صفه الصفوه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] صفة الصفوة اثر جمال الدین ابوالفرج بن جوزی، تلخیصی است از کتاب «حلیة الأولیاء و طبقات الأصفیاء» اثر ابونعیم اصفهانی، در شرح حال بزرگان علمی .
این کتاب، از جمله مهم ترین کتب طبقات نگاری صوفیان در قرن ششم محسوب شده و درباره آن، گفته شده است که: «این کتاب، در واقع تهذیب، تصحیح و تلخیصی از کتاب «حلیه» ابی نعیم شمرده می شود» .
ابونعیم افراد مذکور در کتاب خود را به پنج طبقه تقسیم و مقام معنوی و محامد اخلاقی آنان را گزارش کرده است: طبقه نخست، در شرح حال امیر مؤمنان(ع) و سه خلیفه اول؛ طبقه دوم، در معرفی سایر صحابه که در رتبه پس از خلفا قرار داشتند؛ طبقه سوم، در شرح حال اهل صفّه؛ طبقه چهارم، درباره زنان ناسکه از صحابه، که با شرح حال حضرت زهرا(س) و همسران پیامبر آغاز شده است و طبقه پنجم، درباره تابعان و تابعانِ تابعان است که از مهم ترین آنها حسن بصری است .
اما روش ابن جوزی در تنظیم این کتاب، اسلوب و روشی متفاوت می باشد. وی در این اثر، روش طبقه بندی ناحیه ای را پیش گرفته و با شهر مدینه آغاز کرده و سپس به مکه، بغداد و... رسیده است. وی هر شهری را که نام برده، طبقات عابدان و زاهدان آن ناحیه را نیز ذکر کرده است و شماره زندگی نامه های آن، به بیش از هزار زندگی نامه می رسد .
ابراهیم محمد رمضان و سعید محمد لحام، تحقیق و تصحیح کتاب را برعهده داشته اند.
کتاب با دو مقدمه از محققین و مؤلف آغاز شده است. در مقدمه نخست، ضمن ارائه زندگی نامه مختصری از نویسنده، به منابعی که در تصحیح و ضبط و تخریج مطالب و روایات کتاب، مورد استفاده قرار گرفته، اشاره شده است. از جمله این منابع، عبارتند از: «صحیح بخاری»؛ «صحیح مسلم»؛ «سنن ابی داود»؛ «حلیة الأولیاء» ابونعیم اصفهانی؛ «مسند احمد»؛ «سنن ترمذی»؛ «شمائل الرسول» ابن کثیر و... .

پیشنهاد کاربران

بپرس