حضرت عبدالعظیم حسنی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] حضرت عبدالعظیم حسنی از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السّلام و از یاران امام هادی (ع)هستند.
حضرت «عبدالعظیم» علیه السلام فرزند عبدالله بن علی، از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است و نسبش با چهار واسطه به آن حضرت می رسد. پدرش عبدالله نام داشت و مادرش فاطمه دختر عقبه بن قیس.
ولادت با سعادت حضرت عبدالعظیم علیه السلام در چهارم ربیع الثانی سال 173 هجری قمری در شهر مقدس مدینه واقع شده است و مدت 79 سال عمر بابرکت او با دوران امامت چهار امام معصوم، یعنی امام موسی کاظم علیه السلام، امام رضا علیه السلام، امام محمد تقی علیه السلام و امام علی النقی علیه السلام مقارن بوده و محضر مبارک امام رضا علیه السلام، امام محمدتقی علیه اسلام و امام هادی علیه السلام را درک کرده و احادیث فراوانی از آنان روایت کرده است.
این فرزند حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، از آن جا که از نوادگان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام است به «حسنی» شهرت یافته است.
یکی از ابعاد مهمّ در شخصیّت حضرت عبدالعظیم علیه السلام مقام و منزلت علمی و دانش و خدمات علمی اوست. وی علاوه بر نقل احادیث از ائمه معاصر خویش کتاب هایی نیز تالیف نموده است که این دو اثر از آن جمله است:

[ویکی فقه] حضرت عبدالعظیم حسنی (علیه السلام). یکی از محدثین جلیل القدر و روات بزرگوار که شرافت نسب و طهارت مولد را با فضیلت علم و تقوی به هم آمیخته، حضرت عبد العظیم حسنی (علیه السّلام) است. وی سیدی شریف و بزرگوار، متقی، پارسا، پرهیزگار، از مشایخ حدیث و از زهاد و عبّاد زمان خود بود.
حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام، یکی از شخصیت های بزرگ علمی، عملی و جهادی است که حرم ایشان در شهر ری از توابع تهران قرار دارد. در مقدّمه حکمت نامه حضرت عبدالعظیم علیه السلام، موضوعاتی چون: شخصیت خانوادگی، ویژگی های علمی و عملی، هجرت به شهرری و وفات ایشان در این شهر، بررسی شده اند. گفتنی است که برای معرفی شخصیت حضرت عبدالعظیم، در ۲۲ خرداد ماه ۱۳۸۲، کنگره بزرگداشت حضرت عبدالعظیم در تالار شیخ صدوق آستان مقدس ایشان برگزار شد و مجموعه آثار این کنگره در ۲۹ جلد منتشر گردید.
نام و کنیه
مرحوم شیخ عباس قمی (رحمة الله علیه) در کتاب خود می فرماید: «حضرت عبد العظیم (علیه السّلام) مکنی و ابوالقاسم است و قبر شریفش در ری معروف و مشهور است و به علو مقام و جلالت شان معروف و از اکابر محدثین و اعاظم علما و از زهاد و عباد بوده و از اصحاب حضرت امام جواد و امام هادی (علیهما السّلام) است و محقق داماد رحمه الله در رواشح فرمود احادیث بسیاری در فضیلت و زیارت حضرت عبدالعظیم (علیه السّلام) روایت شده است که هر که زیارت کند قبر او را، بهشت بر او واجب می شود».
تاریخ تولّد و وفات
تاریخ دقیق تولد و وفات حضرت عبدالعظیم علیه السلام مشخص نیست؛ اما در برخی از منابع متأخر، این گونه آمده است:حضرت شاه عبدالعظیم که کنیه اش ابوالقاسم و ابوالفتح نیز بوده، در روز پنج شنبه چهارم ماه همچنین در برخی از منابع متأخر از کتبا نزهة الأبرار سید موسی بَرزنجی و مناقب العترة احمد بن محمد بن فهد حلّی و تاریخ نورالدین محمد السمهودی نقل شده که ولادت حضرت عبدالعظیم علیه السلام پنجشنبه چهارم ربیع الثانی سال ۱۷۳ ق، در مدینه و وفاتش در پانزدهم شوال ۲۵۲ ق، بوده است. گفتنی است با توجه به این که در منابع کهن و معتبر، تاریخ تولد و وفات ایشان ذکر نشده و منابع گزارش های پیش گفته، شناخته شده نیستند، این گزارش ها فاقد اعتبارند؛ لیکن در کتاب شریف الکافی، از حضرت عبدالعظیم علیه السلام، از هشام بن حکم روایت نقل شده است. تاریخ وفات هشام بن حکم، سال ۱۹۹ ق، یا پیش از آن است. و مظنون، این است که حضرت عبدالعظیم علیه السلام هنگام نقل روایت، کمتر از بیست سال نداشته است. بنابراین، تولد ایشان باید سال ۱۸۰ ق، یا پیش از آن باشد. همچنین براساس روایتی از امام هادی علیه السلام که ثواب زیارت قبر حضرت عبدالعظیم علیه السلام، همانند زیارت مرقد سید الشهداء علیه السلام دانسته شده، باید بگوییم که او در دوران امام هادی علیه السلام و پیش از شهادت ایشان از دنیا رفته است و از آن جا که دوران امامت ایشان از سال ۲۲۰ تا ۲۵۴ ق بوده، وفات حضرت عبدالعظیم علیه السلام پیش از سال ۲۵۴ ق، اتّفاق افتاده است.بنابراین، هر چند بر پایه قراین یاد شده، احتمال تولد حضرت عبدالعظیم علیه السلام در سال ۱۷۳ ق، و وفات ایشان در سال ۲۵۲ ق، منطقی و معقول است، با این حال، اثبات آن نیاز به منبع معتبر دارد.از سوی دیگر با عنایت به این که به هر دلیل، چهارم ربیع الثانی، به عنوان تاریخ تولد حضرت عبدالعظیم علیه السلام و پانزدهم شوال، به عنوان تاریخ وفات ایشان شهرت یافته، بزرگداشت یاد آن حضرت و تجلیل از مقام معنوی آن بزرگان در روزهای یاد شده، نیکوست.گفتنی است که در جلسه ۶۲۸ مورخ ۲۶/۵/۱۳۸۹ شورای انقلاب فرهنگی، چهارم ربیع الثانی، به عنوان «روز ولادت حضرت حضرت عبدالعظیم علیه السلام» جهت درج در تقویم رسمی کشور به تصویب رسید و در تاریخ ۱۸/۷/۱۳۸۹ به آستان مقدس آن حضرت ابلاغ گردید.
تبار
...

پیشنهاد کاربران

بپرس