عددنویسی رومی

دانشنامه عمومی

در روم باستان برای نوشتن عددها از بعضی حروف الفبای لاتین با مقادیر زیر استفاده می کردند:
آنها با پیروی از قانون هایی، با ترکیب این نمادها، نمادهای دیگری برای نمایشگاه دیگر اعداد پدید آورده بودند. بعضی از این قوانین بدین شرح بوده است:
• هر نمادی که در سمت راست نماد دیگر قرار دارد، چنانچه مقدارش از آن نماد کمتر یا با آن مساوی باشد، ارزش آن نماد را زیاد می کند.
• هر نمادی که در سمت چپ نماد دیگر قرار دارد، چنانچه مقدارش از آن کمتر باشد، ارزش آن نماد را کم می کند.
• هرگاه نمادی بین دو نماد بزرگ تر از خود قرار گرفته باشد، ابتدا با نماد سمت راستش ترکیب می شود، یعنی از ارزش آن می کاهد و بعد، طبق قانون اوّل، تفاضل بر ارزش نماد دیگر اضافه می شود.
• برای اعداد بزرگ ( ≤ {\displaystyle \leq \, } ۵٬۰۰۰ ) در بالای هر نماد خطّی افقی قرار می گیرد که ارزش آن را ۱٬۰۰۰ برابر می کند. مانند: ( ۵٬۰۰۰ = V ¯ {\displaystyle {\overline {V}}} )
• برای اعداد خیلی بزرگ ( ≤ {\displaystyle \leq \, } ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ ) شکل فراگیری وجود ندارد امّا گاهی آن ها را با دو خطّ افقی در بالای نماد نمایش می دهند که ارزش آن نماد را ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ برابر می کند. مانند: ( ۵٬۰۰۰٬۰۰۰ =V )
در دستگاه عددنویسی رومی رقم صفر وجود نداشته و برای ترکیب نمادها از دو عمل جمع و تفریق استفاده می شده. محاسبات ضرب و تقسیم که امروزه با استفاده از نمادهای دهدهی به راحتی انجام می گیرد، ریاضی دانان رومی ساعت ها وقت صرف به دست آوردن حاصل آن ها می کردند. این دستگاه بیشتر از همهٔ دستگاه ها در برابر دستگاه های جهانی عددنویسی دهدهی مقاومت کرد و برای پایداری خود تا قرن شانزدهم میلادی کوشید.
امروزه کاربرد اعداد رومی کم است:
• گاهی برای نوشتن قرن یا تاریخ میلادی از آن استفاده می گردد. در عددنویسی رومی سعی بر این بوده است که از یک نماد بیش از ۳ بار استفاده نشود
• عددهای روی صفحهٔ بعضی از ساعت ها نیز با نمادهای رومی نوشته شده است.
• در شهرهایی مانند پاریس برای نمایش مناطق شهرداری و تابلوهای خیابان ها از این روش عددنویسی استفاده می شود.
• در نام گذاری ترکیب های شیمیایی از اعداد رومی نیز استفاده می شود. مثل: آهن ( III ) نیترات برای Fe ( NO3 ) 3
• برای گروه ها در جدول تناوبی
عکس عددنویسی رومی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس