دستاویز

/dastAviz/

مترادف دستاویز: بهانه، توسل، حربه، عذر، گزک، مستمسک

معنی انگلیسی:
excuse, plea, pretext, document, document, voucher, pretext, excuse, plea, subterfuge

لغت نامه دهخدا

( دست آویز ) دست آویز. [ دَ ] ( اِ مرکب ) آنچه همراه آورند و وسیله مدعای خود سازند. ( برهان ). چیزی که تمسک بدان کنند و آنرا وسیله مدعای خود سازند. ( آنندراج ). در لهجه شوشتر «دس اوویز» گویند، و آن تمسک و سند باشد. ( لغت محلی شوشتر، نسخه خطی ). وسیله. ( منتهی الارب ). ذریعة. ذرعة. حجت. دلیل. سند. تمسک. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). أدمة. وصر. ( از منتهی الارب ). راه. ممر. واسطه. وسط. عدة. عدت. وجه. چاره. کفاف. گریز : هیچ دست آویزی را پای برجای نماند. ( کلیله و دمنه ).
گفتی از صبر ساز دست آویز
که ترا عشق پایدار افتاد.
خاقانی.
باﷲ اگر ممکن شود که جان رفته بازآید دست آویز ازین لطیفه انوار توان ساخت. ( منشآت خاقانی چ دانشگاه ص 29 ).همانا که بزرگان خردبینش این خدمت را بر قصور همت خادم حمل نکنند، که به دست آویز سبب ازل دیدن شرط نیست. ( منشآت خاقانی ص 276 ).
دست آویزی شگرف می بینم
هفتادودو فرقه از خم شستش.
عطار.
هیچ دستاویز آنساعت که ساعت دررسد
نیست الا آنکه بخشایش کند پروردگار.
سعدی.
هین چه آوردید دست آویز را
ارمغانی روز رستاخیز را.
مولوی.
روزمحشر در جواب پرسش سودای کفر
هیچ دست آویز ما را نیست جز موی شما.
سلمان ( از آنندراج ).
فقیر و خسته به درگاهت آمدم رحمی
که جز ولای توام نیست هیچ دست آویز.
حافظ.
حلقه زلف گرهگیر تو دست آویز ماست
گرچه زاهد سبحه صد دانه دست آویز یافت.
آصفی ( از آنندراج ).
- دستاویز ساختن ؛ وسیله کردن. وسیله ساختن : معلوم بنده شده است که هرکه برحضرت عظمی عظمها اﷲ ناز را دست آویز سازد، از نظر لطف محروم ماند. ( منشآت خاقانی چ دانشگاه ص 332 ).
|| بهانه. عذر. مستمسک. دست پیچ. عذری نه روشن. عرضة. ( یادداشت مرحوم دهخدا ) :
به دست آویز شیر افکندن شاه
مجال دست بوسی یافت آن ماه.
نظامی.
نه هر دستی که تیغ تیز دارد
به خون خلق دست آویز دارد.
نظامی.
|| ( اِ مرکب ) دسته. عروه. گوشه. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). عصمة. ( مهذب الاسماء ) :
آن خواجه ٔروز جزا در چارسوی کبریا
از بهر دست آویز ما زلف سیاه آویخته.
عطار.
آن نه روی است آن که آشوب جهان است آنچنان بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

دست آویز، وسیله، بهانه، هرچیزکه آلت ووسیله کنند
( اسم ) ۱ - آنچه که وسیلهای برای ادعای شخص باشد وسیله . ۲ - بهانه . ۳ - زد و خورد در آویختن .
( دست آویز ) ( اسم ) ۱ - آنچه که وسیلهای برای ادعای شخص باشد وسیله . ۲ - بهانه . ۳ - زد و خورد در آویختن .
آنچه همراه آورند و وسیله مدعای خود سازند .

فرهنگ عمید

۱. [مجاز] وسیله، بهانه.
۲. هر چیزی که آن را وسیله و آلت دست قرار بدهند، دست پیچ.

واژه نامه بختیاریکا

( دست آویز ) به نیر
راه دست
وِرِک

مترادف ها

excuse (اسم)
عنوان، بهانه، پوزش، دستاویز، عذر

document (اسم)
سند، مدرک، تمسک، دستاویز

pretext (اسم)
عنوان، بهانه، مستمسک، دستاویز، عذر

voucher (اسم)
سند، شاهد، ضامن، هزینه، مدرک، دستاویز، گواه، سند خرج، تضمین کننده

فارسی به عربی

ذریعة , عذر , مستند الصرف , وثیقة

پیشنهاد کاربران

دهشت
گَزَک
دستاویز قراردادن کنایه از بهانه قرار دادن
اتو
بهانه داشتن
بازیچه شدن
دستاویز به معنی یاری کننده و امید
دستاویز ستایش هفتم
معنی=یاری کننده
چیزی که تمسّک بدان کنند.
دست آویز
وسیله
دست آویز کنایه از چیست؟؟
لطفا بهم بگید
دست اویز

حمایل
بهانه_دلیل
بهانه - پنهان کردن
بهانه و دست آویز از کجا شکل میگیره وچرا ما به بهانه و دستاویز میچسپیم
مجاز بودن در یک کاری
بهانه، توسل، حربه، عذر، گزک، مستمسک، آتو
پشت و پناه
عروه
حاصل کار و نتیجه ى کار
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢١)

بپرس