شمش

[ویکی فقه] فلز تصفیه شده بویژه طلا و نقره که به‏صورت قطعه‏ای در اندازه‏های معین درست می شود را شِمش گویند. از آن در باب زکات سخن گفته‏اند.
بدون شک به شمش طلا و نقره زکات تعلق نمی‏گیرد؛ لیکن اگر کسی برای فرار از زکات، درهم و دینار را پیش از آنکه سال بر آن بگذرد، به شمش تبدیل کند، آیا زکات به آن تعلق می‏گیرد یا نه؟ مسئله اختلافی است. مشهور میان متأخران عدم تعلق زکات به آن است.
گروهی از قدما قائل به تعلق زکات به آن شده‏اند.

شمش (ایزد). شَمَش ( زبان اکدی: šamaš[ الف] ) خدای خورشید در بین النهرین باستان بود که پیش از آن به اوتو ( زبان سومری: dUTU 𒀭𒌓 «خورشید»[ ۲] ) شناخته می شد.
اعتقاد بر این بود که او هر روز هر آنچه در جهان رخ می دهد را می بیند و به همین دلیل مسئولیت عدالت و محافظت از مسافران را بر عهده داشت. در جایگاه قاضی الهی، می توانست با جهان زیرین در ارتباط باشد. علاوه بر این، او در مقام خدای طالع بینی معمولا در کنار خدای آب و هوا ادد قرار می گرفت. در همان حال که او به شکل فراگیر یکی از خدایان اصلی محسوب می شد، به صورتی ویژه در سیپار و لارسا مورد احترام بود. ایزد ماه نانا ( سین ) و همسرش نین گال به عنوان والدین او در نظر گرفته می شدند، در حالی که خواهر دو قلوی او اینانا ( ایشتار ) بود. گاهی اوقات الهه های دیگری مانند منزات و پینیکیر را نیز می توان خواهر او دانست. آیا ( شریدا ) ، الهه سپیده دم، همسر او بود و متن های گوناگونی دیدارهای روزانه آنها را در کوهی که گمان می کردند خورشید در آنجا غروب می کند، توصیف می کند.
در حالی که هیچ اسطوره ای که بر این خدا متمرکز باشد، شناخته شده نیست اما او اغلب هم در قطعات سومری و هم در اکدی به عنوان متحد سایر شخصیت ها ظاهر می شود. بر اساس روایت های مرگ دموزی، او را به هنگام حمله شیاطین گالا ( که قصد دارند دموزی را به جهان زیرین فرو بکشند ) یاری می کند. در نسخه های مختلف حماسه گیلگمش و در اساطیر پیشین گیلگمش او به قهرمان کمک می کند تا بر هومبابا ( هیولا ) غلبه پیدا کند.
رایج ترین نام های خدای خورشید در متن های بین النهرینی، اوتو ( سومری ) و شمش ( اکدی ) هستند. [ ۳] آمنا، نام دیگری است که نسبتا رایج است اما منشا آن مشخص نیست. [ ۴]
خدای خورشید یکی از خدایان اصلی پانتئون بین النهرین بود. [ ۵] در فهرست خدایانی که از شوروپاک در دوره دودمان نخستین به دست آمده است او ششمین خدای ذکر شده پس از آنو، انلیل، اینانا، انکی و نانا است. [ ۶] در فهرست های بعدی خدایان، مثلا در آن = آنوم، او و حلقه اش در بین نانا ( سین ) و ایشکور ( ادد ) ظاهر می شوند. [ ۶]
خدای خورشید چه با نام اوتو و چه با نام شمش، شمایل نگاری یکسانی داشت. [ ۷]
خدای خورشید به طور سنتی در دین بین النهرین ( هم در متون سومری و هم در اکدی ) ، به عنوان یکی از پسران خدای ماه در نظر گرفته می شد. [ ۳]

شمش (ماده). شمش[ ۱] ( به انگلیسی: Ingot ) یک قطعه تقریباً خالص است که با توجه به فرآیندهای دیگر به شکل های مختلف ریخته گری می شود. به قالب های کوچکتر فلزات با طول کمتر از ۲ متر گفته می شود که برای طلا و مس و آلومینیوم و نمونه های آزمایشگاهی کاربرد زیادی دارد. سطح مقطع آن ذوزنقه ای است. در ریخته گری به قطعه ریختگی فلزی با شکل مناسب برای عملیات نوردکاری یا آهنگری شِمش می گویند. در واقع شمش ها محصولات نیم ساخته ای هستند که در مراحل بعد تحت فرایندهای دیگر به قطعات مورد نیاز در می آیند.
در نورد فولاد به فراورده هایی با سطح مقطع بزرگ تر از ۲۲۵ سانتیمتر مربع شمش و به فراورده هایی با سطح مقطع کوچک تر از آن شمشال گفته می شود.
فلز ( خالص یا آلیاژ ) ذوب شده با روش ریخته گری به شمش تبدیل می شود.
یک مورد مشخص ساخت تک کریستال است.
شمش های تک کریستال فلزات با فرایند چکرالسکی یا تکنیک های بریجمن به وجود می آیند.
تک کریستال ها به عنوان نیمه هادی ها ( مثل قرص سیلیسیم، سلول خورشیدی ) یا مواد معدنی عایق برای صنایع یا زیورآلات استفاده شوند.
شمش تک بلور فلزی مشابه روش شمش های نیمه هادی با خلوص بالا، تولید می شود. [ ۲] شمش های تک کریستال به علت استحکام بالا ( به دلیل نبود مرز دانه ) مورد توجه مهندسین مواد هستند. تولید تک کریستال به روش دندریت تک کریستال است و با ریخته گری تولید نمی شود. برای مثال می توان به پره توربین اشاره کرد.
انواع دیگری از شمش ها مثل شمش طلا و شمش آلومینیوم و بقیه فلزات نیز وجود دارد.
شمش ها با انجماد فلز مذاب در قالب تولید می شوند. تولید شمش چندین هدف دارد:
• قالب به گونه ای ساخته می شود که مذاب کاملاً منجمد شود و ساختار کریستالیت مناسب تشکیل شود. این ساختار خواص فیزیکی ماده را تعیین می کند.
• شکل و اندازه شمش برای مراحل بعدی مهم است.
• در نهایت قالب به گونه ای طراحی می شود که دور ریخت مذاب به حداقل برسد و شمش به راحتی از مذاب خارج شود. به دلیل اینکه دور ریخت مذاب افزایش قیمت نهایی شمش را در پی دارد.
شکل های مختلفی برای طراحی قالب برای رسیدن به خاصیت مختلف وجود دارد. قالب ممکن است از بالا، افقی، از پایین یا شیاردار با مذاب پر شود. طراحی شیاردار با افزایش سطح تماس انتقال حرارت را افزایش می دهد. قالب ها ممکن است با روش ریخته گری ماسه ( مثل چدنی ها ) یا روش های دیگر بسته به میزان انتقال حرارت مورد نیاز ساخته شوند. بعضی قالب ها برای جلوگیری از ترک در شمش مخروطی هستند. ترک و حفره در شمش ها به علت تغییر حجم هنگام انجماد جرم ثابتی از ماده ایجاد می شود. وجود این نقص در شمش باعث بی استفاده شدن یا دوباره ذوب کردن یا بازیافت کردن می شود.

شَمَش (Shamash)
شَمَش
در اساطیر بابِل و آشور، خدای آفتاب، فرزند سین و برادر ایشتر. زندگی و شفا می بخشید، دشمن تاریکی و شر و داور بزرگ جهان بود. آیا همسرش بود. پرستشگاه های اصلی او در لارسا در جنوب بابل و سیپار در شمال آن کشور قرار داشتند.