دیوان قائمیات

چاپ اول 1390
شمارگان 1500 نسخه
بها 20000 تومان
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فهرست مطالب
قائمیات وجایگاه آن در شعر و ادب فارسی ( محمد رضا شفیعی کدکنی ) . . . . . . . . . . . نه
واژگان ( محمد رضا شفیعی کدکنی ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . شصت و سه
مقدمه ی مصحح . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . یک صد و یک
مقدمه ی مصنف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
جدول فهرست قصاید جلد ( اول ) از دیوان قائمیات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
فهرست مجلد الثانی فی قائمیات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
فهرست قصاید و قطعات بر ترتیب قوافی آنها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
فهرست قصاید و قطعات بر ترتیب الفبایی بیت اول آنها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
متن دیوان قائمیات . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 - 414
نمایه عام . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 415
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . دیوان قائمیات که بیشترین اشعار آن سرودة حسن محمود کاتب از سرایندگان اسماعیلی مذهب سدة هفتم هجری است، از جمله آثار نویافته ای است که ظهور آن در عرصة نشر برای فرهنگ ایرانی و زبان فارسی یک واقعة بزرگ ادبی به شمار می رود، به گونه ای که در میان ادبیات منظوم اسماعیلی تنها می توان آن را با دیوان ناصرخسرو مقایسه کرد. این دیوان همچنین در قلمرو مطالعات اسماعیلی نیز اثری درخور توجه است و در آن نکات تاریخی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی ارزشمندی به چشم می خورد.
دکتر شفیعی کدکنی با نگارش مقدمه و شرح واژگان به سودمندی اثر افزوده است. در پایان این اثر نمایۀ عام شامل اصطلاحات و ترکیبات ، کسان، گروه ها قرار گرفته است.
از قید دیوار تا زیور چاپ:از دکتر خوش نظر پامیرزاد
بعد از گذشت سده ها کتابی که در مابین دیوار از ترس و بیم نابودی اش قید شده بود با فرو ریختن دیوار اوراق کتاب از محبس سنگ ها رهایی یافت و شخصی آن را صاحب گردید که سال های دیگر دور از انظار دیگران او را محفوظ داشت که سرانجام این کتاب در سال ۱۳۹۰ هـ ش به زیور چاپ آراسته شد و با زیبایی تمام در اختیار خواننده گان قرار گرفت.
قصه از «دیوان قائمیات» است که روزگاری این دیوان در دهکده یهن ( در ۴۵ کیلومتری شمال شرق بیرجند ایران ) در لای دیوار خانه یی قرار داده شده و پس از گذشت چندین قرن با رنگ زرد فرسوده شده حین بازسازی آن محلات از میان سنگ و خاک سر به در آورده اما افسوس که دیگر چون زنده جانی چهره کهولت را به خود گرفته است. مالک این کتاب ملا آخوند مرتضی افسوس می خورد که از هفت جلد این دیوان که به «دیوان کبیر قائمیات» مشهور بوده، جز یکی دو جلد آن باقی نمانده است.
این قصه از دانشمند فرهیخته سیدجلال حسینی بدخشانی است که کتاب را نزد صاحبش می یابد، ارزش و اهمیت او را درک می کند و تصمیم بر چاپ آن می گیرد که سرانجام پس از گذشت سال های دیگر این مأمول را برآورده می سازد که اکنون کتابی با قطح و صحافت زیبا با پوش مقوایی زیور چاپ یافته است. استاد بدخشانی گام پر ارزشی بر میدارد که زمینه چاپ کتاب را مهیا ساخته است که این کتاب را «مرکز پژوهشی میراث مکتوب» به همکاری موسسه مطالعات اسماعیلی ( لندن ) در سال ۱۳۹۰ هـ ش در تهران به چاپ رسانیده است. نه تنها این کار بدخشانی قابل تحسین و ستایش می باشد بلکه کار با ارزشتر او اینکه این کتاب را از دیدگاه ادیب و دانشمند بزرگ ایران محمد رضا شفیعی کدکنی می گذراند. و گام دیګری فراتر از این ها را استاد بدخشانی برداشته که خود تصحیح کتاب را عهده دار شده و به زبان های فارسی و انگلیسی مقدمه پژوهشی پرمحتوایی بر کتاب می نگارد.
علاوه بر مقدمه استاد بدخشانی مورخ چیره دست تاریخ اسماعیلی جناب فرهاد دفتری رئیس موسسه مطالعات اسماعیلی ( لندن ) مقدمه یی به زبان انگلیسی بر این دیوان نگاشته است. همچنان دانشمند گرانمایه شفیعی کدکنی پیشگفتار عالمانه و مدققانه ارزشمندی به آن افزوده است که این پیشگفتار در معرفی شاعر و قصیده سرای دوره الموت تاریخ اسماعیلی گام قابل محاسبه خواهد بود. ارائه پیشگفتار با آب و تاب ادبی و نکته سنجی ها از زوایای صنعت ادبی و بدیعی شاعر را در قطار سخنسرایان پیشتاز زبان فارسی قرار می دهد و او را همطراز حجت خراسان حکیم ناصرخسرو می یابد. بذل توجه مرد سخن و ادب شفیعی کدکنی به دیوان قائمیات نشاندهنده ارزش این دیوان و مقام قصاید او می باشد که موصوف برای فهما ساختن بیشتر آن و دریافت دیدگاه شاعر در امثال و رموز و کنایات و اشارات متحمل زحمات زیادی شده و نیز در ترتیب واژه گانی که دارای معانی مترادف و یا معانی مشکلتری باشد، این زحمات را پذیرفته و واژه ها و ترکیب واژه ها با پیشوندها و پسوندها که مفاهیم جداگانه ای را می سازند، توضیح و تشریح نموده است. این بخش کار دانشمند شهیر نه تنها که معنی واژه های مشکل را عام فهم می سازد بلکه از نقطه نظر ساختمان زبانی، از نظر بکاربرد تاریخی کلمات واژه گانی که در دیوان به مصطلحات زمان شاعر بوده و تا جایی با مصطلحات امروزی تفاوت یافته، به معانی امروزی زبان فارسی تدوین نموده و به صورت جداگانه به دیوان افزوده است.
دیوان قائمیات به صورت مجموعی دارای . . .