سبع مثانی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] یکی از اسامی سوره ‏مبارکه حمد سَبع مَثانی می باشد.
برای نام گذاری سوره حمد به سبع مثانی وجوه و احتمالاتی ذکر شده است، از جمله: «سبع» اشاره به هفت آیه سوره مبارکه و «مثانی» از «تثنیه» اشاره به دو بار نزول آن است؛ یک بار در مکه هنگام واجب کردن نماز و بار دیگر در مدینه، زمان تحویل قبله از بیت المقدس به کعبه، یا بدین جهت که سوره حمد در هر نماز دو بار خوانده می‏شود، و یا مثانی از «ثنا» گرفته شده است و به دلیل اشتمال هر یک از هفت آیه سوره بر ثنا و ستایش خداوند متعال به آن سبع مثانی گفته شده است.


[ویکی اهل البیت] «سبع» (هفت) از اعداد و «مثانی» جمع «مثنی» به معنای دو بار، مکرر و اعاده است.
این ترکیب در آیه 87 سوره حجر آمده است: «ولَقَد ءاتَینکَ سَبعـًا مِنَ المَثانی والقُرءانَ العَظیم».
در مورد این که مقصود از سبع مثانی چیست، نظرات متعدّدی بیان شده که برخی از آنها چنین است:
1. منظور، فاتحة الکتاب است که در روایات متعددی که از طریق اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله وارد شده همین معنا وارد شده است. دلایل گوناگونی نیز برای این نامگذاری بیان شده است؛ از جمله امام صادق علیه السلام علت آن را دو بار خواندن در نماز دانسته اند.
2.مقصود، هفت سوره طولانی اوّل قرآن از سوره بقره تا سوره توبه است و آن را «مثانی» نامیده اند؛ به دلیل این که داستان های عبرت آموز در آن، دو به دو آمده است.
3. منظور کل قرآن است؛ و این در صورتی است که «مِن» در این آیه برای تبعیض باشد. در صورتی که سبع المثانی کل قرآن باشد می تواند یکی از اسامی و اوصاف قرآن به شمار آید.
4. برخی نیز گفته اند: مراد هفت صحیفه ای است که از آسمان بر انبیاء نازل شده است.
در صورت مد نظر قرار دادن احتمال اول و با در نظر گرفتن آیه ی مذکور و 2 آیه ی بعد از آن: «ولَقَد ءاتَینکَ سَبعـًا مِنَ المَثانی والقُرءانَ العَظیم × لاتَمُدَّنَّ عَینَیکَ اِلی ما مَتَّعنا بِهِ اَزوجـًا مِنهُم ولاتَحزَن عَلَیهِم واخفِض جَناحَکَ لِلمُؤمِنین × و قُل اِنّی اَنَا النَّذیرُ المُبین» می توان به این نکات پی برد:

[ویکی فقه] سبع مثانی (قرآن). «سبع» (هفت) از اعداد
← پرهیز از نظر به دارایی دیگران
«سبع مثانى» (سوره حمد)، از عطایای خداوند بر پیامبر صلی الله علیه وآله:وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی ....
حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.
سبع مثانى (سوره حمد) داراى جایگاهى ویژه در میان سوره های قرآن:وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ.
حجر/سوره۱۵، آیه۸۷.
...

پیشنهاد کاربران

خداوند در آیه 87 سوره حجر به حضرت مصطفی صلوت الله علیه می فرماید:"وَلَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ" یعنی:و به راستى به تو سبع المثانى و قرآن بزرگ را عطا کردیم.
بیشتر مفسرین می گویند:« سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِی » هفت آیه سوره حمد است.
...
[مشاهده متن کامل]

یعنی هفت تا از چیزهائی که به هم عطف می شونــد، یعنی هر آیه ای مقدمه آیه بعدی است و یکپارچه می باشد
برگرفته از مقاله آقای مهندس عبدالعلی بازرگان در شرح سوره مبارکه حمد

بپرس