روغن

[ویکی فقه] روغن ماده ای چرب است و از احکام آن در بابهای طهارت، حج، تجارت و اطعمه و اشربه سخن گفته‏اند.
‏
روغن مادّه‏ای چرب، برگرفته از پیه‏های حیوانی یا دانه‏های گیاهی می باشد.

احکام روغن در فقه
← احکام روغن در طهارت
۱. ↑ جواهر الکلام ج۶، ص۱۴۷.
...

روغَن دسته ای از مایعات است که با آب مخلوط نمی شوند و به دلیل آن که چگالی آن ها کمتر از آب است، روی آب شناور می مانند. اصولاً روغن به چربی گفته می شود که در دمای اتاق معمولاً به حالت مایع می باشد به جز روغن نباتی و روغن حیوانی. روغن ها هم همچون چربی ها متشکل از تری گلیسرید، مونوگلیسرید و مقداری هم دی گلیسرید می باشند. از آنجا که روغن حاوی مقدار زیادی چربی غیراشباع است، در دمای اتاق مایع می باشد. روغن ها انواع مختلف دارند. می توانند صنعتی بوده یا برای مصارف خوراکی مورد استفاده قرار گیرند. از روغن استفاده متعددی می شود. روغن پالم یکی از محصولات صنعتی کشورهای پیشرفته است.
روغن های خوراکی را معمولاً از چربی های نباتی یا حیوانی به دست می آورند. چربی های نباتی در دمای اتاق مایعند. این نوع روغن ها را اغلب از گیاهان، مغز میوه، دانه گیاه و… تهیه می کنند. البته اغلب چربی های حیوانی در دمای اتاق به حالت جامدند و بنابراین نمی توان آن ها را جزو روغن به حساب آورد. اما برخی جانوران از جمله ماهی، وال و برخی از حیواناتی که در آب و هوای سرد زندگی می کنند، چربی بدنشان به حالت روغن مایع می باشد.
معمولاً از روغن برای سرخ کردن و پختن غذا استفاده می شود. گاهی به منظور نگهداری از مواد غذایی هم به آن ها روغن می زنند.
روغن های خوراکی، درست است که به طور کامل مضر نیستند و مصرف مناسب آن ها می تواند به بهبود وضعیت سلامت کمک کند. مصرف روغن های خوراکی مناسب می تواند در رشد سلول ها، بهبود عملکرد قلب و عروق، جذب مواد مغذی مؤثر، تقویت سیستم ایمنی بدن، و بهبود سلامت مغز و اعصاب کمک کند.
در واقعیت، برای جذب مواد مغذی مبتنی بر چربی ها مانند ویتامین های A، D، E و K و بتاکاروتن ها، بدن انسان به مصرف روغن نیاز دارد. بنابراین، انتخاب بهترین روغن های خوراکی برای برآورده کردن نیازهای بدن، برای متخصصان تغذیه بسیار مهم است.
با این حال، باید توجه داشت که مصرف بیش از حد روغن های خوراکی می تواند ضررهای جبران ناپذیری بر روی سلامتی داشته باشد. متخصصان تغذیه توصیه می کنند که افراد بالای 30 سال حداکثر روزانه 4 قاشق چای خوری روغن مصرف کنند و تا حد ممکن از مصرف روغن های جامد و حیوانی خودداری کنند. اما باید توجه داشت که این میزان مصرفی که شما اشاره کردید، میزانی است که همه خانواده ها در ایران رعایت نمی کنند و بهتر است با توجه به وضعیت سلامت و نیازهای شخصی خود، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

روغن (oil)
ماده ای قابل اشتعال، از آب سبک تر و معمولاً غیر محلول در آب که عموماً در دمای متعارفی حالت مایع دارد و در الکل و اتر حل می شود. روغن ها عمدتاً متشکل از کربن و هیدروژن هستند و ممکن است مانند چربی ها و موم ها جامد یا مایع باشند. نفت خام از بقایای گیاهان و جانوران شکل گرفته است. جانوران و گیاهانی که در زیر گل و لای نزدیک کف دریا مدفون شدند، طی میلیون ها سال براثر گرمای درونی زمین و فشار صخره های پوشاننده شان به آهستگی به هیدروکربن تبدیل شده اند. سه دستۀ اصلی روغن ها عبارت اند از روغن های اصلی یا روغن های فرّار یا روغن های اسانسی حاصل از گیاهان؛ روغن های غیرفرّار یا روغن های ثابت یا روغن های چرب حاصل از جانوران و گیاهان؛ و روغن های معدنی که عمدتاً از تصفیۀ نفت خام به دست می آیند. روغن های اسانسی مایعات فرّاری اند که بوی منبع گیاهی خود را حفظ می کنند و برای ساخت عطرها، طعم دهی، پزشکی، و عطردرمانی مصرف می شوند. روغن های غیرفرّار آمیزه ای از لیپیدهای دارای درجات غلظت متفاوت اند که در جانوران، مثلاً روغن های ماهی، و گیاهان، مثلاً در مغزها و دانه ها، یافت می شوند. از آن ها به منزلۀ غذا و نرم کننده، و نیز برای ساخت صابون، رنگ، و روغن جلا استفاده می کنند. روغن های معدنی آمیزه ای از هیدروکربن های مرکب اند و در سوخت ها و نرم کننده ها به کار می روند. از گیاهانی که به مناسبت روغن اصلی خود معروف اند می توان گیاهان تیره های هویج، زنجبیل، خلنج، غار، نعناع، مورْد، زیتون، ثعلب، گل سرخ، و سداب را نام برد.