سوزن دوزی


معنی انگلیسی:
embroidery, fancywork, needlecraft, needlework, sewing, stitchery, needle-lace

دانشنامه عمومی

سوزن دوزی یکی از صنایع دستی و هنرهای ایران است که با نخ و سوزن روی پارچه و دیگر بافت ها انجام میگیرد. [ ۱] این هنر در ایران در بیشتر مناطق کشور همچون آذربایجان ، بلوچستان ، اصفهان ، بختیاری ها ، یزد ، سیستان[ ۲] ، خراسان و شمال کشور انجام می شود. [ ۳] [ ۴]
سوزن دوزی های این مناطق از لحاظ طرح، رنگ و نوع دوخت با هم تفاوت هایی دارد. هنر سوزن دوزی در ایران در بیشتر مناطق کشور رایج است . [ ۵]
سوزن دوزی بلوچی یا بلوچی دوزی انواع خاصی از سوزن دوزی است که توسط زنان بلوچ انجام می شود این طرح های سوزن دوزی بیشتر از رویاهای زنان بلوچ الهام می گیرد تا از طبیعتی که در آن زندگی می کنند. [ ۶]
بسیاری از طرح های زیبای سوزن دوزی بلوچستان از ایرندگان وقاسم اباد بمپور برروی لباس های فرح دیبا در دروه پهلوی دوم توسط زنان این منطقه انجام می شده است ودرهمان زمان هنر سوزن دوزی بلوچی مهر اصالت از سازمان یونسکو را دریافت کرد.
اسلام کاظمیه در کتاب «جای پای اسکندر» چاپ ۱۳۵۰ که حاصل سفر او به سیستان و بلوچستان است، درباره سوزن دوزی بلوچ چنین نوشته است: گل دوزی زن بلوچ به تازگی در تهران سخت باب شده است. زنان شیک پوش به تقلیدی سر و دست می شکنند برای یک پیراهن یا سفره دست دوزی که اسمش را گذاشته اند «بلوچی دوزی» و قیمت گرانی در راه این کار می دهند. باسلیقه ترین دست دوزها ساکن دهکده های قاسم آباد، گوپچ و اسپکه هستند. از تهران سفارش پشت سفارش می رسد برای درخواست این هنر بومی با رنگ و طرح اعجاب انگیزش. [ ۷]
مهتاب نوروزی مشهورترین سوزن دوز بلوچستان ایران بود. تعدادی از آثار مهتاب نوروزی در مجموعهٔ سعدآباد تهران نگهداری می شود. لباس های درباری که او به همراه دیگر سوزن دوزان بلوچ به سفارش فرح دیبا، ملکهٔ سابق ایران در دههٔ پنجاه خورشیدی دوخته بود، از جمله این آثار است. [ ۸] [ ۹] مهتاب نوروزی، زن فقید هنرمند بلوچ خیاط و سوزندوز و طراح لباس های زیبای دست دوز فرح بود. [ ۱۰]
شهرستان ایرانشهر واقع در بلوچستان در سال ۱۳۹۷ به عنوان شهر ملی سوزن دوزی ثبت شد. [ ۱۱]
جهت انجام سوزن دوزی بلوچی باید این سه موارد دردسترس باشند:
۱ - نخ
۲ - سوزن
۳ - پارچه مناسب با تاروپود مشخص
نخهای مورد استفاده از جنس ابریشم و پنبه ویا نخ کاموا است که بیشترین نخ مورد استفاده نخ پنبه ای است که به راحتی می توان آن را در بازار از واسطه ها دریافت کرد. نخ پنبه ای انواع مختلف دارد که به علت همجواری با پاکستان بیشترین استفاده از نخهای پنبه ای وارداتی پاکستان می باشد؛ و علاوه بر آن از نخهای مرغوب دمسه نیز استفاده می شود. از نخ ابریشم بیشتر در گذشته استفاده می شد که امروزه به علت کمیابی آن و گرانقیمت بودنش کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. نخهای به کار رفته در سوزندوزی به صورت مختلف و متنوع انتخاب می شوند که بیشتر از نخهای به رنگ تیره استفاده می شود. [ ۱۲]
عکس سوزن دوزیعکس سوزن دوزیعکس سوزن دوزیعکس سوزن دوزیعکس سوزن دوزی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

سوزن دوزی (embroidery)
هنر تزیین پارچه با استفاده از نخ و سوزن. از این هنر برای تزیین لباس، دستکش، جلد کتاب، مبلمان، و ردای کلیسایی استفاده می شود. پرده نقش دارِ بایو، نوعی سوزن دوزی است که قدمت آن به سال های ۱۰۶۷ تا ۱۰۷۰م بازمی گردد. در نیمۀ اول قرن ۲۰، در بریتانیا، تکه دوزی و نیز سوزن دوزی روی تابلو و کتان، برای لوازم منزل، از فعالیت های زنان در اوقات فراغت بود. در سوزن دوزی، شیوه ها و بخیه دوزی های خاص را بر روی تکه پارچۀ مستقلی با نام «الگو» آزمایش می کنند. از دهۀ ۱۹۵۰ در بسیاری از کشورها شیوه های ابتکاری سوزن دوزی احیا شد. در ایران، سوزن دوزی ازجمله رودوزی های سنتی است که سابقۀ چند هزارساله دارد. کارشناسان معتقدند که برجستگی های لباس حاکمان و کارگزاران سلطنتی در نقوش تخت جمشید و کاشی های باستانی شوش نشان دهندۀ نوعی سوزن دوزی است. در زمان حاضر، بهترین نمونه سوزن دوزی در ایران سوزن دوزی بلوچ است که زنان بلوچ با استفاده از نخ های دهه، با رنگ های تند، روی پارچه های کتانی می دوزند. نقوش هندسی در این پارچه ها از کوک زدن بخیه های رنگین پدید می آید. سوزن دوزی اصفهان و سوزن دوزی ممقان در نزدیکی تبریز، نیز معروف است. نیز ← برودری دوزی

پیشنهاد کاربران

بپرس