جعفر بن محمد قولویه

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] یکی از خانواده های پرفضیلت که در قرن چهارم در قم می زیسته و به نوبه خود خدمات ارزنده ای را به عالم اسلام و مکتب تشیع تقدیم داشته اند، خاندان «ابن قولویه» است که از میان آنها شخصیت های بزرگ و والامقامی پرورش یافته اند؛ از جمله محمد بن قولویه قمی از این خاندان است که پدر جعفر بن قولویه صاحب «کامل الزیارات» است.
وی یکی از بزرگان و از مشایخ دانشوران شیعه می باشد که از سعد بن عبدالله قمی نقل روایت کرده است و همچنین علی بن محمد بن قولویه قمی که او نیز از بزرگان میدان علم و عمل بوده و از سعد بن عبدالله نقل روایت کرده است. سومین شخصیت معروف این خاندان، جعفر بن محمد قولویه قمی است که شهرت علمی و جهانی داشته و مورد اعتماد تمام فقهای زمان بوده است. این نوشته به منظور آشنایی با این شخصیت به تحریر درآمده است.
اگر چه به درستی روشن نیست که جعفر بن محمد بن قولویه در چه سالی قدم به عرصه گیتی گذارد اما سال هجرت او به عتبات که جهت زیارت به خانه خدا از آن جا گذشته است و سال رحلت این بزرگوار در تاریخ ثبت شده است.
تراجم نویسان گفته اند، وی در سال 339 به قصد زیارت خانه خدا وارد عراق شد؛ اما این که در همان سال، چند سال از عمر شریفش می گذشته بیان نشده است ولی از این که مرحوم مفید جزو شاگردان مکتب فقهی او بوده است، معلوم می شود که به هنگام ورود به بغداد وی شخصیتی بسیار محترم و عالمی وارسته و فقیهی بنام بوده است که معمولاً چنین افرادی با سن کم به چنین جایگاهی نمی رسند. پدرش محمد بن جعفر بن موسی بن قولویه است که به «مَسلمه» و «جمال» شهرت یافته بود و از اخیار اصحاب سعد بن عبدالله شمرده می شد.
چهره ملکوتی این عالم پرتلاش آن قدر تابناک است که هرگز نیازی به تعریف و توصیف ندارد؛ چرا که همگان از او به نیکی یاد کرده اند. وی نه فقط در نظر عالمان شیعه، فقیهی وارسته، مرزبانی امین و استادی دلسوز بود، بلکه در نظر عالمان اهل سنت افرادی همچون ابن حجر عسقلانی، شخصیتی بسیار ممتاز و فوق العاده بشمار می رفت.
از این روی به گفتار چند نفر از این بزرگواران در خصوص ابن قولویه بسنده می کنیم:
وی اساتید بسیار بزرگی داشته و در فقه و حدیث از آن ها بهره های فراوانی جسته است که برخی آن ها در قم بوده و برخی دیگر در بغداد می زیسته اند. اساتید وی بدین قرارند:

پیشنهاد کاربران

بپرس