سید رضی محمد بن حسین

دانشنامه آزاد فارسی

سیّدِ رضی، محمد بن حسین (بغداد ۳۵۹ـ ۴۰۶ق)
(یا: شریف رضی) متکلم، فقیه و شاعر عرب. کریم الطرفین بود و از هر دو سو نسب به ائمۀ شیعه می برد و تبار پدری او به امام موسی کاظم(ع) می رسید. شریف رضی برادر کهتر سید مرتضی است و پدرش نقیب طالبیون (سادات)، رئیس دیوان مظالم و امیرالحاج بود و چون از کار کناره گرفت، امیر بهاءالدولۀ دیلمی همۀ مناصب او را به پسرش سپرد. سید رضی مردی کریم و در امور اجتماعی و سیاسی پایبند اخلاق بود؛ امّا در شعری از بنی عباس انتقاد کرد و خلیفۀ عباسی، او را مجبور به واگذاری منصب معتبر ریاست سادات به برادرش، سید مرتضی، کرد. سید رضی دستاوردهای مهم ادبی نیز داشت و نحو را نزد ابوسعید سیرافی و ابن جنّی آموخت. بزرگ ترین اثر او تدوین نهج البلاغه است، که نامش را جاودانه کرد. اگرچه برخی منابع سنّی در اصالت این اثر شک کرده اند، امّا هیچ دلیلی در دست نیست که شریف رضی گردآورندۀ حقیقی این کتاب نبوده و یا از خود چیزی ساخته و به امام اول شیعیان نسبت داده باشد. درشمار بزرگ ترین شاعران روزگار خود بود و اشعرطالبیین (شاعرترین سادات طالبی) خوانده می شد. سید رضی، افزون بر دیوان اشعارش، که چاپ شده است، آثاری در کلام، فقه، قرآن و حدیث دارد. از دیگر آثار اوست: تلخیص البیان عن مجازات القرآن؛ مجازات الآثار النبویه، در حدیث؛ حقایق التنزیل؛ رسائل؛ الحَسَن من شعر الحسین، منتخب اشعار ابن حجاج.

پیشنهاد کاربران

بپرس