شرح ابن رشد لارجوزه ابن سینا فی الطب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شرح ابن رشد لارجوزة ابن سینا فی الطب (کتاب). ارجوزه طبی ابن سینا، مشهور به الفیه طبیه، از مشهورترین نگاشته های ادبیات منظوم تعلیمی در زمینه طب است که به قلم طبیب مشهور ایرانی، حکیم ابو علی سینا، به نظم درآمده است.
این منظومه درازدامن پس از سرایش، مورد توجه پزشکان بسیاری قرار گرفت، از این جهت حکیمان و طبیبان به شرح و حاشیه آن پرداختند.از جمله شروح معتبر و مفصل این منظومه، شرح طبیب و فیلسوف شهیر اندلسی، ابن رشد است.وی، در باره انگیزه اش از نگارش این اثر، چنین می نویسد: در مجلس سید اجل ابو ربیع، فرزند خلیفه اعظم، ابو محمد، سخن از ارجوزه منسوب به ابن سینا به میان آمد و گفته شد که این ارجوزه حاوی جمیع کلیات دانش پزشکی است و از بسیاری نگاشته های دیگر طبی ارزش مندتر است، علاوه بر این، این نگاشته، به سبب منظومه بودن، برای تعلیم و از بر نمودن مناسب است، از این رو سید اجل به خاطر رغبت فطری ای که به علم و امور خیریه دارند، امر نمودند که این ارجوزه را به اختصار شرح کنم و توصیه نمودند که از تطویل و زیاده گویی اجتناب نمایم. تاریخ پایان یافتن این شرح- چنان که در آخر آن آمده است- بیست و ششم ماه ذی القعده سال ۶۹۳ ق، است.

[ویکی نور] ارجوزه طبی ابن سینا، مشهور به الفیه طبیه، از مشهورترین نگاشته های ادبیات منظوم تعلیمی در زمینه طب است که به قلم طبیب مشهور ایرانی، حکیم ابوعلی سینا، به نظم درآمده است.
این منظومه درازدامن پس از سرایش، مورد توجه پزشکان بسیاری قرار گرفت؛ از این جهت حکیمان و طبیبان به شرح و حاشیه آن پرداختند.
از جمله شروح معتبر و مفصل این منظومه، شرح طبیب و فیلسوف شهیر اندلسی، ابن رشد است.
وی، در باره انگیزه اش از نگارش این اثر، چنین می نویسد: در مجلس سید اجل ابوربیع، فرزند خلیفه اعظم، ابومحمد، سخن از ارجوزه منسوب به ابن سینا به میان آمد و گفته شد که این ارجوزه حاوی جمیع کلیات دانش پزشکی است و از بسیاری نگاشته های دیگر طبی ارزش مندتر است، علاوه بر این، این نگاشته، به سبب منظومه بودن، برای تعلیم و از بر نمودن مناسب است؛ از این رو سید اجل به خاطر رغبت فطری ای که به علم و امور خیریه دارند، امر نمودند که این ارجوزه را به اختصار شرح کنم و توصیه نمودند که از تطویل و زیاده گویی اجتناب نمایم.(شرح ابن رشد لارجوزة ابن سینا فی الطب، ص 2 - 1).
تاریخ پایان یافتن این شرح - چنان که در آخر آن آمده است - بیست و ششم ماه ذی القعده سال 693ق، است.(شرح ابن رشد، ص285).

[ویکی فقه] شرح ابن رشد لارجوزه ابن سینا فی الطب (کتاب). ارجوزه طبی ابن سینا، مشهور به الفیه طبیه، از مشهورترین نگاشته های ادبیات منظوم تعلیمی در زمینه طب است که به قلم طبیب مشهور ایرانی، حکیم ابو علی سینا، به نظم درآمده است.
این منظومه درازدامن پس از سرایش، مورد توجه پزشکان بسیاری قرار گرفت، از این جهت حکیمان و طبیبان به شرح و حاشیه آن پرداختند.از جمله شروح معتبر و مفصل این منظومه، شرح طبیب و فیلسوف شهیر اندلسی، ابن رشد است.وی، در باره انگیزه اش از نگارش این اثر، چنین می نویسد: در مجلس سید اجل ابو ربیع، فرزند خلیفه اعظم، ابو محمد، سخن از ارجوزه منسوب به ابن سینا به میان آمد و گفته شد که این ارجوزه حاوی جمیع کلیات دانش پزشکی است و از بسیاری نگاشته های دیگر طبی ارزش مندتر است، علاوه بر این، این نگاشته، به سبب منظومه بودن، برای تعلیم و از بر نمودن مناسب است، از این رو سید اجل به خاطر رغبت فطری ای که به علم و امور خیریه دارند، امر نمودند که این ارجوزه را به اختصار شرح کنم و توصیه نمودند که از تطویل و زیاده گویی اجتناب نمایم. تاریخ پایان یافتن این شرح- چنان که در آخر آن آمده است- بیست و ششم ماه ذی القعده سال ۶۹۳ ق، است.
ساختار
ارجوزه طبی ابن سینا در دو جزء سروده شده است: جزء اول، در امور نظری است. در این بخش، کلیات دانش پزشکی بیان شده است. مطالب این بخش عبارت است از: ۱- امور طبیعیه که شامل مزاج، اخلاط، ارواح، قوا و... است.۲- سته ضروریه که مشتمل است بر مباحث آب و هوا، خواب و بیداری، خوردن و نوشیدن و...۳- امراض و اسباب آنها.۴- اعراض.۵- دلائل که مشتمل است بر مباحث نبض، قاروره، براز.۶- بحران.۷- نشانه های صحت و مرگ.جزء دوم که مشتمل است بر امور عملی، در بر گیرنده این مباحث است: ۱- حفظ الصحة.۲- ادویه و تقسیم آنها بر اساس خواصشان.۳- شیوه های درمان مثل فصد و حجامت.۴- درمان شکستگی ها.ابن رشد نیز در نگارش شرح، ساختار این ارجوزه را در هم نمی ریزد، بلکه به ترتیب، ابیاتی از این ارجوزه را نقل می نماید و آن گاه به شرح آن می پردازد.
گزارش محتوا
الفیه طبیه ابن سینا، از معتبرترین متون آموزشی طب سنتی است. این منظومه در عین اختصار، در بر گیرنده بسیاری از مباحث مورد نیاز طب است.در کنار مزایای غیر قابل انکار این ارجوزه، گاه رعایت وزن و قافیه باعث پیچیدگی و اغلاق آن شده است، از این رو، این ارجوزه، نیازمند شرحی سودمند و مناسب است.ابن رشد که خود فیلسوف و پزشکی دانشمند است، این مهم را بر عهده گرفته و به خوبی توانسته مراد ابن سینا را تبیین کند.ابن رشد، در این شرح، سعی نموده به تبیین و توضیح الفیه بسنده کند، از این رو، با نقد و کنکاش، در این شرح، کمتر مواجه می شویم. هم چنین ابن رشد- علی رغم احاطه اش بر اقوال اطبای نام آور- در این اثر، کمتر به نقل اقوال می پردازد.البته وی، به ندرت، مطالبی را از پزشکان بزرگ، مانند بقراط و جالینوس نقل می کند.
وضعیت کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس