[ویکی فقه] جمهرة اللغة. جَمْهَرَة اللُّغَة، از نخستین فرهنگ های لغت جامع عربی ، تألیف محمدبن حسن بن دُرَید (متوفی ۳۲۱) می باشد.
این کتاب، پس از «العین» اثر « خلیل بن احمد فَراهیدی » (متوفی ۱۷۵)، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی ۳۴۶) «ابن دُرید» را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
این کتاب، پس از «العین» اثر « خلیل بن احمد فَراهیدی » (متوفی ۱۷۵)، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی ۳۴۶) «ابن دُرید» را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
[ویکی اهل البیت] جمهرة اللغة. جَمْهَرَة اللُّغَة، از نخستین فرهنگهای لغت جامع عربی، تألیف محمد بن حسن بن دُرَید (متوفی ۳۲۱) می باشد.
این کتاب، پس از «العین» اثر خلیل بن احمد فَراهیدی، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی 346) ابن دُرید را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام واللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند.
نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
ابن درید در مقدمه کتاب گفته است که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمد بن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز و خوزستان گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود.
اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند. در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
این کتاب، پس از «العین» اثر خلیل بن احمد فَراهیدی، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی 346) ابن دُرید را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام واللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند.
نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
ابن درید در مقدمه کتاب گفته است که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمد بن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز و خوزستان گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود.
اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند. در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
[ویکی فقه] جَمْهَرَة اللُّغَة، از نخستین فرهنگ های لغت جامع عربی ، تألیف محمدبن حسن بن دُرَید (متوفی ۳۲۱) می باشد.
این کتاب، پس از «العین» اثر « خلیل بن احمد فَراهیدی » (متوفی ۱۷۵)، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی ۳۴۶) «ابن دُرید» را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
نامگذاری کتاب
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام و اللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند. نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. به گفته جواد، ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
نحوه تألیف
ابن درید در مقدمه کتاب گفته که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمدبن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده است که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز ( خوزستان ) گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود. اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند.در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
حفظ کتاب
...
این کتاب، پس از «العین» اثر « خلیل بن احمد فَراهیدی » (متوفی ۱۷۵)، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی ۳۴۶) «ابن دُرید» را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
نامگذاری کتاب
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام و اللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند. نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. به گفته جواد، ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
نحوه تألیف
ابن درید در مقدمه کتاب گفته که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمدبن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده است که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز ( خوزستان ) گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود. اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند.در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
حفظ کتاب
...
wikifeqh: جمهرة_الکلام_و_اللغة
[ویکی اهل البیت] جَمْهَرَة اللُّغَة، از نخستین فرهنگهای لغت جامع عربی، تألیف محمد بن حسن بن دُرَید (متوفی ۳۲۱) می باشد.
این کتاب، پس از «العین» اثر خلیل بن احمد فَراهیدی، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی 346) ابن دُرید را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام واللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند.
نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
ابن درید در مقدمه کتاب گفته است که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمد بن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز و خوزستان گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود.
اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند. در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
به گفته ابن ندیم و قِفْطی، اختلاف در املاها دلیل وجود فزونی و کاستی در نسخه های جمهرة است و نسخه «ابوالفتح عبیداللّه بن احمد نحوی» کاملترین نسخه هاست. گویا نسخه های جمهرة فراوان بوده است.
به نوشته سیوطی (متوفی ۹۱۱) «ابوعلی قالی» (متوفی ۳۵۶) نسخه ای از جمهرة را به خط ابن درید در اختیار داشته و خود سیوطی نسخه ای به خط «احمد بن عبدالرحمان طرابلسی» داشته که بر ابن خالویه (متوفی ۳۷۰) قرائت شده بوده است. به روایت «ابن خالویه»، این نسخه از ابن درید بوده و حواشی و استدراکات ابن خالویه نیز در حاشیه آن بوده است.
این کتاب، پس از «العین» اثر خلیل بن احمد فَراهیدی، مشهورترین فرهنگ لغت عربی است. مسعودی (متوفی 346) ابن دُرید را جانشین خلیل در لغت دانسته است.
ابن درید نام کتاب را یک بار «جمهرة اللغة» و دیگر بار «جمهرة الکلام واللغة» ذکر کرده است. برخی نام آن را «الجمهرة فی اللغة» و برخی «الجمهرة فی علم اللغة» آورده اند.
نام کتاب به شکل «الجمهرة» نیز آمده است. ابن درید در نامگذاری کتاب، به «جمهرة النسبة» یا «الانساب» اثر «ابن سائب کلبی» (متوفی ۲۰۴) نظر داشته است.
ابن درید در مقدمه کتاب گفته است که آن را برای «ابوالعباس اسماعیل بن عبداللّه بن محمد بن میکال» (متوفی ۳۶۲) تألیف کرده و این هنگامی بوده که ابن درید به فارس هجرت کرده بود و عبداللّه میکال از طرف «المقتدر باللّه» (حک: ۲۹۵ـ۳۲۰)، به ولایت بخش هایی از اهواز و خوزستان گمارده شده و تربیت فرزند خود، «ابوالعباس اسماعیل»، را به ابن درید سپرده بود.
اما ابن خلکان گفته است که ابن درید با دو فرزند میکال مصاحبت می کرد و جمهرة را برای آن دو نگاشت و آن دو نیز سرپرستی دیوان فارس را به وی واگذاردند. در دایرة المعارف جهان اسلام نیز آمده است که ابن درید کتاب جمهرة را برای آل میکال نوشت و آنان نیز وی را به سرپرستی دیوان فارس گماردند.
به گفته ابن ندیم و قِفْطی، اختلاف در املاها دلیل وجود فزونی و کاستی در نسخه های جمهرة است و نسخه «ابوالفتح عبیداللّه بن احمد نحوی» کاملترین نسخه هاست. گویا نسخه های جمهرة فراوان بوده است.
به نوشته سیوطی (متوفی ۹۱۱) «ابوعلی قالی» (متوفی ۳۵۶) نسخه ای از جمهرة را به خط ابن درید در اختیار داشته و خود سیوطی نسخه ای به خط «احمد بن عبدالرحمان طرابلسی» داشته که بر ابن خالویه (متوفی ۳۷۰) قرائت شده بوده است. به روایت «ابن خالویه»، این نسخه از ابن درید بوده و حواشی و استدراکات ابن خالویه نیز در حاشیه آن بوده است.
wikiahlb: جمهرة_اللغة
[ویکی نور] «جمهرة اللغة»، اثر ابوبکر محمد بن حسن الازدی البصری، معروف به ابن درید، لغت شناس، نحوی، ادیب و شاعر معروف عرب از نخستین فرهنگ های لغت عرب است که منشأ پیدایش کتابهای لغت بعد از خود نیز بوده است.
مؤلف در مقدمه کتابش ضمن تجلیل از کتاب العین خلیل، گفته که سبب تألیف جمهره، دشواری استفاده از العین است و افزوده که برای جمهره نظام الفبایی را اصل قرار داده است تا سودمندتر باشد و مراجعه کنندگان سرگردان نشوند.
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز شده است. مؤلف، کتاب خود را بر اساس ترتیب حروف الفباء و با ملاک حروف اصلی کلمه و محوریت لام الفعل و سپس فاء الفعل تنظیم کرده است.
در مقدمه اول که مقدمه ای تحقیقی است به زندگی مؤلف، و کتاب او، چگونگی تحقیق کتاب، و روش استفاده از کتاب برای دست یابی به واژه های مورد نظر را پرداخته شده است.
نویسنده در مقدمه اش از انگیزه خود در نگارش این اثر و روش تألیف و استفاده از آن سخن گفته است. وی از شیوه خلیل در کتاب العین که کلمات را براساس مخرجهای حروف، گردآورده و از حرف «ع»، که از پایین ترین مخرج صوتی در حلق خارج می گردد، شروع می شود و به حرف «م»، که از بالاترین مخرج صوتی، یعنی لبها، ادا می شود، خاتمه می یابد، پیروی نکرده و لغات را بر اساس حروف الفبا منظم کرده است.
مؤلف در مقدمه کتابش ضمن تجلیل از کتاب العین خلیل، گفته که سبب تألیف جمهره، دشواری استفاده از العین است و افزوده که برای جمهره نظام الفبایی را اصل قرار داده است تا سودمندتر باشد و مراجعه کنندگان سرگردان نشوند.
کتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز شده است. مؤلف، کتاب خود را بر اساس ترتیب حروف الفباء و با ملاک حروف اصلی کلمه و محوریت لام الفعل و سپس فاء الفعل تنظیم کرده است.
در مقدمه اول که مقدمه ای تحقیقی است به زندگی مؤلف، و کتاب او، چگونگی تحقیق کتاب، و روش استفاده از کتاب برای دست یابی به واژه های مورد نظر را پرداخته شده است.
نویسنده در مقدمه اش از انگیزه خود در نگارش این اثر و روش تألیف و استفاده از آن سخن گفته است. وی از شیوه خلیل در کتاب العین که کلمات را براساس مخرجهای حروف، گردآورده و از حرف «ع»، که از پایین ترین مخرج صوتی در حلق خارج می گردد، شروع می شود و به حرف «م»، که از بالاترین مخرج صوتی، یعنی لبها، ادا می شود، خاتمه می یابد، پیروی نکرده و لغات را بر اساس حروف الفبا منظم کرده است.
wikinoor: جمهرة_اللغة