[ویکی نور] سفرنامه میرزا ابو الحسن خان شیرازی (ایلچی) به روسیه. سفرنامه میرزا ابوالحسن خان ایلچی یا حیرت نامه اثر محمد هادی علوی شیرازی است که سال ها در سفر میرزا ابوالحسن خان ایلچی به روسیه، به ضبط وقایع و تحریر نوشتجات مأمور گردیده است.
موضوع این سفرنامه، سفارت میرزا ابوالحسن خان شیرازی معروف به ایلچی کبیر به روسیّه است، پس از معاهده شوم گلستان به جهت پاره ای مذاکرات در باب باز پس گرفتن برخی از شهرهایی که روسیه در جنگ ده ساله اوّل ایران و روس تصرف کرده بود. میرزا ابوالحسن خان ریاست این هیأت را بر عهده داشت که با هدایایی گرانبها از جانب پادشاه ایران به روسیّه رفت و پس از سه سال دست خالی و بی نتیجه به ایران برگشت، نویسنده کتاب محمد هادی علوی شیرازی است، لکن سفرنامه به نام میرزا ابوالحسن رئیس هیأت سیاسی شهرت دارد.
بنابراین شرح حال و مجمل احوالی از گزارش سفر مذکور و حقیقت احوال جماعت روسیه و سایر امورات اتفاقیه را لازم شمرده، در این رساله ثبت و آن را به «دلیل السفرا» موسوم ساخته، چون ایام سفر مذکور مدت سه سال و کسری طول به هم رسانید، در این رساله ماه به ماه، بلکه روز به روز به طریقی که ربط ایام از یکدیگر گسسته نشود، وقایع اتفاقیه به قسم روزنامجات ثبت افتاده و غرض اصلی از تحریر رساله مذکور وقایع امور اتفاقیه است و عبارت پردازی و حسن مقاله به هیچ وجه منظور نشده است.
در پیش درآمد کتاب به شرح احوال نویسنده کتاب و میرزا ابوالحسن خان ایلچی و جنگ ایران و روم پرداخته شده است. کتاب شامل هشت فصل به قرار زیر است:
فصل اول: وقایع سفر از تهران تا تفلیس
موضوع این سفرنامه، سفارت میرزا ابوالحسن خان شیرازی معروف به ایلچی کبیر به روسیّه است، پس از معاهده شوم گلستان به جهت پاره ای مذاکرات در باب باز پس گرفتن برخی از شهرهایی که روسیه در جنگ ده ساله اوّل ایران و روس تصرف کرده بود. میرزا ابوالحسن خان ریاست این هیأت را بر عهده داشت که با هدایایی گرانبها از جانب پادشاه ایران به روسیّه رفت و پس از سه سال دست خالی و بی نتیجه به ایران برگشت، نویسنده کتاب محمد هادی علوی شیرازی است، لکن سفرنامه به نام میرزا ابوالحسن رئیس هیأت سیاسی شهرت دارد.
بنابراین شرح حال و مجمل احوالی از گزارش سفر مذکور و حقیقت احوال جماعت روسیه و سایر امورات اتفاقیه را لازم شمرده، در این رساله ثبت و آن را به «دلیل السفرا» موسوم ساخته، چون ایام سفر مذکور مدت سه سال و کسری طول به هم رسانید، در این رساله ماه به ماه، بلکه روز به روز به طریقی که ربط ایام از یکدیگر گسسته نشود، وقایع اتفاقیه به قسم روزنامجات ثبت افتاده و غرض اصلی از تحریر رساله مذکور وقایع امور اتفاقیه است و عبارت پردازی و حسن مقاله به هیچ وجه منظور نشده است.
در پیش درآمد کتاب به شرح احوال نویسنده کتاب و میرزا ابوالحسن خان ایلچی و جنگ ایران و روم پرداخته شده است. کتاب شامل هشت فصل به قرار زیر است:
فصل اول: وقایع سفر از تهران تا تفلیس