توالی های دی ان ای بی رمز یا بی کد ( به انگلیسی: Non - coding DNA ) ، اجزای دی ان ای یک موجود زنده هستند که توالی های پروتئین را کد نمی کنند. برخی از دی ان ای های بی رمز به مولکول های عملگر آران ای بی رمز ( مثلاً آران ای انتقال ( tRNA ) ، آران ای ریبوزومی ( rRNA ) و آران ای مداخله گر ( RNAi ) ) رونویسی می شوند. از دیگر نقش های دی ان ای بی رمز می توان به ترجمه و رونویسی مقررات توالی کد کردن پروتئین، منطقه پیوند ماتریس، مکان آغازش همتاسازی دی ان ای، سانترومر و تلومرها اشاره کرد.
مقدار دی ان ای بی رمز در میان گونه های مختلف بسیار متفاوت است. معمولاً درصد کمی از ژنوم مسئول کد کردن پروتئین هاست و درصد زیادی از آن ها وظایف تنظیم کنندگی دارند. همان گونه که در دهه ی ۱۹۶۰ پیش بینی شده بود وقتی دی ان ای بی رمز بسیاری وجود دارد، به نظر می رسد بخش بزرگی از آن هیچ عملکرد بیولوژیکی ای ندارد. از آن زمان، به این بخش غیرفعال "دی ان ایِ آشغال" می گویند که این نام گذاری بسیار بحث برانگیز است. [ ۱] [ ۲]
پروژه ی دانش نامهٔ بین المللی اجزای دی ان ای ( ENCODE ) ، با روش بیوشیمیایی مستقیم روشن ساخت که حداقل ۸۰ درصد از دی ان ایِ ژنومی انسان دارای فعالیت های بیوشیمیایی هستند. [ ۳] هرچند رسیدن به این نتیجه با توجه به دهه ها تحقیقات و کشف بسیاری از مناطقی که بی رمز اما عملگر هستند، غیره منتظره نیست، [ ۴] اما با این وجود برخی از دانشمندان از تلفیق کردن فعالیت های بیوشیمیایی با عملکرد بیولوژیکی، انتقاد کردند. [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] تخمین ها می گویند که نسبت ژنوم عملگر بیولوژیک به کل ژنوم در انسان، بر اساس ژنومیک مقایسه ای بین ۸ تا ۱۵ درصد متغیر است. [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] با این حال، برخی دیگر به طور متقابل با تکیه ی صرف بر برآورد بر پایه ی ژنومیک مقایسه ای، با توجه به دامنه ی محدود آن، مخالفند چرا که با بررسی زیست شناسی رشدی فرگشتی، نقش دی ان ای بی رمز در اپی ژنتیک، شبکه های پیچیده ی شبکه تنظیم کننده ژن و فعل و انفعالات ژنتیکی یافت شده است. [ ۱۳] [ ۱۱] [ ۱۴] [ ۱۵]
مقدار کل ژنومیک دی ان ای بین موجودات زنده تغییرات گسترده ای دارد و همچنین میزان دی ان ای بی کد و باکد در ژنوم نیز بسیار متغیر است. برای مثال نشان داده شده است که بیش از ۹۸٪ ژنوم انسان توالی های بی کد اند و توالی های پروتئین شامل توالی های داخل اینترون ها و بیشتر نواحی درون ژنی را کد نمی کند، درحالی که ۲۰٪ از ژنوم یک پروکاریوت معمولی را نواحی بی کد تشکیل می دهند. [ ۱۷] [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمقدار دی ان ای بی رمز در میان گونه های مختلف بسیار متفاوت است. معمولاً درصد کمی از ژنوم مسئول کد کردن پروتئین هاست و درصد زیادی از آن ها وظایف تنظیم کنندگی دارند. همان گونه که در دهه ی ۱۹۶۰ پیش بینی شده بود وقتی دی ان ای بی رمز بسیاری وجود دارد، به نظر می رسد بخش بزرگی از آن هیچ عملکرد بیولوژیکی ای ندارد. از آن زمان، به این بخش غیرفعال "دی ان ایِ آشغال" می گویند که این نام گذاری بسیار بحث برانگیز است. [ ۱] [ ۲]
پروژه ی دانش نامهٔ بین المللی اجزای دی ان ای ( ENCODE ) ، با روش بیوشیمیایی مستقیم روشن ساخت که حداقل ۸۰ درصد از دی ان ایِ ژنومی انسان دارای فعالیت های بیوشیمیایی هستند. [ ۳] هرچند رسیدن به این نتیجه با توجه به دهه ها تحقیقات و کشف بسیاری از مناطقی که بی رمز اما عملگر هستند، غیره منتظره نیست، [ ۴] اما با این وجود برخی از دانشمندان از تلفیق کردن فعالیت های بیوشیمیایی با عملکرد بیولوژیکی، انتقاد کردند. [ ۵] [ ۶] [ ۷] [ ۸] [ ۹] تخمین ها می گویند که نسبت ژنوم عملگر بیولوژیک به کل ژنوم در انسان، بر اساس ژنومیک مقایسه ای بین ۸ تا ۱۵ درصد متغیر است. [ ۱۰] [ ۱۱] [ ۱۲] با این حال، برخی دیگر به طور متقابل با تکیه ی صرف بر برآورد بر پایه ی ژنومیک مقایسه ای، با توجه به دامنه ی محدود آن، مخالفند چرا که با بررسی زیست شناسی رشدی فرگشتی، نقش دی ان ای بی رمز در اپی ژنتیک، شبکه های پیچیده ی شبکه تنظیم کننده ژن و فعل و انفعالات ژنتیکی یافت شده است. [ ۱۳] [ ۱۱] [ ۱۴] [ ۱۵]
مقدار کل ژنومیک دی ان ای بین موجودات زنده تغییرات گسترده ای دارد و همچنین میزان دی ان ای بی کد و باکد در ژنوم نیز بسیار متغیر است. برای مثال نشان داده شده است که بیش از ۹۸٪ ژنوم انسان توالی های بی کد اند و توالی های پروتئین شامل توالی های داخل اینترون ها و بیشتر نواحی درون ژنی را کد نمی کند، درحالی که ۲۰٪ از ژنوم یک پروکاریوت معمولی را نواحی بی کد تشکیل می دهند. [ ۱۷] [ ۴]
wiki: دی ان ای بی رمز