) زکریابن محمد قزوینی ، آثارالبلاد و اخبارالعباد، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴.(۲۶) زکریابن محمد قزوینی ، عجائب المخلوقات و غرائب الموجودات ، قاهره ۱۳۹۰/۱۹۷۰، چاپ افست قم ۱۳۶۴ .(۲۷) علی کورانی ، تدوین القرآن ، قم ، دارالقرآن الکریم .(۲۸) محمدبن محمدمرتضی زبیدی ، تاج العروس من جواهرالقاموس ، چاپ ابراهیم ترزی و دیگران ، کویت ۱۳۹۵/ ۱۹۷۵، چاپ افست بیروت .(۲۹) مسلم بن حجاج ، صحیح مسلم ، چاپ محمدفؤاد عبدالباقی ، بیروت .(۳۰) محمدهادی معرفت ، تفسیر و مفسران ، قم ۱۳۷۹ـ۱۳۸۰ ش .(۳۱) عبدالمنعم نمر، علم التفسیر، قاهره ۱۴۰۵/۱۹۸۵.(۳۲) یحیی بن شرف نووی ، صحیح مسلم بشرح النووی ، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۷.
wikifeqh: جساسه
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید