رجال عصر مشروطیت

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رجال عصر مشروطیت، نوشته ابوالحسن علوی، به کوشش نخستین حبیب یغمایی و بازخوانی و باز چاپ ایرج افشار
این کتاب، جُنگی از یادداشتهای سید ابوالحسن علوی، فرزند سید محمد صراف تهرانی، نماینده مردم تهران در دوره نخست مجلس، درباره ویژگیها و خصال مردان عصر مشروطه است که آنها را در 1336 هجری قمری در برلین نوشت و مرحوم یغمایی آنها را سامان داد و در دوره پنجم مجله یغما، چاپ کرد و پس از بازخوانی افشار سرانجام به نام رجال عصر مشروطیت منتشر شد.
این سرگذشتنامه (شرح حال) را مرحوم یغمایی از برگههای پوسیده و مانده در دست سید حسن تقیزاده سامان داد و آن را در مجله یغما به نام رجال صدر مشروطیت جاودان ساخت، اما نامش در اینجا به دلیل دربرداشتن سرگذشت برخی از افراد که در جنبش مشروطه تأثیرگذار نبودند، به رجال عصر مشروطیت بدل شد. مرحوم یغمایی نیز این نام را پذیرفت. شرح حال رجال مشروطه، بر پایه حروف الفبا سامان یافته و یادداشتها درباره هر یک از آنان جداگانه در برگهای نوشته شده و سرانجام در قالب این کتاب گنجیده است. عبارتها و ترکیبهای این کتاب، بسیار ساده و روان و لطیفند و بهگمان، این سادگی و راستی در نوشتن مطالب نیز مقصود بوده است.
برخی از گزارشهای نویسنده به دلیل زنده بودن شماری از رجال مشروطه در روزگار وی، به زبان حال (مضارع) ادا میشوند، اما زمان فعلهای پارهای از آنها گذشته (ماضی) است.
کمابیش همه یادداشتها / سرگذشتنامههای کتاب، نام کوچک و بزرگ، زادگاه و تاریخ مرگ، تبار و کارهای مهم شخصیتهای تأثیرگذار را در روزگار مشروطه، در بردارند. فهرست الفبایی این افراد، از آشتیانی (میرزا هاشم) آغاز میشود و به یمینالملک (حاجی میرزا علیخان معزالسلطان) پایان مییابد. سرگذشت یازده تن دیگر از آنان نیز در بخش دوم کتاب آمده است، اما این بخش از نظم الفبایی برخوردار نیست.

[ویکی فقه] رجال عصر مشروطیت (کتاب). رجال عصر مشروطیت، نوشته ابوالحسن علوی ، به کوشش نخستین حبیب یغمایی و بازخوانی و باز چاپ ایرج افشار است.
این کتاب، جنگی از یادداشتهای سید ابوالحسن علوی ، فرزند سید محمد صراف تهرانی ، نماینده مردم تهران در دوره نخست مجلس، درباره ویژگیها و خصال مردان عصر مشروطه است که آنها را در ۱۳۳۶ هجری قمری در برلین نوشت و مرحوم یغمایی آنها را سامان داد و در دوره پنجم مجله یغما، چاپ کرد و پس از بازخوانی افشار سرانجام به نام رجال عصر مشروطیت منتشر شد.
ساختار
این سرگذشتنامه (شرح حال) را مرحوم یغمایی از برگه های پوسیده و مانده در دست سیدحسن تقیزاده سامان داد و آن را در مجله یغما به نام رجال صدر مشروطیت جاودان ساخت، اما نامش در اینجا به دلیل دربرداشتن سرگذشت برخی از افراد که در جنبش مشروطه تاثیرگذار نبودند، به رجال عصر مشروطیت بدل شد. مرحوم یغمایی نیز این نام را پذیرفت. شرح حال رجال مشروطه، بر پایه حروف الفبا سامان یافته و یادداشتها درباره هر یک از آنان جداگانه در برگهای نوشته شده و سرانجام در قالب این کتاب گنجیده است. عبارتها و ترکیبهای این کتاب، بسیار ساده و روان و لطیفند و به گمان، این سادگی و راستی در نوشتن مطالب نیز مقصود بوده است. برخی از گزارشهای نویسنده به دلیل زنده بودن شماری از رجال مشروطه در روزگار وی، به زبان حال (مضارع) ادا میشوند، اما زمان فعلهای پارهای از آنها گذشته (ماضی) است.
گزارش محتوا
کمابیش همه یادداشتها، سرگذشتنامه های کتاب، نام کوچک و بزرگ، زادگاه و تاریخ مرگ ، تبار و کارهای مهم شخصیتهای تاثیرگذار را در روزگار مشروطه، در بردارند. فهرست الفبایی این افراد، از آشتیانی (میرزا هاشم) آغاز میشود و به یمین الملک (حاجی میرزا علیخان معزالسلطان) پایان مییابد. سرگذشت یازده تن دیگر از آنان نیز در بخش دوم کتاب آمده است، اما این بخش از نظم الفبایی برخوردار نیست. نویسنده افزون بر ویژگیهای پیشگفته، کمابیش به سن، سفرها، لقبها، شغلها، تحصیلات، کتابها و دیگر آثار ، بیماریها و خدمات هر یک از آن رجال اشاره میکند. ارزیابیها و داوریهای نویسنده را نیز درباره برخی از آنان، در این یادداشتها میتوان یافت. تاریخ ایران در روزگار مشروطه نیز کمابیش از میان گزارشها و نوشته های نویسنده کتاب، فراچنگ میآید.
← نمونه گزارشها
...

پیشنهاد کاربران

بپرس