سهروردی یحیی بن حبش

[ویکی نور] شهاب الدین یحیی بن حبش سهروردی، معروف به «شیخ اشراق»، از برجسته ترین چهره های حکمت اسلامی و فرهنگ ایران زمین و گوهری تابناک در میان همه فرزانگان عالم است.
وی در سال 549ق، در قریه ی سهرورد زنجان دیده به جهان گشود. در مراغه نزد مجد الدین جیلی به تحصیل پرداخت و اصول فقه را آموخت. در همین شهر و در محضر همین استاد، با فخر رازی همدرس بود.
وی برای تکمیل تحصیلات و معلومات خود از مراغه، راهی اصفهان شد و در این شهر با افکار و آرای شیخ الرئیس (ابن سینا) که در آن زمان در کمال شهرت بود، آشنایی کامل یافت.
وی در بیان مسائل، بی باک بود و صراحت لهجه او گاهی به فاش شدن اسرار سیر و سلوک و رموز عرفان منجر می شد. سرانجام، فقهای قشری عامه که تنها به ظواهر شریعت توجه داشتند، علیه او شوریدند و سخنانش را خلاف اصول دین پنداشتند؛ تا جایی که «ملک ظاهر» را به قتل او تشویق کردند. ملک که در باطن به شیخ ارادت می ورزید، به خواسته فقها وقعی ننهاد و از قتل او ابا کرد. فقها هم بیکار ننشستند و شکوائیه ها نزد «صلاح الدین ایوبی» فرستادند و انجام این کار را از او خواستند.
صلاح الدین، به ملک ظاهر نامه ای نوشت و به بهانه برخی ملاحظات سیاسی، دستور قتل او را داد. فقها هم به اصرار خود ادامه دادند؛ تا سرانجام، ملک ظاهر، برخلاف میل باطنی خود، وی را در حلب زندانی کرد. ایشان در زندان در سن 36 یا 38 سالگی، در سال 587، به نحو مرموزی بدرود حیات گفت.
اکثر تذکره نویسان اسلامی، توجه زیادی به دقایق حیات وی نداشته و حتی برخی او را با اعضای خانواده معروف سهروردی که از بزرگان عرفان و تصوف بوده اند، اشتباه کرده اند.