راه اهن حجاز

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] راه آهن حجاز. راه آهنی که در اوایل قرن چهاردهم/ بیستم بین شام (دمشق) و مدینه احداث گردید.
در دوره عثمانی، در اواخر سلطنت عبدالعزیز و در دوره سلطنت عبدالحمید دوم، درباره احداث راه آهن از شام تا مکه و جده پیشنهادهایی داده شد که باتوجه به مشکلات عثمانی در عربستان ، در این پیشنهادها بر اهمیت نظامی و سیاسی و دینی، و به طور کلی تحکیم حاکمیت عثمانی بر این مناطق مهم، تأکید می گردید از میان خطوط آهن در دست احداث در عثمانی، دو خط بغداد و حجاز، که مکمل یکدیگر به شمار می رفتند ، اهمیت خاصی داشتند آلمانیها که در میدان رقابت در حکومت عثمانی، امتیاز احداث خط آهن آناطولی ـ بغداد را به دست آورده بودند، باتوجه به این که با اتصال دو خط مورد بحث در حلب، ضربه وارد آوردن بر انگلیس در کرانه های دریای سرخ و خلیج فارس امکان پذیر می شد، به دستیابی بر مجوز احداث راه آهن حجاز نیز علاقه مند بودند
اهداف عمده احداث
اهداف عمده احداث چنین خطی عبارت بودند از: ۱) تسهیل و تسریع انتقال نیروی نظامی به ولایات عرب نشینی که هرچندگاه دستخوش آشوب می شدند، به منظور تحت انقیاد درآوردن شورشیان و گسترش حاکمیت عثمانی در سراسر شبه جزیره عربستان. ۲) تسهیل مسافرت حجاج ۳) بهره برداری سلطان عبدالحمید دوم از وجود چنین خطی برای پیشبرد سیاست اتحاد ملل اسلامی در روزگاری که عثمانی آماج تجاوزات روزافزون قدرتهای استعماری و تحریکات تفرقه افکنانه آن ها در قلمرو عثمانی و ملل اسلامی دیگر بود. عبدالحمید چنین می اندیشید که با ایجاد انسجام بیش تر بین مسلمانان می توان با توطئه های انگلیس مقابله کرد. وی راه آهن حجاز را عاملی برای تسلط بر شیوخ عرب و مقابله با انگلیس می دانست؛ اگرچه در عمل چنان نشد
مخالفان اصلی احداث
مخالفان اصلی احداث خط آهن حجاز، انگلیسیها و شریف مکه و بدویان عرب بودند .مزایای دیگری نیز برای خط مورد بحث شمرده می شد، بدین قرار: کم شدن نیاز به کانال سوئز ، که بیم آن می رفت که انگلیس با استفاده از موقعیت خود، مشکلاتی برای عبور و مرور نیروهای عثمانی از آن جا پدید آورد؛ کاهش زمان مسافرت توأم با خطر حمله بدویان، از سوریه به مدینه (چهل روز) و به مکه (پنجاه روز)، به چهار ـ پنج روز یا کمتر؛ تقلیل هزینه سفر حج و تبدیل شدن آن به وسیله ای برای اتحاد مسلمانان بر محور مشترک خلافت عثمانی و نیز توسعه تجارت و شهرنشینی .
فرمان ساخت و جمع آوری اعانه
...

پیشنهاد کاربران

بپرس