جناس ناقص

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جناس ناقص، جناس بین یک لفظ و لفظ مشابه دارای حروف بیشتر را می گویند.
هرگاه دو کلمه متجانس در تعداد حروف متفاوت باشند، به این ترتیب که یکی از دو کلمه حرفی زیادتر از دیگری داشته باشد، خواه این حرف زائد در اول کلمه باشد یا در وسط یا آخر، «جناس ناقص» نامیده می شود.
مثال
مانند آیه :۱. (والتفت الساق بالساق الی ربک یومئذ المساق) که با افزودن «با» و «میم» در «الساق» جناس ناقص شکل گرفته است؛۲. (ثم کلی من کل الثمرات). «کلی» علاوه بر داشتن تمام حروف «کل» حرف زائد «ی» در آخر آن نیز آمده است.
اقسام جناس ناقص
برخی از علما، جناس مضارع ، جناس قلب ، جناس لاحق و جناس مذیل را از اقسام جناس ناقص شمرده اند.

دانشنامه آزاد فارسی

جِناسِ ناقِص
در اصطلاح بدیع، گونه ای از جناس که در آن دو کلمه، به لحاظ حروف، یکسان، ولی در حرکات مختلف باشند.چارۀ بَرد به دُرد است همانا، نه به بُرد/آری، این دَرد بجز دُرد ندارد درمان (ادیب نیشابوری).

پیشنهاد کاربران

بپرس