ذره بین

/zarrebin/

برابر پارسی: ریز بین، ریزبین، ریزه بین

معنی انگلیسی:
meticulous, magnifier, magnifying glass, magnifying-glass, burning-glass

لغت نامه دهخدا

ذره بین. [ ذَرْ رَ / رِ ] ( اِ مرکب ) عدسی از شیشه یا بلور محدّب السطحین که برای بزرگ نمودن اشیاء خرد و ریزه بکار میرود و تصویر حاصله بزرگتر از خود شی است. و پیش از داگر و فوکو علمای مشرق به این خاصیت آشنا بوده و عملاً بکار می برده اند. ابوریحان بیرونی در کتاب الجماهر فی معرفةالجواهر گوید: و حدّث السلامی عن اللّحام ان ابابشر السیرافی کان عند خاله بسرندیب ذات لیلة فاحضر فص یاقوت احمر و کان یضعه علی احرف الکتاب حتی یقرأه و تعجّب الحاکی منه... فالحروف الدّقاق تقرء بمثلها من البلور لان الخط یغلظ من ورائها فی المنظر، و السطورتتسع. و علل ذلک موکلة الی صناعةالمناظر - انتهی.
- ذرّه بین گذاشتن ؛ سخت دقیق شدن. نهایت کنجکاوی کردن .

فرهنگ فارسی

( صفت اسم ) آلتی دارای عدسی شیشهای یا بلوری که دو سطح ان محدب است و چیزهای ریز را بزرگ نماید .

فرهنگ معین

( ~. ) [ ع - فا. ] (اِ. ) عدسی شیشه ای یا بلوری ، که دو سطح آن محدب است و چیزهای ریز را بزرگ نشان دهد.

فرهنگ عمید

عدسی کوچک که چیزهای ریز در زیر آن درشت دیده می شود و برای خواندن خط های ریز و دیدن برخی چیزهای ریز به کار می رود.

فرهنگستان زبان و ادب

{magnifying glass, magnifier, simple microscope} [فیزیک- اپتیک] وسیله ای که با استفاده از آن شی ء مشاهده شده بزرگ تر دیده می شود

دانشنامه عمومی

ذَرّه بین ابزاری است که از آن برای دیدن اشیای ریز و نوشته ریز استفاده می شود. بخش اصلی ذره بین از یک عدسی همگرا درست شده است که عمل بزرگ نمایی را انجام می دهد. یک عدسی همگرا معمولاً از دو سو یا یک سو کوژ ( محدّب ) است. یک قاب دسته دار، عدسی ذره بین را نگاه می دارد. و بعضی از ذره بین ها هستند که وقتی جلوی یک چیز قرار بدهیم ان را کوچک تر از اندازه اصلی نشان می دهد
برای استفاده از ذره بین به منظور بزرگ نمایی اجسام، باید آن را آن قدر به جسم مشاهده شونده نزدیک کرد که جسم در فاصلهٔ کانونی عدسی قرار بگیرد. «فاصلهٔ کانونی» نامی است که به حد فاصل سطح عدسی تا نقطهٔ کانونی آن گفته می شود.
با قرار دادن ذره بین در آفتاب، پرتوها در نقطهٔ کانونی عدسی جمع می شوند. اگر در این حالت جسم غیر براقی را در نقطهٔ کانونی بگذارید، گرمای زیادی تولید می شود و می تواند جسم غیربراق را بسوزاند. این عمل را می توان بر روی کاغذ یا اجسام غیربراق دیگر آزمود.
کسی نمی داند مخترع ذره بین کیست و این وسیله در روزگار باستان بکار برده می شد و کسانی مانند ابن هیثم تنها میراث خوار و آموزگار دستاوردهای گذشتگان بودند نه دانشمند یا مخترع.
ابوریحان بیرونی در کتاب الجماهر فی معرفة الجواهر خود موردی از استفاده از ذره بین را شرح می دهد و کمال الدین فارسی به مطالعه آن پرداخته است. [ ۱]
"شواهد نشان می دهد که استفاده از لنزها در سراسر خاورمیانه و حوزهٔ دریای مدیترانه طی چندین هزار سال گسترده بوده است". [ ۲] از سال ۴۲۴ پیش از میلاد، لنزهای بزرگنمایی برای مشتعل کردن تراشه های چوب در داروخانه فروخته می شده است. همچنین عدسی پلینیوس، که یک کره شیشه ای پر شده از آب است، برای سوزاندن زخم استفاده می شد. استفاده از عدسی محدب برای تشکیل یک تصویر بزرگ در سال ۱۰۲۱ در کتاب المناظر ابن هیثم شرح داده شده است. [ ۳] پس از ترجمهٔ کتاب در قرن دوازدهم راجر بیکن ویژگی های ذره بین را در قرن سیزدهم در انگلستان تشریح کرد. بعد از آن در همان قرن سیزدهم عینک در ایتالیا تولید شد.
عکس ذره بین
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

ذَرِّه بین (magnifying glass)
ذَرِّه بین
ساده ترین وسیلۀ اُپتیکی. نوعی عدسی همگرای دستی برای تولید تصویری مجازی، مستقیم، و بزرگ تر از جسم است. تصویر تولیدشدۀ مجازی یا توهمی براثر شکست پرتوهای نور در عدسی پدید می آید و فقط با نگاه کردن از داخل ذره بین رؤیت پذیر است.

ذره بین (اخترشناسی). ذَرِه بین (اخترشناسی)(Microscopium)
صورت فلکی غیرواضح نیمکرۀ جنوبی آسمان، به شکل ذره بین.

مترادف ها

burning glass (اسم)
ذره بین، عدسی محدب یاایینه مقعر

magnifier (اسم)
ذره بین، بزرگ کننده، بزرگ ساز، درشت نما، درشت کن

magnifying glass (اسم)
ذره بین

lens (اسم)
ذره بین، عدسی

microscope (اسم)
ذره بین، میکروسکپ، ریزبین

handglass (اسم)
ذره بین، ایینه، کوچک دسته دار

فارسی به عربی

عدسة , مجهر , مخبر

پیشنهاد کاربران

ریزه بین
هاگ = ذره = سلول
ذره بین = هاگبین
یکی از مزخرف ترین واژه هاى وارد به زبان فارسىی . . .
یک سَرِ واژگان که واک های ( ظ، ض ، ذ ) رو دارن ، هیچگاه به زبان فارسی نوین نمیخورن .
واژه "ریزبین" بهترین جایکزین است .
microscope
خوردبین
خردبین
نمیشه دورغ

بپرس