سپهر محمدتقی بن محمدعلی

[ویکی نور] محمدتقی لسان الملک سپهروی فرزند میرزا محمد علی از بزرگ زادگان کاشان است. او در سال 1216ه.ق در کاشان متولد شد و تحصیلات خود را در همان شهر به انجام رسانید. وی از مورخان، ادیبان و شاعران عصر قاجار است که عمده شهرت او به خاطر تألیف کتاب "ناسخ التواریخ" است. می گویند سپهر قصیده ای در مدح ملک الشعرای صبا سرود و چون ملک الشعرا طبع وی را آماده دید وی را تشویق کرد و دختر خود را به همسری وی درآورد و با پسر خویش به کاشان فرستاد و میرزا محمدتقی تا وفات ملک الشعراء در کاشان بود تا پس از درگذشت او با پسرش، محمد حسین خان عندلیب، به تهران آمد پس از چندی به کاشان بازگشت و به دستگاه شاهزاده محمود میرزا، حاکم نهاوند و مضافات راه یافت و دیوانی در مدح او ساخت.سپهر در سال 1248ه.ق به همراه یوسف خان سپهدار که از طرف فتحعلی شاه برای رسیدگی و حل اختلاف میان حسام السلطنة و حشمت الدولة در لرستان پدید آمده بود راهی لرستان شد. در 1250 در رکاب فتحعلی شاه به فارس رفت و پس از آن به کاشان بازگشت.در زمان محمد شاه، سپهر به تهران احضار و به منصب استیفا گمارده شد. بعد از جلوس ناصرالدین شاه، مأمور کاشان و تا سال 1267ه.ق در آنجا بود و هنگام مراجعت ناصرالدین شاه از عراق و اصفهان در رکاب وی به تهران بازگشت. در دربار ناصرالدین شاه خواندن دستخطهای شاه و فرامین او بر شغل سابق وی افزوده شد و در سال 1272 لقب لسان الملک یافت و بعدها جزء اعضای مصلحت خانه درآمد. در سال 1291 ه.ق که اعتضاد السلطنة ریاست اداره "تربیت مجالس تنظیمات حسنه در ولایات ممالک محروسه" را یافت، سپهر مستوفی اول شد و به لقب خانی مفتخر گردید تا آنکه در ربیع الآخر سال 1297 ه.ق در تهران درگذشت و جنازه اش به نجف اشرف حمل و در آنجا به خاک سپرده شد.
ناسخ التواریخ، تاریخ قاجاریه، دیوان اشعار، آینه جهان نما، جنگ التواریخ، محمودة القصائد، براهین العجم و اسرار الانوار.
ناسخ التواریخ: تاریخ قاجاریه
ناسخ التواریخ (حیاة الإمام سید الشهداء الحسین علیه السلام)