سید شهاب الدین مرعشی نجفی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] او در سال ۱۳۱۵ ق. / ۱۲۷۶ ش. در نجف به دنیا آمد. و شهاب الدین نام گرفت پدرش، آیة الله سید شمس الدین محمود مرعشی (۱۲۷۹ ق. ـ۱۳۳۸ ق.) از فقها و مدرّسان علوم اسلامی نجف بود. آیة الله مرعشی نجفی دوران کودکی را در آغوش پر مهر خانواده سپری نمود و با تربیت اسلامی بزرگ شد. مادرش زنی پاک دامن و با ایمان بود که هیچ گاه بدون وضو به او شیر نمی داد.
پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی به کسوت روحانیت در آمد و به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. ادبیات عرب، فقه، اصول، حدیث، درایه، رجال و تراجم و ... را نزد استادان برجسته حوزه علمیه نجف فرا گرفت و سپس در درس خارج فقه و اصول آیة الله آقا ضیاء عراقی (متوفای ۱۳۷۳ ق.)، آیة الله شیخ احمد کاشف الغطاء (متوفای ۱۳۷۳ ق.) و شماری از مراجع تقلید و مدرّسان برجسته حوزه علمیه نجف شرکت کرد.آیة الله مرعشی چنان علاقه به یادگیری داشت که سر از پا نمی شناخت. سالهای دراز در درس دهها استاد شهیر حوزه علمیه نجف شرکت کرد و از خرمن دانش آنها بهره جست. مدتی نیز نزد علمای زیدیه و علمای اهل سنت به فراگیری علم حدیث پرداخت و از آنان اجازه نقل حدیث گرفت.تلاش شبانه روزی وی سرانجام در ۲۷ سالگی به ثمر نشست و به درجه اجتهاد نایل شد. کوشش خستگی ناپذیر او برای تحصیل دانش ستودنی است. خودش در این باره می گوید:هیچ گاه در سنین جوانی به دنبال تمایلات نفسانی نرفتم، همیشه در پی تحصیل علم بودم، به صورتی که شبانه روز، بیش از چند ساعت نمی خوابیدم و هر کجا نشانی از استادی یا عالمی و یا جلسه درسی که مفید تشخیص می دادم، می یافتم؛ لحظه ای در رفتن به نزد آن استاد، عالم و جلسه درس درنگ نمی کردم.آیة الله مرعشی در نجف، کربلا، کاظمین، سامرا، تهران و قم نزد بیش از صد استاد زانوی ادب به زمین زد و از دانش و تقوای آنان استفاده کرد. وی از ابتدای تحصیل به پشتکار عالی، همت بلند، تقوا، نبوغ و دیگر فضایل اخلاقی شهره بود.ایشان از بسیاری از مراجع تقلید شیعه اجازه اجتهاد گرفتند. برخی از آنها عبارتند از:۱. آیة الله العظمی آقا ضیاء عراقی (متوفای ۱۳۶۱ ق.)۲. آیة الله العظمی سید ابو الحسن اصفهانی (متوفای ۱۳۶۵ ق.)۳. آیة الله العظمی شیخ عبد الکریم حایری یزدی (متوفای ۱۳۵۵ ق.)آیة الله مرعشی پس از رحلت پدر در سال ۱۳۳۸ ق، برای ادامه تحصیل به کاظمین، سامرا و کربلا رفت و سالها در حوزه های علمیه آن دیار، از محضر استادانی برجسته استفاده نمود و سرانجام در سال ۱۳۴۲ ق، برای زیارت مرقد مطهر امام رضا ـ علیه السلام ـ به ایران آمد.پس از زیارت مرقد امام رضا ـ علیه السلام ـ به تهران رفت و در حوزه علمیه تهران، نزد آیة الله شیخ عبد النبی نوری (متوفای ۱۳۴۴ ق.) آیة الله آقا حسین نجم آبادی (متوفای ۱۳۴۷ ق.) آیة الله میرزا طاهر تنکابنی (متوفای ۱۳۶۰ ق.) آیة الله میرزا مهدی آشتیانی (متوفای ۱۳۷۲ ق.) و ... به فراگیری فقه، اصول، فلسفه و کلام پرداخت.سال بعد، برای زیارت مرقد حضرت معصومه ـ علیها السلام ـ به قم رفت. به دستور آیة الله العظمی شیخ عبد الکریم حائری یزدی در این شهر ماندگار شد. ایشان مدتی در درس آیة الله حائری و شماری از استادان حوزه علمیه قم شرکت جست و از دانش آنان بهره برد.
بر مسند تدریس
آیة الله مرعشی به دستور آیة الله حائری به تدریس پرداخت. ایشان علوم ادبیات عرب، منطق، اصول و فقه را برای طلاب جوان تدریس می نمود. آیة الله مرعشی پس از رحلت آیة الله حائری (۱۳۵۵ ق.)، به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. در طول بیش از هفتاد سال تدریس ایشان در حوزه علمیه قم، دانشمندان بسیاری تربیت شد که شماری از آنان از ایشان اجازه اجتهاد دریافت کردند.
شاگردان
حضرات آیات:شهید حسین غفاریشهید حاج آقا مصطفی خمینیشهید مرتضی مطهریشهید دکتر محمد مفتحشهید دکتر سید محمد بهشتیشهید محمد صدوقیسید محمد علی قاضی طباطباییسید محمود طالقانیشیخ شهاب الدین اشراقیشیخ مرتضی حائریحاج میرزا جواد آقا تهرانیشیخ حسن نوری همدانیآقا موسی صدرقدرت الله وجدانی فخرسید مرتضی عسکریمصطفی اعتمادیمحمد امامی کاشانیمیرزا جواد تبریزیشیخ حسین نوریسید عبدالکریم موسوی اردبیلیشیخ علی پناه اشتهاردیمحمد تقی ستودهشیخ محمد رضا مهدوی کنی
در سایه کریمه اهل بیت
...

[ویکی شیعه] سید شهاب الدین مرعشی نجفی (۱۲۷۶-۱۳۶۹ش/ ۱۳۱۵-۱۴۱۱ق) از مراجع تقلید شیعه پس از آیت الله بروجردی است. او در ۲۷ سالگی به اجتهاد رسید. مرعشی، از شاگردان شیخ عبدالکریم حائری و آقا ضیاء عراقی بود و از محضر سیدعلی قاضی، سید احمد کربلایی و میرزا جواد ملکی تبریزی بهره برد. گرایش سیاسی او موافق با آیت الله خمینی بود و این روحیه در بارزترین شاگردانش نیز دیده می شود.
مرعشی نجفی، کتابخانه ای را تأسیس کرد که امروزه از لحاظ تعداد و کیفیت نسخه های خطی کهن اسلامی، نخستین کتابخانه ایران و سومین کتابخانه جهان اسلام به شمار می رود. او هیچ گاه برای سفر حج، مستطیع نشد. مدرسه های مرعشیه، شهابیه، مهدیه و مؤمنیه را او تأسیس کرد.
مهم ترین تألیفاتش، تعلیقات احقاق الحق، مشجرات آل الرسول، طبقات النسابین و حاشیه بر عمدة الطالب هستند. او برای نوشتن برخی کتاب های خود به کشورهای مختلفی سفر کرد و با دانشمندان ادیان مختلف به گفتگو نشست. آیت الله مرعشی را بنا به وصیت خودش، در کتابخانه اش -واقع در خیابان ارم قم- دفن کردند. عمید زنجانی داماد آیت الله مرعشی نجفی بود.

[ویکی اهل البیت] آیت الله سید شهاب الدین مرعشی نجفی (۱۲۷۶-۱۳۶۹) فقیه، محدث رجالی، مرجع تقلید شیعه و مدرس حوزه بود. وی به جمع آوری نسخ خطی کتب علوم اسلامی اهتمامی فوق العاده داشت و کتابخانه ای بزرگی از خود حاوی نسخ خطی ارزشمند در قم به جا گذاشته است.
او در سال 1315 ق./1276 ش. در نجف به دنیا آمد و شهاب الدین نام گرفت پدرش، آیت الله سید شمس الدین محمود مرعشی (1279 ق. ـ 1338 ق.) از فقها و مدرسان علوم اسلامی نجف بود. آیت الله مرعشی نجفی دوران کودکی را در آغوش پرمهر خانواده سپری نمود و با تربیت اسلامی بزرگ شد. مادرش زنی پاک دامن و باایمان بود که هیچ گاه بدون وضو به او شیر نمی‎داد.
پس از یادگیری خواندن و نوشتن، در نوجوانی به کسوت روحانیت درآمد و به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. ادبیات عرب، فقه، اصول، حدیث، درایه، رجال و تراجم و... را نزد استادان برجسته حوزه علمیه نجف فراگرفت و سپس در درس خارج فقه و اصول آیت الله آقا ضیاء عراقی (متوفای 1373 ق.)، آیه الله شیخ احمد کاشف الغطاء (متوفای 1373 ق.) و شماری از مراجع تقلید و مدرسان برجسته حوزه علمیه نجف شرکت کرد.
آیت الله مرعشی چنان علاقه به یادگیری داشت که سر از پا نمی‎شناخت. سال های دراز در درس ده ها استاد شهیر حوزه علمیه نجف شرکت کرد و از خرمن دانش آن ها بهره جست. مدتی نیز نزد علمای زیدیه و علمای اهل سنت به فراگیری علم حدیث پرداخت و از آنان اجازه نقل حدیث گرفت. تلاش شبانه روزی وی سرانجام در 27 سالگی به ثمر نشست و به درجه اجتهاد نایل شد. کوشش خستگی ناپذیر او برای تحصیل دانش ستودنی است.
خودش در این باره می‎گوید: هیچ گاه در سنین جوانی به دنبال تمایلات نفسانی نرفتم، همیشه در پی تحصیل علم بودم، به صورتی که شبانه روز، بیش از چند ساعت نمی‎خوابیدم و هر کجا نشانی از استادی یا عالمی و یا جلسه درسی که مفید تشخیص می‎دادم، می‎یافتم؛ لحظه‎ای در رفتن به نزد آن استاد، عالم و جلسه درس درنگ نمی‎کردم.
آیت الله مرعشی در نجف، کربلا، کاظمین، سامرا، تهران و قم نزد بیش از صد استاد زانوی ادب به زمین زد و از دانش و تقوای آنان استفاده کرد. وی از ابتدای تحصیل به پشتکار عالی، همت بلند، تقوا، نبوغ و دیگر فضایل اخلاقی شهره بود.
ایشان از بسیاری از مراجع تقلید شیعه اجازه اجتهاد گرفتند. برخی از آن ها عبارتند از:
آیت الله مرعشی پس از رحلت پدر در سال 1338 ق، برای ادامه تحصیل به کاظمین، سامرا و کربلا رفت و سال ها در حوزه‎های علمیه آن دیار، از محضر استادانی برجسته استفاده نمود و سرانجام در سال 1342 ق، برای زیارت مرقد مطهر امام رضا علیه السلام به ایران آمد.

پیشنهاد کاربران

بپرس