خامش

لغت نامه دهخدا

خامش. [ م ُ ] ( ص ) مخفف خاموش باشد.( آنندراج ). خاموش. ( ناظم الاطباء ) ( اشتنگاس ). مختصر خاموش. ( شرفنامه منیری ) .ساکت. ( از فرهنگ شعوری ج 1 ص 367 ). صامت :
بدو گفت خاقان که هرشهریار
که از نیک و بد برنگیرد شمار
ببد کردن بنده خامش بود
تو او را چنان دان که بیهش بود.
فردوسی.
بدو گفت پور سیاوش تویی
خردمند و بیدار و خامش تویی.
فردوسی.
ز گفتار خامش چرا ماندید
چنین از جگر جوش بنشاندید.
فردوسی.
که امروز ترکان چرا خامشند
برایی درون ار ز می بیهشند.
فردوسی.
تا خامشی میان خردمندان
مرد تمام صورتی و کاری.
ناصرخسرو.
چرا خامش نباشی چون ندانی
برهنه چون کنی عورت ببازار.
ناصرخسرو.
فرزند تو این تیره تن خامش خاکی است
پاکیزه خرد نیست نه این جوهر گویا.
ناصرخسرو.
مشو خامش که کار افتد بزاری
که باشد خامشی نوعی ز خواری.
نظامی.
رو بگورستان دمی خامش نشین
آن خموشان سخنگو را ببین.
مولوی.
حیف است بلبلی چو من اکنون در این قفس
با این لسان عذب که خامش چو سوسنم.
حافظ.
|| ( صوت ) امراست از خاموش شدن. صه. اسکت. بیش مگوی :
گفت با لیلی خلیفه کاین تویی
کز تو شد مجنون پریشان و غوی
از دگر خوبان تو افزون نیستی
گفت خامش چون تو مجنون نیستی.
مولوی.
|| ( ص ) مرده. ( اشتینگاس ) ( ناظم الاطباء ). || منطفی. ( ناظم الاطباء ). || رام. ( اشتینگاس ). || معدوم. || بااحتیاط. ( ناظم الاطباء ). تودار.

فرهنگ فارسی

مخفف خاموش
(صفت ) ۱ - ساکت بیصدا. ۲ - بی زبان گنگ . ۳ - آرام . ۴ - چراغ یا آتش که نور و حرارت آن از میان رفته منطقی . ۵ - ( اسم ) ساکت باش . : ( (( روباه ) گفت : خاموش . که اگر حسودان بفرض گویند (روباه ) شتر است و گرفتار آیم کرا غم تخلیص من باشد ? ) ) ( گلستان )

فرهنگ معین

(مُ ) (ص . ) نک خاموش .

فرهنگ عمید

= خاموش

پیشنهاد کاربران

خفه کردن_جلوی آن را بستن_مخفف خاموش
خفه کردن_جلوی آن را گرفتن
خامش:آرام
مخفف خاموش
خامُش: کنایه ی ایما ست از ژرف اندیش و فرزانه
”به گیتی، خردمند و خامُش تویی؛
که پروردگار ِِ سیاوُش تُوِیی”
دکتر کزازی در مورد این واژه می نویسند: << خامش ریخت کوتاه شده ی ”خاموش” است و این واژه با همین ریخت، در پهلوی کاربرد داشته است؛ واژه ای دیگر، در این زبان، در همین معنی تُشتtušt بوده است که به پارسی نرسیده است. >>
...
[مشاهده متن کامل]

نامه ی باستان ، ج ۳ ، داستان سیاوش ، دکتر کزازی ۱۳۸۴، ص ۲۹٠.

خاموش ، بی صدا
خاموش

بپرس