دریای مدیترانه
معنی انگلیسی:
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
دریای مِدیتِرانه ( به فرانسوی: Méditerranée ) دریایی تقریباً مستطیلی شکل در مجاورت اقیانوس اطلس است که در موقعیتی راهبردی قرار گرفته و اروپا را به آسیا متصل می کند. این دریا از شمال به اروپا، از جنوب به آفریقا، از شرق به آسیا و از غرب به اقیانوس اطلس محدود می شود. مدیترانه از سوی خاور توسط کانال سوئز به دریای سرخ و از سمت باختر از طریق تنگه جبل الطارق به اقیانوس اطلس راه دارد.
مدیترانه از لحاظ کشتیرانی و ترابری دریایی از مهم ترین دریاهای جهان به شمار می رود. [ ۱] وسعت این دریا ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. میانگین ژرفای مدیترانه ۱۵۰۰ متر و عمیق ترین نقطه ثبت شده آن ۵٬۲۶۷ متر در محلی به نام ژرفنای کالیپسو در دریای ایونی است.
نام مدیترانه از زبان فرانسوی گرفته شده و اصل آن به زبان لاتین Mare Mediterraneum به معنای دریای «میان خشکی ها» است. در دوران حکومت امپراتور روم Mare Nostrum به معنای «دریای ما» خوانده شد به دلیل این که دریا در داخل مرزهای حکومت روم قرار گرفت.
در منابع عربی و اسلامی از این دریا به دریای روم، دریای سفید و دریای میانه ( بحر روم، بحر ابیض و بحر متوسط ) نیز یاد شده است. [ ۲] دریای فلسطین، دریای بزرگ و دریای مغرب از دیگر نام های قدیمی آن در متون شرقی است. [ ۳]
دریای مدیترانه شامل ۱۴ دریای حاشیه ای و ۲۹ خلیج و ۸ تنگه و ۵ کانال است و از شرق به دریای سیاه و دریای سرخ و از غرب به اقیانوس اطلس راه دارد. [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] دریای مرمره ( و تنگه داردانل به عنوان بخشی از آن ) اغلب به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته می شوند ولی دریای سیاه ( و دریای آزوف به عنوان دریای حاشیه ای آن ) به طور معمول به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته نمی شوند.
• شش کشور ساحلی دریای لوانتین: ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین، مصر، قبرس
• هفت کشور ساحلی دریای آدریاتیک: آلبانی، یونان، ایتالیا، کرواسی، مونته نگرو، اسلوونی، بوسنی و هرزگوین
• سازمان آب نگاری بین المللی نام دریای ساردینیا را به رسمیت نمی شناسد و این ناحیه را با عنوان کلی حوضه غربی دریای مدیترانه تعریف می کند.
• یونان با هفت و ایتالیا با پنج و ترکیه با چهار دریای حاشیه ای مدیترانه خط ساحلی دارد.
• از بین کشورهای ساحلی تنها دو کشور مالت و تونس هیچ دریای حاشیه ای ندارند و دریای ساحلی آن ها فقط به عنوان دریای مدیترانه تعریف شده است. البته تنگه سیسیل بین ایتالیا و تونس واقع شده و مالت را در کناره خود دارد که در برخی منابع از آن به عنوان دریای سیسیل یاد شده است ولی اغلب به عنوان تنگه از آن یاد شده است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمدیترانه از لحاظ کشتیرانی و ترابری دریایی از مهم ترین دریاهای جهان به شمار می رود. [ ۱] وسعت این دریا ۲٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. میانگین ژرفای مدیترانه ۱۵۰۰ متر و عمیق ترین نقطه ثبت شده آن ۵٬۲۶۷ متر در محلی به نام ژرفنای کالیپسو در دریای ایونی است.
نام مدیترانه از زبان فرانسوی گرفته شده و اصل آن به زبان لاتین Mare Mediterraneum به معنای دریای «میان خشکی ها» است. در دوران حکومت امپراتور روم Mare Nostrum به معنای «دریای ما» خوانده شد به دلیل این که دریا در داخل مرزهای حکومت روم قرار گرفت.
در منابع عربی و اسلامی از این دریا به دریای روم، دریای سفید و دریای میانه ( بحر روم، بحر ابیض و بحر متوسط ) نیز یاد شده است. [ ۲] دریای فلسطین، دریای بزرگ و دریای مغرب از دیگر نام های قدیمی آن در متون شرقی است. [ ۳]
دریای مدیترانه شامل ۱۴ دریای حاشیه ای و ۲۹ خلیج و ۸ تنگه و ۵ کانال است و از شرق به دریای سیاه و دریای سرخ و از غرب به اقیانوس اطلس راه دارد. [ ۴] [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] دریای مرمره ( و تنگه داردانل به عنوان بخشی از آن ) اغلب به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته می شوند ولی دریای سیاه ( و دریای آزوف به عنوان دریای حاشیه ای آن ) به طور معمول به عنوان بخشی از دریای مدیترانه در نظر گرفته نمی شوند.
• شش کشور ساحلی دریای لوانتین: ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین، مصر، قبرس
• هفت کشور ساحلی دریای آدریاتیک: آلبانی، یونان، ایتالیا، کرواسی، مونته نگرو، اسلوونی، بوسنی و هرزگوین
• سازمان آب نگاری بین المللی نام دریای ساردینیا را به رسمیت نمی شناسد و این ناحیه را با عنوان کلی حوضه غربی دریای مدیترانه تعریف می کند.
• یونان با هفت و ایتالیا با پنج و ترکیه با چهار دریای حاشیه ای مدیترانه خط ساحلی دارد.
• از بین کشورهای ساحلی تنها دو کشور مالت و تونس هیچ دریای حاشیه ای ندارند و دریای ساحلی آن ها فقط به عنوان دریای مدیترانه تعریف شده است. البته تنگه سیسیل بین ایتالیا و تونس واقع شده و مالت را در کناره خود دارد که در برخی منابع از آن به عنوان دریای سیسیل یاد شده است ولی اغلب به عنوان تنگه از آن یاد شده است.
wiki: دریای مدیترانه
مترادف ها
دریای مدیترانه
فارسی به عربی
پیشنهاد کاربران
دریای مدیترانه یا دریای میانه دریایی است که به اقیانوس اطلس متصل است و در شمال آن توسط اروپا، از جنوب آفریقا و از شرق توسط آناتولی و شام فرا گرفته شده است.
نام مدیترانه از واژهٔ لاتین مدی ( میان ) + ترا ( زمین ) به معنی «دریای میان سرزمین ها» گرفته شده است. [۱]
... [مشاهده متن کامل]
در منابع عربی و اسلامی از این دریا به دریای روم، دریای سفید و دریای میانه ( بحرالروم، بحر متوسط، بحر ابیض ) نیز یاد شده است. دریای فلسطین، دریای بزرگ و دریای مغرب از دیگر نام های قدیمی آن در متون شرقی است. [۲]
مدیترانه میان سه قاره آسیا و اروپا و آفریقا واقع است. این دریا از راه تنگه جبل الطارق به اقیانوس اطلس راه دارد و به وسیله کانال سوئز در مصر با دریای سرخ مربوط است. این دریا از لحاظ کشتیرانی و ترابری دریایی از مهمترین دریاهای جهان به شمار می رود. [۳]
وسعت این دریا ۲٬۹۶۶٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. [نیازمند منبع]
میانگین ژرفای مدیترانه ۱۵۰۰ متر و عمیق ترین نقطه ثبت شده آن ۵٬۲۶۷ متر در محلی به نام ژرفنای کالیپسو در دریای ایونی است.
محتویات [نهفتن]
۱ پیشینه
۲ کشورهای کرانه ای مدیترانه
۳ شهرها
۴ منابع
پیشینه [ویرایش]
مدیترانه مسیری مهم برای بازرگانان و مسافران جهان قدیم بود و از همان زمان دادوستد فرهنگی و بازرگانی را میان مردمان گوناگون ممکن می کرد. فرهنگ های حاضر در محدوده این دریا از دوران باستان عبارت بوده اند از فرهنگ های میان رودان، ایران ( هخامنشی ) ، مصری، فنیقی، کارتاژی، ایبریایی، یونانی، مقدونی، ایلریایی، تراکیه ای، لوانتی، گالی، رومی، آلبانیایی، ارمنی، عربی، بربر، یهودی، اسلاوی و ترک.
دو تمدن مهم باستانی مدیترانه یکی دولت شهرهای یونانی بودند و دیگر فنیقیه که اولی تمدنی هندواروپایی و دومی سامی بود. زمانی که آگوستوس امپراتوری روم را بنیاد نهاد، نام مدیترانه به مرور از سوی رومیان Mare Nostrum ( دریای ما ) نامیده شد.
داریوش بزرگ به دلیل اهمیت راه دریایی میان مصر و ایران دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه را از راه نیل در اواخر سدهٔ ششم پیش از میلاد داد تا کشتی های ایرانی بتوانند به راحتی از آن عبور کنند. سرپرستی ساخت این آبراه را مهندس «ارتاخه» از مهندسان ایرانی عصر هخامنشی به عهده داشت. [۴]
جنگ های پونیک میان روم و کارتاژ که بر سر تصاحب جزیرهٔ سیسیل آغاز شده بود مدت ها منطقه مدیترانه را دچار تنش کرد و این جنگ ها با پیروزی رومیان به پایان رسید.
کشورهای کرانه ای مدیترانه [ویرایش]
مراکش
الجزایر
تونس
لیبی
مصر
اسرائیل
لبنان
سوریه
ترکیه
یونان
آلبانی
صربستان و مونتنگرو
بوسنی و هرزگووین
کرواسی
اسلوونی
ایتالیا
فرانسه
اسپانیا
و دو کشور زیر جزیره هایی در این دریا هستند:
قبرس
مالت
شهرها [ویرایش]
شهرهای پرجمعیت تر از ۲۰۰ هزار نفر که در کرانه دریای مدیترانه واقع شده اند:
کشور شهرها
اسپانیا بارسلون، آلیکانته، کارتاگنا، مالاگا، پالما د مایورکا، والنسیا
فرانسه مارسی، نیس، مون پلیه
موناکو موناکو
ایتالیا باری، کاتانیا، جنوا، مسینا، ناپل، پالرمو، رم، تارانتو، تریسته، ونیز
مالت والتا
کرواسی اسپلیت
آلبانی دراج
یونان آتن، پاتراس، پیره، سالونیک
قبرس لیماسول
ترکیه آنتالیا، اسکندرون، ازمیر، مرسین، آدانا، طرسوس
سوریه لاذقیه
لبنان بیروت, طرابلس
اسرائیل اشدود, حیفا, تل آویو
مناطق فلسطینی غزه
مصر اسکندریه, دمیاط, پورت سعید
لیبی الخمس, بنغازی, مصراته, طرابلس
تونس صفاقس, تونس
الجزایر الجزیره, عنابه, وهران
مراکش تطوان, طنجه, ناظور
منابع [ویرایش]
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Mediterranean Sea»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد، ( نسخه ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۶ ) .
↑ About the med
↑ لغتنامه دهخدا: سرواژه های مدیترانه، دریای مدیترانه، دریای متوسط.
↑ دهخدا: مدیترانه.
↑ «داریوش هخامنشی و کانال سوئز» ( فارسی ) . سایت آفتاب. بازبینی شده در ۱۱ آذر ۱۳۷۸.
این یک نوشتار خُرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ دریای مدیترانه موجود است.
[نمایش]
ن • ب • و
اقیانوس ها و دریاهای جهان
رده ها: مدیترانه تاریخ طبیعی اروپا دریاهای اقیانوس اطلس
قس عربی
البحر الأبیض المتوسط أو البحر المتوسط - وسماه العرب قدیمًا بحر الروم - هو بحر متصل بالمحیط الأطلسی وتحیط به منطقة البحر الأبیض المتوسط وهو شبه محاط تماماً بالبر: من الشمال الأناضول وأوروبا ومن الجنوب شمال أفریقیا ومن الشرق بلاد الشام. البحر من الناحیة الفنیة جزء من المحیط الأطلسی على الرغم من أنه یوصف عادة باعتباره کیاناً مستقلاً تماماً.
یغطی البحر الأبیض المتوسط مساحة تقارب 2. 5 ملیون کیلومتر مربع ( 965, 000 میل مربع ) ، ولکن نقطة ارتباطه بالأطلسی ( مضیق جبل طارق ) هی فقط بعرض 14 کم ( 8. 7 میل ) . فی علم المحیطات، یطلق علیه أحیانا البحر المتوسط الأوروأفریقی أو البحر المتوسط الأوروبی لتمییزه عن البحار المتوسطة فی أماکن أخرى من العالم. [1][2]
یبلغ وسطی عمق البحر المتوسط 1, 500 متر ( 4, 900 قدم ) حیث أعمق نقطة مسجلة هی 5, 267 متر ( 17, 280 قدم ) فی أعماق کالیبسو فی البحر الایونی.
کان البحر المتوسط عبر التاریخ طریقاً هاماً للتجار والمسافرین من العصور القدیمة مما سمح بالتجارة والتبادل الثقافی بین الشعوب الناشئة فی المنطقة أی فی بلاد ما بین النهرین ومصر والفینیقیین وقرطاجنة والأیبیریین والإغریق والإیلیریین وتراقیا واللیفانتین ومن بلاد الغال والرومان والعرب والبربر والیهود والسلافیین والثقافات الترکیة. تاریخ منطقة البحر الأبیض المتوسط أمر بالغ الأهمیة لفهم . . .
نام مدیترانه از واژهٔ لاتین مدی ( میان ) + ترا ( زمین ) به معنی «دریای میان سرزمین ها» گرفته شده است. [۱]
... [مشاهده متن کامل]
در منابع عربی و اسلامی از این دریا به دریای روم، دریای سفید و دریای میانه ( بحرالروم، بحر متوسط، بحر ابیض ) نیز یاد شده است. دریای فلسطین، دریای بزرگ و دریای مغرب از دیگر نام های قدیمی آن در متون شرقی است. [۲]
مدیترانه میان سه قاره آسیا و اروپا و آفریقا واقع است. این دریا از راه تنگه جبل الطارق به اقیانوس اطلس راه دارد و به وسیله کانال سوئز در مصر با دریای سرخ مربوط است. این دریا از لحاظ کشتیرانی و ترابری دریایی از مهمترین دریاهای جهان به شمار می رود. [۳]
وسعت این دریا ۲٬۹۶۶٬۰۰۰ کیلومتر مربع است. [نیازمند منبع]
میانگین ژرفای مدیترانه ۱۵۰۰ متر و عمیق ترین نقطه ثبت شده آن ۵٬۲۶۷ متر در محلی به نام ژرفنای کالیپسو در دریای ایونی است.
محتویات [نهفتن]
۱ پیشینه
۲ کشورهای کرانه ای مدیترانه
۳ شهرها
۴ منابع
پیشینه [ویرایش]
مدیترانه مسیری مهم برای بازرگانان و مسافران جهان قدیم بود و از همان زمان دادوستد فرهنگی و بازرگانی را میان مردمان گوناگون ممکن می کرد. فرهنگ های حاضر در محدوده این دریا از دوران باستان عبارت بوده اند از فرهنگ های میان رودان، ایران ( هخامنشی ) ، مصری، فنیقی، کارتاژی، ایبریایی، یونانی، مقدونی، ایلریایی، تراکیه ای، لوانتی، گالی، رومی، آلبانیایی، ارمنی، عربی، بربر، یهودی، اسلاوی و ترک.
دو تمدن مهم باستانی مدیترانه یکی دولت شهرهای یونانی بودند و دیگر فنیقیه که اولی تمدنی هندواروپایی و دومی سامی بود. زمانی که آگوستوس امپراتوری روم را بنیاد نهاد، نام مدیترانه به مرور از سوی رومیان Mare Nostrum ( دریای ما ) نامیده شد.
داریوش بزرگ به دلیل اهمیت راه دریایی میان مصر و ایران دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه را از راه نیل در اواخر سدهٔ ششم پیش از میلاد داد تا کشتی های ایرانی بتوانند به راحتی از آن عبور کنند. سرپرستی ساخت این آبراه را مهندس «ارتاخه» از مهندسان ایرانی عصر هخامنشی به عهده داشت. [۴]
جنگ های پونیک میان روم و کارتاژ که بر سر تصاحب جزیرهٔ سیسیل آغاز شده بود مدت ها منطقه مدیترانه را دچار تنش کرد و این جنگ ها با پیروزی رومیان به پایان رسید.
کشورهای کرانه ای مدیترانه [ویرایش]
مراکش
الجزایر
تونس
لیبی
مصر
اسرائیل
لبنان
سوریه
ترکیه
یونان
آلبانی
صربستان و مونتنگرو
بوسنی و هرزگووین
کرواسی
اسلوونی
ایتالیا
فرانسه
اسپانیا
و دو کشور زیر جزیره هایی در این دریا هستند:
قبرس
مالت
شهرها [ویرایش]
شهرهای پرجمعیت تر از ۲۰۰ هزار نفر که در کرانه دریای مدیترانه واقع شده اند:
کشور شهرها
اسپانیا بارسلون، آلیکانته، کارتاگنا، مالاگا، پالما د مایورکا، والنسیا
فرانسه مارسی، نیس، مون پلیه
موناکو موناکو
ایتالیا باری، کاتانیا، جنوا، مسینا، ناپل، پالرمو، رم، تارانتو، تریسته، ونیز
مالت والتا
کرواسی اسپلیت
آلبانی دراج
یونان آتن، پاتراس، پیره، سالونیک
قبرس لیماسول
ترکیه آنتالیا، اسکندرون، ازمیر، مرسین، آدانا، طرسوس
سوریه لاذقیه
لبنان بیروت, طرابلس
اسرائیل اشدود, حیفا, تل آویو
مناطق فلسطینی غزه
مصر اسکندریه, دمیاط, پورت سعید
لیبی الخمس, بنغازی, مصراته, طرابلس
تونس صفاقس, تونس
الجزایر الجزیره, عنابه, وهران
مراکش تطوان, طنجه, ناظور
منابع [ویرایش]
مشارکت کنندگان ویکی پدیا، «Mediterranean Sea»، ویکی پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد، ( نسخه ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۶ ) .
↑ لغتنامه دهخدا: سرواژه های مدیترانه، دریای مدیترانه، دریای متوسط.
↑ دهخدا: مدیترانه.
↑ «داریوش هخامنشی و کانال سوئز» ( فارسی ) . سایت آفتاب. بازبینی شده در ۱۱ آذر ۱۳۷۸.
این یک نوشتار خُرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
در ویکی انبار پرونده هایی دربارهٔ دریای مدیترانه موجود است.
[نمایش]
ن • ب • و
اقیانوس ها و دریاهای جهان
رده ها: مدیترانه تاریخ طبیعی اروپا دریاهای اقیانوس اطلس
قس عربی
البحر الأبیض المتوسط أو البحر المتوسط - وسماه العرب قدیمًا بحر الروم - هو بحر متصل بالمحیط الأطلسی وتحیط به منطقة البحر الأبیض المتوسط وهو شبه محاط تماماً بالبر: من الشمال الأناضول وأوروبا ومن الجنوب شمال أفریقیا ومن الشرق بلاد الشام. البحر من الناحیة الفنیة جزء من المحیط الأطلسی على الرغم من أنه یوصف عادة باعتباره کیاناً مستقلاً تماماً.
یغطی البحر الأبیض المتوسط مساحة تقارب 2. 5 ملیون کیلومتر مربع ( 965, 000 میل مربع ) ، ولکن نقطة ارتباطه بالأطلسی ( مضیق جبل طارق ) هی فقط بعرض 14 کم ( 8. 7 میل ) . فی علم المحیطات، یطلق علیه أحیانا البحر المتوسط الأوروأفریقی أو البحر المتوسط الأوروبی لتمییزه عن البحار المتوسطة فی أماکن أخرى من العالم. [1][2]
یبلغ وسطی عمق البحر المتوسط 1, 500 متر ( 4, 900 قدم ) حیث أعمق نقطة مسجلة هی 5, 267 متر ( 17, 280 قدم ) فی أعماق کالیبسو فی البحر الایونی.
کان البحر المتوسط عبر التاریخ طریقاً هاماً للتجار والمسافرین من العصور القدیمة مما سمح بالتجارة والتبادل الثقافی بین الشعوب الناشئة فی المنطقة أی فی بلاد ما بین النهرین ومصر والفینیقیین وقرطاجنة والأیبیریین والإغریق والإیلیریین وتراقیا واللیفانتین ومن بلاد الغال والرومان والعرب والبربر والیهود والسلافیین والثقافات الترکیة. تاریخ منطقة البحر الأبیض المتوسط أمر بالغ الأهمیة لفهم . . .