شهریار

/SahriyAr/

مترادف شهریار: پادشاه، خدیو، خسرو، سلطان، شاهنشاه، شاه، ملک

متضاد شهریار: رعیت

معنی انگلیسی:
sovereign, monarch, shahriar, king

فرهنگ اسم ها

اسم: شهریار (پسر) (فارسی) (تلفظ: šahr (i) yār) (فارسی: شهريار) (انگلیسی: shahryar)
معنی: فرمانروای شهر یا کشور، پادشاه، حاکم، شاه، فرمانروا، ( اَعلام ) ) پسر خسرو پرویز از شیرین و پدر یزدگرد سوم ساسانی، ) ( در شاهنامه ) پسر برزو، نواده ی رستم، ) محمّدحسین شهریار [، شمسی] شاعر ایرانی، از مردم آذربایجان، سراینده ی شعر به فارسی و ترکی آذری، از جمله منظومه ی ترکی به نام سلام به حیدربابا و دیوان شعر فارسی، ) عنوان ترجمه ی فارسی کتابی از ماکیاولی درباره ی اصول سیاسی و آیین کشورداری، ) نام شهرستانی در جنوب استان تهران، از شخصیتهای شاهنامه، نام یکی از چهار پسر شیرین و خسروپرویز پادشاه ساسانی
برچسب ها: اسم، اسم با ش، اسم پسر، اسم فارسی

لغت نامه دهخدا

شهریار. [ ش َ ] ( اِ مرکب ) کلانتر و بزرگ شهر. ( ناظم الاطباء ) ( برهان ). حاکم. امیر ناحیه ای. فرمانروای شهر یا ناحیه یا کشور :
شهریاری که خلاف تو کند زود فتد
از سمن زار به خارستان وز کاخ به کاز.
فرخی.
به آیین یکی شهر شامس به نام
یکی شهریار اندر او شادکام.
عنصری.
من گر تو ببلخ شهریاری
در خانه خویش شهریارم.
ناصرخسرو.
مرا شهری است این دل پر ز حکمت
مرا بین تا ببینی شهریاری.
ناصرخسرو.
بزرگی در آن ناحیت شهریار.
سعدی.
غم غریبی و غربت چو برنمی تابم
بشهر خود رَوَم و شهریار خود باشم.
حافظ.
|| پادشاهی را گویند که از همه پادشاهان عصرخود بزرگتر باشد. ( برهان ) ( ناظم الاطباء ). پادشاه بزرگ ، و مطلق پادشاه را نیز گویند. ( رشیدی ). شاه. پادشاه. رجوع به شهربان شود :
ای شهریار راستین ای پادشاه داد و دین
ای نیک فضل و نیک خواه ای از همه شاهان گزین.
دقیقی.
پراندیشه شد زآن سخن شهریار
بدان هفته کس را ندادند بار.
فردوسی.
به بدرود کردن گرفتش کنار
ببارید آب از مژه شهریار.
فردوسی.
اگر شهریاری وگر زیردست
جز از خاک تیره نیابی نشست.
فردوسی.
ز قیصر درود و ز ما آفرین
بر این نامور شهریارزمین.
فردوسی.
چو دید اندر اوشهریار زمن
برافتاد از بیم بر وی جشن.
سهیلی ( از حاشیه لغت فرس اسدی نخجوانی ).
ای شهریار عالم یکچند صید کردی
یکچند گاه باید اکنون که می گساری.
منوچهری.
داد برِ خسرو است فضل برِ شهریار
جود برِ شاه شرق بخشش مال و نعم.
منوچهری.
مال تو از شهریار شهریاران گرد گشت
ورنه اندر ری تو سرگین چیده یی از پارگین.
منوچهری.
یافت چون شهریار ابراهیم
هرکه گم کرد شاه فرخ زاد.
ابوحنیفه اسکافی ( از تاریخ بیهقی ص 385 ).
آخرالامر آن آمد که... بدیوان رسالت نشست [ خواجه بونصر ] و چون حاجت آمد که این حضرت و شهریار بزرگواررا رئیس... اختیار او را کردند. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 275 ).
زبهر همه کس بود شهریار
نه ازبهر یک تن که باشَدْش یار.
اسدی.
بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

بخشی است از شهرستان تهرانواقع در جنوب تهران میان ساوجبلاغ و غار و خاک ساوه و پشاپویه و آن از نقاط بد آب و هوای اطراف تهران است . در تابستان بسیار گرم است و بادش معروف میباشد. مرکز آن [کرشته] و ده های معروف آن عبارتند از [ علیشاه عوض ] و [ رباط کریم ].
بزرگترشهر، فرمانروای شهر، پادشاه
( اسم ) ۱ - کلانتر شهر بزرگ شهر فرانروای شهر . ۲ - شاه پادشاه .

فرهنگ معین

(شَ ) [ په . ] (اِمر. ) ۱ - فرمانروای شهر. ۲ - پادشاه . ۳ - از نام های پسران .

فرهنگ عمید

بزرگ تر شهر، فرمانروای شهر، پادشاه.

گویش مازنی

/shahryaar/ شهریار پسر پادوسبان از شاهان پادوسبانی که مدت سی یک سال( ۴۵ تا ۷۵هـق)بر مازندران فرمانروایی کرد

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سید محمد حسین بهجت تبریزی معروف به شهریار از شعرای معروف ایران است. که شعرهایی در موضوعات وطنی و اجتماعی و تاریخی و مذهبی و وقایع عصری سروده، است.
سید محمد حسین بهجت تبریزی در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در روستای زیبای «خوشکناب» آذربایجان و در خانواده ای متدین، کریم الطبع و اهل فضل متولد شده است. پدرش حاجی میرآقای خوشکنابی از وکلای مبرز و فاضل و عارف روزگار خود بود، که به سبب حسن کتابتش به عنوان خوشنویسی توانا و مشهور بود.شهریار دوران کودکی خود را در میان روستائیان صمیمی و خونگرم خوشکناب در کنار کوه افسونگر «حیدربابا» گذراند.او نخستین شعر خویش را در چهارسالگی به زبان ترکی آذربایجانی سرود. بی شک سرایش این شعر کودکانه، گواه نبوغ و قریحه شگفت انگیز او بود.پس از دوران کودکی، هنگامی که به تبریز آمد، مفتون این شهر جذاب و تاریخ ساز و ادیب پرور شد. دوران تحصیلات اولیه خود را در مدارس متحده، فیوضات و متوسطه تبریز گذراند و با قرائت و کتابت زبانهای ترکی، فارسی و عربی آشنا شد. پس از آن به تهران آمد و در دارالفنون تهران تا کلاس آخر مدرسه طب تحصیل کرد و در چند مریض خانه مدارج انترنی را نیز گذراند؛ ولی در سال آخر به علت عشقی عمیق و ناراحتی خیال و پیش آمدهای دیگر از ادامه تحصیل محروم شد و با وجود مجاهدتهایی که بعدا توسط دوستانش به منظور تعقیب و تکمیل این یک سال تحصیل شد، شهریار رغبتی نشان نداد و ناچار شد وارد خدمت دولتی بشود؛ چند سالی در اداره ثبت اسناد نیشابور و مشهد خدمت کرد و در سال ۱۳۱۵ به استخدام بانک کشاورزی تهران در آمد.شهریار در تبریز با یکی از بستگانش ازدواج کرد، که ثمره این وصلت دو دختر به نام های شهرزاد و مریم و یک پسر به نام هادی است.از دوستان وی، مرحوم ابوالقاسم شهیار، مرحوم استاد صبا، استاد نیما، امیری فیروزکوهی، تفضلی، سایه و زاهدی را می توان نام برد. شهریار ابتدا در اشعارش «بهجت» تخلص می کرد، ولی بعدا دوبار برای انتخاب تخلص با دیوان حافظ فال گرفت و تخلص شعر خود را به شهریار تبدیل کرد.اشعار نخستین وی عمدتا به زبان فارسی سروده شده است. شهریار خود می گوید وقتی که اشعارم را برای مادرم می خواندم، وی به طعنه می گفت: «پسرم شعرهای خودت را به زبان مادریت هم بنویس تا مادرت نیز اشعارت را متوجه شود»!این قبیل سفارش ها از جانب مادر گرامیش و نیز اطرافیان همزبانش، باعث شد تا شهریار با الهام از ادبیات ملی آذربایجان، اثر بدیع و عظیم «حیدربابایه سلام» را به زبان مادریش بیافریند که تاکنون به ۷۵ زبان زنده دنیا ترجمه و منتشر شده است. قاری ننه گئجه ناغیل دییه نده،(شب هنگام که مادربزرگ قصه می گفت،)کولک قالخیب قاپ باجانی دویه نده،(بوران بر می خاست و در و پنجره خانه را می کوبید،)قورد کئچی نین شنگیله سین ییه نده،(هنگامی که گرگ شنگول و منگول ننه بز را می خورد،)من قاییدیب بیر ده اوشاق اولایدیم!(ای کاش من می توانستم برگردم و بار دیگر کودکی شوم! )منظومه «حیدربابایه سلام» در سال ۱۳۲۲ منتشر شد و از لحظه نشر مورد استقبال قرار گرفت و نه تنها تا کوره-ده های آذربایجان، بلکه به ترکیه و قفقاز هم رفته و در ترکیه و جمهوری آذربایجان چندین بار تجدید چاپ شده است.منظومه حیدربابا از جمله بهترین آثار ادبی در زبان ترکی آذری است، و در اکثر دانشگا ههای جهان از جمله دانشگاه کلمبیا در ایالات متحده آمریکا مورد بحث رساله دکترا قرار گرفته است و برخی از موسیقیدانان همانند هاژاک - آهنگساز معروف ارمنستان - آهنگ جالبی بر آن ساخته است.

[ویکی شیعه] شهریار (ابهام زدایی). شهریار ممکن است به یکی از موارد ذیل اشاره داشته باشد:

دانشنامه عمومی

شهریار (زرقان). شهریار ( شیراز ) ، محله ای از توابع بخش زرقان شهرستان شیراز در استان فارس ایران است.
این روستا در بخش زرقان قرار دارد و بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲٬۵۸۱ نفر ( ۵۵۱خانوار ) بوده است.
عکس شهریار (زرقان)

شهریار (شماخی). شهریار ( به ترکی آذربایجانی: Şəhriyar ) یک منطقهٔ مسکونی در جمهوری آذربایجان است که در شهرستان شماخی واقع شده است. [ ۱] شهریار ۲۴۸ نفر جمعیت دارد. شهریار در سال ۱۹۹۹ به عنوان محله ای از شهر شماخی از آن جدا شده و با ادغام روستای کله خانه به صورت دهستان درآمد.
عکس شهریار (شماخی)عکس شهریار (شماخی)

شهریار (صابرآباد). شهریار ( به ترکی آذربایجانی:Şəhriyar، تا سال ۲۰۰۴ الکساندروفکا Aleksandrovka و الکساندروفسکویه Aleksandrovskoe ) یک منطقه مسکونی در جمهوری آذربایجان است که در شهرستان صابرآباد واقع شده است. شهریار ۲۵۲۶ نفر جمعیت دارد. [ ۱]
عکس شهریار (صابرآباد)عکس شهریار (صابرآباد)

شهریار (فلارد). شهریار، روستایی در دهستان شهریار بخش مرکزی شهرستان فلارد در استان چهارمحال و بختیاری ایران است. این روستا، مرکز دهستان شهریار است. [ ۱]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۲٬۰۷۶ نفر ( ۶۱۴ خانوار ) بوده است. [ ۲]
عکس شهریار (فلارد)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

شهریار (شاهنامه). در شاهنامۀ فردوسی ، یکی از چهار پسر خُسرو پَرویز از شیرین . به نوشتۀ بَلعَمی و حَمزۀ اصفهانی، پسر بزرگ خسرو پرویز بود. شیرین پرستاری سیاه رو و حجامت گر داشت، که ظاهراً یَزدگرد سوم حاصل هم آغوشی شهریار با اوست .

شهریار (کتاب). شهریار (کتاب)(Prince)از مناقشه برانگیز ترین کتاب های دوران نوزایی (رنسانس) ایتالیا، نوشتۀ نیکولو ماکیاولّی، در ۱۵۱۳. ماکیاولّی، با مشاهدۀ حکومت خودکامۀ چزاره بورجا و آشفتگی هایی که درپی از میان رفتن این حکومت پدید آمد، به این باور رسید که حکومت اثربخش باید در کاربرد قدرتِ مبتنی بر عمل گرایی باشد نه بر پارسامنشی. استدلال وی تا حدودی بر پایۀ مطالعاتش در آثار تاریخ دانان کلاسیک قرار داشت، اما شهریار نخستین اثری بود که آشکارا به بحث دربارۀ کاربرد زور در دولت می پرداخت و مدعی می شد که برای داشتن حکومتی باثبات دست زدن به اقدامات غیراخلاقی قابل اغماض است. این عقاید و دفاع ماکیاولّی از جمهوری خواهی با نظم سنّتی در تضاد بود و همین سبب شد که نام وی با وحشیگری نفع طلبانه و خدانشناسی مترادف شود. چهرۀ شرورانه ای که کریستوفر مارلو در کتاب یهودی مالت (۱۵۸۹) از ماکیاولّی ترسیم کرده است، تصورّی را که مردم اروپا در قرن ۱۶ از ماکیاولّی داشتند به خوبی نشان می دهد. شهریار نخستین بار در ۱۵۳۲ منتشر شد. دو ترجمۀ فارسی از آن در دست است.

مترادف ها

sovereign (اسم)
طرفدار، فرمانروا، سایس، پادشاه، سلطان، شهریار

king (اسم)
خسرو، پادشاه، شاه، سلطان، شهریار

monarch (اسم)
فرمانده، خسرو، فرمانروای مطلق، خدیو، پادشاه، سلطان، شهریار، مرد کلاه دار

sovran (اسم)
پادشاه، شهریار

فارسی به عربی

ملک

پیشنهاد کاربران

شهریار: این نام در سنسکریت: کشَترییه kshatriya ( بزرگ زاده یا اشراف زاده ای که بر شهر فرمانروایی می کند ) ؛ در اوستایی: خشِثرو xsheşru؛ در پارتی: شهرذار shahrżAr؛ در پهلوی: شتریار و شهریار shatriyAr، shahryAr؛ در مانوی: شهریار shahryAr با همان معنی سنسکریت است.
واژه شهریار
معادل ابجد 716
تعداد حروف 6
تلفظ šahr[i]yār
نقش دستوری اسم خاص اشخاص
ترکیب ( اسم ) [پهلوی: šahrdār]
مختصات ( شَ ) [ په . ] ( اِمر. )
آواشناسی SahriyAr
الگوی تکیه WWS
شمارگان هجا 3
منبع لغت نامه دهخدا
شهریار اسم بسیار بسیار بسیار زیبا است
افتخار میکنم چون یک اسم استوار و زیبا و باستانی و اصیل ایرانی دارم
من اسمم شهریاره و بهش افتخار میکنم چون یک اسم استوار هست حتی اگه پیرم باشی شهریار صدات کنن از اسمت خجالت نمیکشی من عاشق استاد شهریار م و نصف شعر های ایشون رو حفظم👑👑
اسم منم شهریاره تو دهه پنجاه واقعا نایاب بوده این اسم . ممنونم از والدینم که اسم نیکی رو برام انتخاب کردن چه برای من چه برای دیگر اعضا خانواده چون برای همه ما نام اصیل ایرانی رو انتخاب کردن البته شاید الان یک چیز روتین و کاملا معولیه ولی در دهه پنجاه معمول نبوده و چه برسه به من که فرزند اخر خانواده ام .
...
[مشاهده متن کامل]

چه در دوران مدرسه چه در دوران دانشگاه ام اسمی بود که تک بود و در ذهن اطرافیانم کاملا سیو میشد و میشه . مزیت نام خاص اینه گرچند دردسرهای خاص خودشم داره چون به خاطر خاص بودن اسمت چهره ادم یادشون میمونه . 😉. امیدوارم همه انسانها از نامی که والدینشون واسشون انتخاب میکنن راضی و خشنود باشن .

چه خوشحال شدم این همه طرفدار داره این اسم
اسم پسرمو شهریار گذاشتم. به نظرمن شهریار اسم بزرگیه خیلی اسم باوقاریه . اسمی ایرانی باستانی اساطیری ودربیان اسم خوش لفظی میباشد. وباب سلیقه میهن دوستان. امیدوارم پسرم ازش خوشش آمده باشد.
نامی اصیل و با وقار
منم اسم پسرم گذاشتم شهریار چون که خیلی اسم زیبای هست
تلفظ: ( شَ )
[ پهلوی ]
( اسم مرکب )

۱ - فرمانروای شهر.
۲ - پادشاه.
۳ - از نام های پسران.
من از همان کودکی ازنظر بقیه ازلحاظنام خاص بودم و دهه من یعنی اول ۶۰ خیلی کم بود این نام و همیشه من دوستش داشتم از والدینم ممنون بودم و خواهم بود تا پایان عمرم
من اسمم شهریار هست خیلی هم اسممو دوست دارم. توی دهه ۷۰ خیلی کم اسم شهریار میذاشتن واسه همین من کسی که هم اسمم باشه رو توی بچگی نمیدیدم. ولی الان دوباره خانواده ها دوباره اسم "شهریار" رو واسه بچه هاشون انتخاب میکنن.
به معنی پادشاه سلطان اسم پسر دوسال و نیمه من شهریاره خیلی خوشحالم که این اسم رو براش انتحاب کردیم منو همسرم زمان انتخاب اسم هیچ اسمی جز اسم شهریار به دلمون نمینشست بسیار سنگین و باوقار و از همه مهمتر اصیل و ایرانی
تاجور ، تاجدار : کنایه از پادشاه است
کی ، جمعش کیان
سلام و عرض ادب خدمت دوستان گرامی اسم من شهریار
دوران دبستان یادمه که میلاد امام علی و امام رضا به بچه هایی که تو اسمشون علی یا رضا داشت هدیه میدادن و یه فرق گذاری خیلی بدی میکردن که تو اون سن اصلا برای ما درست نبود و من به همین خاطر خیلی ناراحت بودم که چرا اسمم علی یا رضا نیست و با ناراحتی از مادرم سوال میکردم که چرا اسم منو گذاشتی شهریار!
...
[مشاهده متن کامل]

خداروشکر میکنم که پدرم اسم با اصالت وپر معنی برام انتخاب کرد خیلی دوسش دارم با افتخار

شهریار: به دو شکل شهریار و شتریار šatryār در پهلوی کار برد داشته است.
( ( از این نامور نامهٔ شهریار،
به گیتی، بمانم یکی یادگار. ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 211 )
درنامگذاری فرزندان خود ازنامهای ایرانی و پارسی استفاده کنید، ، ، مانند شهریار
بنظرم یکی از اصیل ترین اسمای ایرانی هست بسیار اسم سنگین و باوقاریه و همینطور ریشه در تاریخ ایران عزیزمان داره این اسم
ببخشید. ولی شهریار اسم دخترونه نیست . ولی نظر ها فرق میکنه . ولی حتا شایعه شده شهریار اسم ایرانی هم نیست . و آلمانی ها این اسم را ساختن این اسم روی بسیاری از شاهان و شاهزادگان آلمانی گزاشته شده و یکی از تاجر های ایرانی از این اسم خوشش اومده و روی پسرش گزاشته . شهریار اسم پسرونست
عالی اسم پسرونه و ایرانی. پدر من خیلی مرد بزرگی بود و هست برای من و خانواده اش اسم پدرم شهریاره و این اسم باعث زیاد شدن بزرگی و عظمتش میشود
bi nazire in esm, khastam bedonam Alan kasi in esmo baraye bachash migirem
بزرگ و اصیل ، یک اریایی قدرتمند ، شاه ایران زمین ، ، درسخن گفتن بی نظیر
، شهریار پارسی ، ، ،
پادشاه شهر
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٥)

بپرس