شفته

/Sefte/

مترادف شفته: دوغاب، گل آهک، ملاط

معنی انگلیسی:
concrete, spool

لغت نامه دهخدا

شفته. [ ش ِ / ش َ ت َ / ت ِ ] ( اِ ) دوغابی از آهک و خاک و شن و یا سنگریزه که در پیهای عمارت ریزند و روی آن جرزها بنا کنند. گل و لایی که به روی تیرهای عمارت گسترده و بالای آن کاهگل اندود نمایند. ( ناظم الاطباء ). گل کم آب. گل بسیار کم آب. گل زفت و نیم تر که بر روی نی و حصیر و تیر ریزند سقف بنا را و یا زیرسازی خیابان و پی ریزی بنا را. غماء. غمی. ( از یادداشت مؤلف ).
- شفته پلو ؛ پلو که بسیار آبدار باشد. ( از یادداشت مؤلف ). و رجوع به ترکیب «مثل شفته » شود.
- شفته ریختن ؛ ریختن گل کم آب بر سقف و جز آن.( از یادداشت مؤلف ). ریختن دوغاب آهک با سنگ و سنگریزه زیر پی دیوار و جرز بر آن بنا کردن.
- شفته ریزی ؛ عمل ریختن دوغاب و سنگ و آهک زیر بنا، یا عمل نهادن گل بر روی تیر و نی سقف و جز آن. شفته ریختن. ( از یادداشت مؤلف ).
- شفته و کوفته ؛ پلو بد و بسیار نرم پخته شده. ( یادداشت مؤلف ). و رجوع به ترکیب «مثل شفته » شود.
- مثل شفته ؛ پلو که آب آن بسیار باشد و آن عیب است. ( یادداشت مؤلف ).

شفته. [ ش َ ت َ / ت ِ] ( اِ ) گلوله ای از ریسمان که بر دوک پیچیده شود. ( از آنندراج ) ( از غیاث اللغات ) ( ناظم الاطباء ) ( از برهان ). || ابتدای طلوع آفتاب. || هر چیز نازک و لطیف. || تختخواب. ( ناظم الاطباء ). || تباهی و کرم که در چرم و پوست پدید آید: قد حلم الادیم ؛ شفته یا شته پیدا کرد چرم. شته. ( یادداشت مؤلف ). و رجوع به شته شود. || ریم بسته بر جراحتی. ( یادداشت مؤلف ) :
سر خمخانه را ناسور پیدا کرده بیطارم
به نیشی شفته دو کفته یک هفته بردارم.
سوزنی.
|| خشک کرده میوه ها باشد. ( از یادداشت مؤلف ) :
قدی چو قامت... و سری چوگنده ٔ...وز
لبی چو شفته آلو رخی چو پرده نار.
سوزنی.

شفته. [ ش َ / ش ُ ت َ / ت ِ ] ( اِ ) چوبی که بدان پنبه را پیش از حلاجی کردن زنند. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به شفتاهنگ و شفش و شفشه شود.

شفته. [ ش ِ ت َ / ت ِ ] ( ن مف ) دیوانه و مجنون و بی عقل. ( ناظم الاطباء ). مخفف شیفته. ( یادداشت مؤلف ) :
بر مراد خویشتن گویی همی در دین سخن
خویشتن را شفته گشتی تکیه کردی بر هوا.
ناصرخسرو.
|| پریشان و آشفته از عشق و محبت و شیفته. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به شیفته شود.بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

دوغاب آهک وخاک وشن که درپی ریزی ساختمان بکاررود
( اسم ) حشره ایست از راسته نیم بالان که انگل درختان و گیاهان است و شیره آنها را می مکد و بدین جهت جزو آفات خطرناک نباتات محسوب می شود . این حشره دارای گونه های مختلف است که به رنگهای سیاه قرمز خاکستری یا سبز می باشد و همه به حالت اجتماع می زیند و دارای قدرت تولید نسل زیادی می باشند . به طوری که ماده این حشره از ابتدا تا اواخر پاییز به طور بکر زا به وجود می آورد و فقط با شروع سرما نسل نر و ماده تولید می کند و آنها با هم جفتگیری می کنند و تخمهای زمستانی را به وجود می آورند .
توفار در متون دیگر دیده نشده

فرهنگ معین

(شَ تَ یا تِ ) (اِ. ) بیضه مانندی است از ریسمان که بر دوک پیچیده شود.
(ش تِ ) (اِ. ) مخلوطی از آب و آهک و خاک و شن که در پی ریزی ساختمان به کار می رود.

فرهنگ عمید

۱. مخلوط آهک، خاک، و شن که در پی ریزی ساختمان یا زیرسازی خیابان به کار می رود.
۲. (صفت ) شُل، نرم، وارفته.
= شیفته

گویش مازنی

/shefte/ جوانه ی درخت

واژه نامه بختیاریکا

هره شلپه؛ شِلِپِه

دانشنامه آزاد فارسی

شِفْتِه
ترکیبی از آهک شکفته، ماسه، گِل رس، و آب، که در معماری سنّتی برای زیرسازی و گاه پی سازی به کار می رفته است. پس از رواج پی های بتونی به جای شِفتۀ آهکی، از این ملات برای استحکام بستر خاکِ زیرِ پی، و یکنواخت کردن این بستر برای استقرار پی، استفاده می کنند.

مترادف ها

concrete (اسم)
بتون، شفته، ساروج شنی، اسم ذات

فارسی به عربی

هاون

پیشنهاد کاربران

در گویش مازنی به افراد کم عقل و خل می گویند
در گویش مازندرانی یعنی دست و پا چلفتی

بپرس