خلقت از خاک

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خلقت از خاک (قرآن). خداوند متعال در آیاتی از قرآن آفرینش حضرت آدم (علیه السّلام ) را و در آیاتی دیگر آفرینش همه انسان ها را از خاک می داند.
خداوند، پدیدآورنده انسان ها از خاک:• «... هو انشاکم من الارض...؛ و به سوی قوم ثمود برادر (نسبی یا قبیله ای) آنها صالح را (فرستادیم) گفت: ای قوم من، خدای یکتا را بپرستید، که شما را جز او خدایی نیست، اوست که شما را از این زمین آفریده (جدّ و جدّه اوّلتان را بلاواسطه و نسل آنها را باواسطه از خاک خلق نموده) و شما را در آن زندگانی داده و آباد کردن آن را از شما خواسته؛ پس، از او (درباره گناهانتان) آمرزش بخواهید آن گاه (با عمل های شایسته) به سوی او بازگردید، به یقین پروردگار من (به بندگانش) نزدیک و (دعاهایشان را) اجابت کننده است.»• «.. اکفرت بالذی خلقک من تراب...؛ رفیق (مؤمن) او در حالی که با وی در گفتگو بود (در ردّ انکار قیامت ) به او گفت: آیا به کسی که تو را از خاک، سپس از نطفه آفرید، آن گاه به صورت مردی کامل درآورد کفر ورزیدی؟ (انکار قیامت به اعتقاد استقلال خود و اسباب ظاهریه در مقابل خدا شرک در ربوبیت و کفر به حقّ است.)» گفته شده: چون خداوند، نطفه را از مجرای عادی خود، یعنی مواد غذایی روییده شده از خاک، خلق نمود، می توان گفت، خداوند انسان را از خاک آفرید. • «یـایها الناس ان کنتم فی ریب من البعث فانا خلقنـکم من تراب...؛ ای مردم ، اگر از برانگیخته شدن (پس از مرگ ) در شکّ اید پس (در آفرینش خود دقت کنید که) ما شما را از خاک آفریدیم (جدّ و جدّه نخستین تان را بلاواسطه و به نحو اعجاز، و نسل آن دو را با واسطه به جذب مواد اوّلیه خاک و انتقال آن به بدن) سپس از نطفه سپس از علقه (لخته خون مبدّل از نطفه) سپس از مضغه (پاره گوشتی مبدّل از علقه) که برخی دارای خلقت کامل و برخی غیر کامل است، تا (کمال قدرت و حکمت خود را در این آفرینش تدریجی) برای شما روشن سازیم، و ما آنچه را بخواهیم (از مضغه) در رحم ها تا مدت معینی (که جنین کامل شود) برقرار می داریم، سپس شما را در حال کودکی بیرون می آوریم، سپس (حفظ می کنیم) تا به کمال رشد بدنی و روحی خود برسید، و برخی از شما (قبل از پیری) قبض روح می شود و برخی از شما به پایین ترین مرحله عمر بازگردانده می شود تا عاقبت بعد از دانش (فراوان) چیزی نداند. و (روی) زمین را (در فصل زمستان) خشک و مرده می بینی، پس چون آب را (به صورت باران و برف و تگرگ) بر آن فرو فرستیم می جنبد و بالا می آید و از هر نوع (گیاه و نهال) بهجت انگیز می رویاند.»• «ومن ءایـته ان خلقکم من تراب...؛ و از نشانه های ( توحید و قدرت) او این است که (جد و جدّه نخستین شما را بلاواسطه و) شما را (با چند واسطه) از خاک آفرید سپس به ناگاه شما (گروه بی حدّ و حصر) بشرید که (در روی زمین) پیوسته پراکنده می شوید.»• «والله خلقکم من تراب...؛ و خداوند (جدّ و جدّه نخستین) شما را (بلاواسطه و به نحو اعجاز) از خاک آفرید، سپس (شما را که نسل او هستید) از نطفه (آفرید) و خداوند شما را (که نسل آدمید ابتداء) از خاک، سپس از نطفه آفرید، آن گاه شما را جفت هایی (نر و ماده) قرار داد، و هیچ مادینه ای حمل بر نمی دارد و بر زمین نمی نهد مگر به علم او، و به هیچ سالخورده ای عمر زیاد داده نمی شود و از عمر هیچ کس کم نمی گردد مگر آنکه در کتابی (لوح محفوظ) ثبت است، همانا اینها بر خدا آسان است .»• «هو الذی خلقکم من تراب...؛ او همان است که شما را از خاک آفرید (جدّ و جدّه اعلایتان را ابتداء و به نحو اعجاز، و شما نسل او را با سیر مراحلی قبل از ورود به رحم، از خاک آفرید) سپس از نطفه، آن گاه از علقه (اندکی خون بسته شده)، سپس شما را در حال کودکی (از رحم مادر ) بیرون می آورد، بعد (شما را زنده نگه می دارد) تا به حدّ کمال (جسمی و روحی) خود برسید، سپس (به زندگی تان ادامه می دهد) تا پیر شوید، و از شما برخی پیش از آن (پیش از هر یک از مراحل سه گانه کودکی، بلوغ و پیری) قبض روح می شود، و (این مهلت) برای این است که به مدت معینی (که از علم ازلی الهی گذشته و در لوح محفوظ نگاشته شده) برسید و شاید (در مبدأ نشوء و سیر تکاملی تان) بیندیشید.»
آفرینش آدم از خاک
آفرینش حضرت آدم (علیه السّلام ) از خاک:• «... کمثل ءادم خلقه من تراب ثم قال له کن فیکون؛ به یقین داستان عیسی (در چگونگی آفرینش) در نزد خداوند همچون داستان آدم است که او را از خاک آفرید سپس به او گفت: (انسان زنده) باش، پس شد (به طوری که گویی می دیدی که می شود. و البته مجسمه آن در بیرون و این در رحم ساخته شد و هر دو به امر تکوینی خدا بدون پدر انسان شدند. و اگر این معنی دلیل الوهیت است پس هر دو باید اله باشند).»• «.. یـقوم اعبدوا الله... هو انشاکم من الارض...؛ و به سوی قوم ثمود برادر (نسبی یا قبیله ای) آنها صالح را (فرستادیم) گفت: ای قوم من، خدای یکتا را بپرستید، که شما را جز او خدایی نیست، اوست که شما را از این زمین آفریده (جدّ و جدّه اوّلتان را بلاواسطه و نسل آنها را باواسطه از خاک خلق نموده) و شما را در آن زندگانی داده و آباد کردن آن را از شما خواسته؛ پس، از او (درباره گناهانتان) آمرزش بخواهید آن گاه (با عمل های شایسته) به سوی او بازگردید، به یقین پروردگار من (به بندگانش) نزدیک و (دعاهایشان را) اجابت کننده است.» در تفسیر آیه آمده است: خدا شما را از آدم علیه السّلام و آدم را از خاک آفرید. • «.. اکفرت بالذی خلقک من تراب...؛ رفیق (مؤمن) او در حالی که با وی در گفتگو بود (در ردّ انکار قیامت) به او گفت: آیا به کسی که تو را از خاک، سپس از نطفه آفرید، آن گاه به صورت مردی کامل درآورد کفر ورزیدی؟ (انکار قیامت به اعتقاد استقلال خود و اسباب ظاهریه در مقابل خدا شرک در ربوبیت و کفر به حقّ است.)» مقصود از «... خلقک من تراب» اصل خلقت است که آدم (علیه السّلام ) از خاک آفریده شد. • «یـایها الناس ان کنتم فی ریب من البعث فانا خلقنـکم من تراب...؛ ای مردم، اگر از برانگیخته شدن (پس از مرگ) در شکّ اید پس (در آفرینش خود دقت کنید که) ما شما را از خاک آفریدیم (جدّ و جدّه نخستین تان را بلاواسطه و به نحو اعجاز، و نسل آن دو را با واسطه به جذب مواد اوّلیه خاک و انتقال آن به بدن) سپس از نطفه سپس از علقه (لخته خون مبدّل از نطفه) سپس از مضغه (پاره گوشتی مبدّل از علقه) که برخی دارای خلقت کامل و برخی غیر کامل است، تا (کمال قدرت و حکمت خود را در این آفرینش تدریجی) برای شما روشن سازیم، و ما آنچه را بخواهیم (از مضغه) در رحم ها تا مدت معینی (که جنین کامل شود) برقرار می داریم، سپس شما را در حال کودکی بیرون می آوریم، سپس (حفظ می کنیم) تا به کمال رشد بدنی و روحی خود برسید، و برخی از شما (قبل از پیری) قبض روح می شود و برخی از شما به پایین ترین مرحله عمر بازگردانده می شود تا عاقبت بعد از دانش (فراوان) چیزی نداند. و (روی) زمین را (در فصل زمستان) خشک و مرده می بینی، پس چون آب را (به صورت باران و برف و تگرگ) بر آن فرو فرستیم می جنبد و بالا می آید و از هر نوع (گیاه و نهال) بهجت انگیز می رویاند.» در معنای آیه گفته شده: دلیل بر صحت آن (آفرینش شما از خاک) این است که ما اصل شما را که آدم (علیه السّلام) است از خاک آفریدیم. • «ومن ءایـته ان خلقکم من تراب ثم...؛ و از نشانه های (توحید و قدرت) او این است که (جد و جدّه نخستین شما را بلاواسطه و) شما را (با چند واسطه) از خاک آفرید سپس به ناگاه شما (گروه بی حدّ و حصر) بشرید که (در روی زمین) پیوسته پراکنده می شوید.»• «والله خلقکم من تراب...؛ و خداوند (جدّ و جدّه نخستین) شما را (بلاواسطه و به نحو اعجاز) از خاک آفرید، سپس (شما را که نسل او هستید) از نطفه (آفرید) و خداوند شما را (که نسل آدمید ابتداء) از خاک، سپس از نطفه آفرید، آن گاه شما را جفت هایی (نر و ماده) قرار داد، و هیچ مادینه ای حمل بر نمی دارد و بر زمین نمی نهد مگر به علم او، و به هیچ سالخورده ای عمر زیاد داده نمی شود و از عمر هیچ کس کم نمی گردد مگر آنکه در کتابی (لوح محفوظ) ثبت است، همانا اینها بر خدا آسان است.»• «هو الذی خلقکم من تراب...؛ او همان است که شما را از خاک آفرید (جدّ و جدّه اعلایتان را ابتداء و به نحو اعجاز، و شما نسل او را با سیر مراحلی قبل از ورود به رحم، از خاک آفرید) سپس از نطفه، آن گاه از علقه (اندکی خون بسته شده)، سپس شما را در حال کودکی (از رحم مادر) بیرون می آورد، بعد (شما را زنده نگه می دارد) تا به حدّ کمال (جسمی و روحی) خود برسید، سپس (به زندگی تان ادامه می دهد) تا پیر شوید، و از شما برخی پیش از آن (پیش از هر یک از مراحل سه گانه کودکی، بلوغ و پیری) قبض روح می شود، و (این مهلت) برای این است که به مدت معینی (که از علم ازلی الهی گذشته و در لوح محفوظ نگاشته شده) برسید و شاید (در مبدأ نشوء و سیر تکاملی تان) بیندیشید.»
آفرینش آدم امری حق و به دور از شک
آفرینش آدم (علیه السّلام ) از خاک، امری حق و به دور از شک و تردید و از جانب پروردگار:• «ان مثل عیسی عند الله کمثل ءادم خلقه من تراب ثم قال له کن فیکون؛ به یقین داستان عیسی (در چگونگی آفرینش) در نزد خداوند همچون داستان آدم است که او را از خاک آفرید سپس به او گفت: (انسان زنده) باش، پس شد (به طوری که گویی می دیدی که می شود. و البته مجسمه آن در بیرون و این در رحم ساخته شد و هر دو به امر تکوینی خدا بدون پدر انسان شدند. و اگر این معنی دلیل الوهیت است پس هر دو باید اله باشند).»• «الحق من ربک فلا تکن من الممترین؛ (این مطلب) حق و ثابت از جانب پروردگار توست، پس هرگز از تردیدکنندگان مباش.»
خلقت از خاک امری آسان برای خدا
...

پیشنهاد کاربران

بپرس