ستارخان

ستّارخان (تبریز ۱۲۸۲ـ تهران ۱۳۳۲ق)
ستّارخان
(ملقب به: «سردار ملی») مجاهد معروف در انقلاب مشروطیت . از اهالی ارسباران و پسر حاج حسن قراچه داغی و نخستین کسی بود که در دورۀ استبداد صغیر در تبریز، در برابر نیروهای دولتی مقاومت و مردم را ضد آن ها تحریک کرد. قبل از مشروطیت، شغل فراشباشی داشت و از عیاران و لوطی های محله امیرخیز تبریز و از ارادتمندان میرزا علی آقای ثقةالاسلام، پیشوای فرقۀ شیخیۀ آذربایجان، بود. یک بار با مأمورین ولیعهد (محمدعلی شاه ) درافتاد و از تبریز گریخت و مدتی به راهزنی مشغول بود، اما پس از مدتی به تبریز بازگشت و به شغل دلالی اسب پرداخت . از ۲۰ جمادی الاول ۱۳۲۶ تا ۸ ربیع الثانی ۱۳۲۷، رئیس مجاهدین مدافع تبریز بود و در مقاومت شدید و طاقت فرسای اهالی شهر در مقابل قشون دولتی ، شهامتِ بسزایی از خود نشان داد . بعد از فتح تهران، به دعوت ملا محمدکاظم خراسانی، همراهِ گروهی از مجاهدان خود به تهران آمد (۱۳۲۸ق) که با استقبال کم نظیر مردم تهران روبه رو شد. او به همراه مجاهدانش در پارک اتابک، محل سفارت روسیه در تهران، ساکن گردید و در وقایع سیاسی روز به اعتدالیون متمایل شد و نسبت به سیدعبدالله بهبهانی ارادتی خاص یافت . پس از ترور سیدعبدالله (۱۳۲۸ق)، مجلس دستور خلع سلاح عمومی را صادر کرد. ستارخان و مجاهدانش که آن را ترفندی علیه نیروهای انقلابی می دانستند، نخست بدین کار گردن ننهادند و همین امر، موجب درگیری میان نیروهای دولتی به ریاست یپرم خان با ستارخان در پارک گردید که به شهادت گروهی از مجاهدان و زخمی شدن ستارخان انجامید (۳۰ رجب ۱۳۲۸ق). او چند سال، از این زخم رنج برد و در تهران درگذشت و در باغ طوطی در جوار حضرت عبدالعظیم حسنی (ع ) دفن شد.