خضر

[ویکی الکتاب] معنی خُضْرٍ: سبزها (جمع أخضر)
تکرار در قرآن: ۸(بار)
سبز بودن آیا ندیدی که خدا از آسمان آب می‏باراند و زمین سبز می‏شود. خضر (بر وزن کتف) به معنی الخضر و سبز است و مراد از آن در آیه کشت است یعنی: از آن آب زرع رویاندیم و از زرع دانه‏های روی هم سوار شده بیرون آوردیم. خضر (بر وزن قفل) جمع اخضر است مثل و مثل و مثل . * خدائیکه از درخت سبز برای شما آتشی پدید آورد که از آن می‏افروزید. نا گفته نماند: در هر درخت سبز آتش نهفته است بطوریکه اگر دو چوب‏تر به هم سائیده شوند می‏سوزند و آتش می‏گیرند. آتش سوزی جنگلها که در «عصر» خواهد آمد بواسطه به هم سائیده شدن درختان جنگلی در اثر گردبادهاست. ولی چون الف و لام «الشجر» در آیه شریفه برای عهد ذهنی است لذا از آن درخت معلومی در نظر است. نقل کرده‏اند: درخت مرخ (بر وزن فلس) و درخت عفار (بر وزن مدار)دو درخت اند که با سائیدن به یکدیگر آتش می‏گیرند و مشتعل می‏گردند. و از کلمه «فَاِذا اَنْتُم مِنْهُ تُوقِدونَ» روشن می‏شود که عربها با سائیدن آن دو به یکدیگر می‏افروخته‏اند. لذا باید گفت مراد از«الشجر» همان دو درخت است. در آیه شریفه از این مطلب، تقویت معاد در نظر است یعنی: خدائی که از درخت سبز وتر آتش سوزان خارج می‏کند، می‏تواند از استخوان پوسیده آدم زنده بیرون آورد. در قاموس می‏گوید: مرخ درختی است که زود مشتعل می‏شود و عفار درختی است که باآن آتش می‏افروزند.

[ویکی فقه] خضر (ابهام زدایی). خضر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • حضرت خضر، به کسر خاء و سکون ضاء یکی از اولیاء و پیامبران الهی و معاصر حضرت موسی• خضر بن نصر اربلی، مفسر و فقیه شافعی قرن پنجم و ششم • خضر بن محمد حبلرودی، ملقب به نجم الدین، متکلم و فقیه شیعیِ قرن نهم• خضر پاشا، بارباروس، خیرالدین (خضر) پاشا (۸۷۰ـ۹۵۳)، دریاسالار مشهور ناوگانِ عثمانی• خضرخان، حاکم دهلی از جانب تیمور گورکان و همچنین بنیان گذار سلسله سیدیها در هند• خضر (سبزیجات)، به فتح خاء و کسر ضاء همان سبزیجات
...

[ویکی فقه] خضر (سبزیجات). خَضِر به فتح خاء و کسر ضاء همان سبزیجات است. از احکام آن در بابهای زکات، حج، تجارت، مساقات و لقطه سخن گفته اند.
خضر به انواع سبزی که در زمین ریشه ندارند اطلاق می شود، مانند سبزیها، خیار، خربزه و بادمجان.
احکام خضر
۱. ↑ جواهر الکلام، ج۱۵، ص۶۹-۷۰.
...

خِضْر
پیامبر معاصر موسی (ع)، و در اعتقادات عامه، شخصیتی با عمری جاودانه. سرگذشتش با افسانه ها درآمیخته است. در منابع نام او تالی بن ملکان است و با شش واسطه به حضرت نوح نسب می برد. در افسانه ها آمده است که با لشکری از منطقه ای می گذشت و برای آوردن آب از لشکر جدا شد و در جست وجوی آب به درون غاری رفت و در قلمرو ظلمات چشمه ای یافت، که چشمۀ حیات بود، و از آب چشمه نوشید و عمری جاودان یافت و بعد از آن هرگز آن چشمه را نیافتند. در برخی روایات نیز آمده که او را خضر می نامیدند چون هرجا قدم می گذاشت گیاه می رویید و سرسبز می شد. برخی او را فقط ولیّ خدا و برخی دیگر پیامبر دانسته و به نازل شدن حکم بر او در آیات مربوط به داستان موسی و خضر استناد کرده اند. نیز در روایات آمده است که او از دنیا نرفته و همچنان در حال حیات است. نام او در قرآن نیامده اما مفسران او را همان «عبد صالح» می دانند که داستان سفرش با موسی (ع) در قرآن نقل شده است (کهف، ۶۰ـ۸۲). خضر در عرفان اسلامی و در ادبیات رمزی همچون حیّ بن یقظان نیز مقام والایی دارد. ابن عربی از دیدارهای متعدد خود با خضر سخن می گوید و مدعی است که خرقۀ خود را بلاواسطه از او گرفته است. در عرفان اسلامی خضر کنایه از بسط است (← قبض_و_بسط). در ادبیات عرفانی فارسی نیز از او به عنوان پیر و مرشد و انسان کامل یاد شده که به علم لدنّی دست یافته است.