زهراء

لغت نامه دهخدا

زهراء. [ زَ ] ( ع ص ، اِ ) گاو ماده دشتی. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || زن درخشان روی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). زن سپیدروی. || ابر سپید در آخر روز. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || مؤنث ازهر یعنی سپید و نیکو و روشن. ج ، زُهْر. ( منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). زهرا. مؤنث ازهر. درخشنده. درخشنده روی.سپیدروی. ( فرهنگ فارسی معین ). رجوع به زهرا شود. || ( اِخ ) یکی از دو سوره بقره و آل عمران به جهت کثرت احکام شرعی و اسماء الهی که دارند. و تثنیه آن زهراوان. ( از منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء ).

زهراء. [ زَ ] ( اِخ ) زهرا. لقب حضرت فاطمه رضی اﷲ عنها لکرمها و صفائها. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).فاطمة الزهراء، زوجه امام علی. ( از اقرب الموارد ).لقب حضرت فاطمه رضی اﷲ عنها از آنکه آن حضرت سپیدپوست بودند، مأخوذ از زُهره که بمعنی بیاض و حسن است.( غیاث ) ( آنندراج )... لانها اذا قامت فی محرابها زهر نورها لاهل السماء کما یزهر نورالکواکب لاهل الارض. ( ناظم الاطباء ). لقب فاطمه بنت محمد مصطفی صلی اﷲ علیه وآله و سلم. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) :
ز فرزند زهرا و حیدر گرفتم
من این سیرت راستین محمد.
ناصرخسرو.
آن روز در آن هول وفزع بر سر آن جمع
پیش شهدا دست من و دامن زهرا.
ناصرخسرو.
چون به حب آل زهرا روی شستی روز حشر
نشنود گوشت ز رضوان جز سلام و مرحبا.
ناصرخسرو.
آن خدیجه همتی کز نسبتش
بانوان را قدر زهرا دیده ام.
خاقانی.
شبهت حوانویسم تهمت هاجر نهم
چادر مریم ربایم پرده زهرا درم.
خاقانی.
رجوع به فاطمه شود.

زهراء. [ زَ ] ( اِخ ) شهری است به مغرب . ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). شهری در اندلس که عبدالرحمن سوم و جانشینان وی آنرا بنا کردند و آن در انقلاب بربر ( 1010 م. ) خراب شد. ( فرهنگ فارسی معین ). سرایه ای است از عجائب ابنیه دنیا، آن را ابوالمظفر عبدالرحمن بن عبداﷲ، ملقب به ناصر یکی از ملوک اموی اندلس پی افکند، نزدیکی قرطبه ( در اول سال 325 هَ. ق. ) و میان آن و قرطبه چهار میل و دو ثلث میل است. طول زهراء از شرق به غرب دوازده هزار و هفتصد ذراع... و عدد ستونهای آن چهار هزار و سیصد و دروازه های آن بیش از بیست و پنج است و ناصر جبایت بلاد را سه بخش می کرد ثلثی جنید را و ثلثی ذخیره را و ثلثی عمارت زهراء را و جبایت اندلس در این وقت 5480000 دینار بود بعلاوه 765000 دینار که از سوق و... عاید می شد. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). محلی است در اسپانیا در جوار قرطبه که به دستور عبدالرحمن سوم بنام محبوبه وی بسال 936 م. بنا شد . ( یادداشت ایضاً ) : و کرسیهما [ ای عبدالرحمن الناصربن محمدبن عبداﷲ و ابنه ، الحکم المستنصر ] الزهراء. ( نفح الطیب ج 1 ص 140 ). رجوع به معجم البلدان و الحلل السندسیه و عیون الانباء و تمدن اسلام جرجی زیدان ج 5 ص 96 شود.

پیشنهاد کاربران

بپرس