زمین واره

دانشنامه عمومی

زمین وار[ ۱] یا ژئوئید ( به انگلیسی: Geoid ) شکلی است که سطح اقیانوس به تنهایی تحت تاثیر جاذبه زمین و چرخش زمین قرارمی گیرد، اگر تاثیرات دیگری همچون بادها و جزر و مد وجود نداشته باشند. این سطح از طریق قاره ها گسترش می یابد ( مانند کانال های باریک فرضی ) .
کارل فریدریش گاوس اولین نفری بود که مدل ریاضی زمین را ارائه کرد سطح صاف با سطوحی بی قاعده که ارتباطی با سطح پوسته زمین نداشتند و با سطوحی که تحت تأثیر نیروی گرانش زمین بدست می آمدند با این وجود این نظریه تا ۲۰۰ سال در تاریخ ژئودزی و ژئوفیزیک مورد توجه بود. این سطوح در ده های اخیر با دقت بالایی تعریف شدند.
همه نقاط روی یک سطح ژئوئید دارای پتانسیل مؤثر ( مجموع انرژی پتانسیل گرانشی و انرژی پتانسیل گریز از مرکز ) هستند. نیروی گرانشی در همه جا عمود بر ژئوئید عمل می کند، به این معنی که خطوط انحراف عمود بر سطح و سطح آب به موازات ژئوئید هستند، اگر تنها در شرایط شتاب گرانشی و چرخشی قرار بگیرند. سطح ژئوئید در هر جایی که یک آنومالی گرانشی مثبت ( انبساط جرمی ) وجود دارد، بالاتر از مرجع بیضوی است و در هر جایی که آنومالی گرانشی منفی ( کسری جرم ) وجود دارد پایین تر از بیضوی مرجع است.
برخلاف مرجع بیضوی که شکل ایده آل ریاضی ای فرم زمین است، زمین واره دارای سطوح بی قاعده است ولی نسبت به سطح زمین صاف تر تعریف می گردد با وجود آنکه زمین دارای بخش هایی به ارتفاع ۸+ هزارمتر ارتفاع ( کوه اورست ) و ۱۱ - هزار متر عمق ( درازگودال ماریانا ) است تنوع کلی ارتفاعی مدل زمین واره در مقایسه با مدل ریاضی دقیق بیضوی زمین، کمتر از ۲۰۰ متر ( - ۱۰۶ متر تا ۸۵ متر ) است. [ ۳]
اگر سطح اقیانوس ها در صورتی که همگی هم چگالی باشند و به وسیلهٔ جز و مد و تغییرات جوی تغییر نیابند امکان تخمین زدن زمین واره مقدور خواهد بود.
اگر در سطح خشکی قاره ها کانال های فرضی ای مرتبط با آب های آزاد در نظر گرفته شود زمین واره در بخش خشکی ها به صورت حدودی بر سطح آب کانال ها منطبق خواهد بود.
در واقعیت زمین واره در بخش خشکی ها معنایی ندارد ولی ژئودزی امکان تشخیص نقاط خشکی ها از سطح فرضی را با روشی به نام ارتفاع دهی فردی ( به انگلیسی: spirit leveling ) مقدور می سازد. بر اساس سطوح هم توان زمین واره بر پایه سطوحی که نیروهای گرانش بر آن عمود هستند تعریف می گردد و به این معنی است که فردی که با کشتی بر روی آب ها در حرکت هست بالا و پائین شدن سطوح زمین واره را متوجه نمی شود و همیشه شاقول محلی بر سطح زمین واره عمود است و همچنین سطوح ارتفاع دهی فردی موازی با سطوح زمین واره هستند.
عکس زمین وارهعکس زمین وارهعکس زمین واره
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس