علم نحو

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] علم به اصول و قواعدی است که با آنها حالت و حرکت حرف آخر هر کلمه در جمله و نیز کیفیت ترکیب کلمات با هم در یک جمله ، معلوم می شود. موضوع این علم کلمه و کلام و هدف آن نیز حفظ زبان از اشتباه لفظی است. در این علم درباره إعراب هر یک از فاعل و مفعول و فعل و مبتدا و خبر و... و جایگاه هر یک از آنها در جمله بحث می شود و هم چنین این که چه عاملی باعث می شود این اعراب تغییر کنند.
۱. ↑ جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، ۱۳۷۵، ج ۲، ص۶۴.۲. ↑ جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، ۱۳۷۵، ج ۲، ص۱۹۳.۳. ↑ جامع المقدمات، تصحیح و تعلیق، مدرس افغانی، انتشارات هجرت، قم، ۱۳۷۵، ج ۲، ص۴۳۶.
منبع
سایت اندیشه قم
...

[ویکی اهل البیت] علم به اصول و قواعدی است که با آنها حالت و حرکت حرف آخر هر کلمه در جمله و نیز کیفیت ترکیب کلمات با هم در یک جمله ، معلوم می شود. موضوع این علم کلمه و کلام و هدف آن نیز حفظ زبان از اشتباه لفظی است..
در این علم درباره إعراب هر یک از فاعل و مفعول و فعل و مبتدا و خبر و... و جایگاه هر یک از آنها در جمله بحث می شود و هم چنین این که چه عاملی باعث می شود این اعراب تغییر کنند. همچنین نحو، روش مردم عرب در کاربردِ کلامِ فصیح و روشن است که با دقت در حرکات و نشانه های آخر کلمات و الفاظ انجام می پذیرد. و آن روشی است که کلمات را در کنار هم گردآورده و به صورت قانونمند آنها را به یکدیگر پیوند می زنند. و در واقع ما (پارسیان غیر عرب) برای آسان آموزی زبان عربی بدان نیازمندیم.امیل بدیع یعقوب زبان شناس معاصر عرب به روشنی علم نحو را تعریف می کند: «  نحو، روش عرب در کلام فصیح، با دقت در حرکات است یا به عبارت دیگر قانون گردآوردن کلام و پیوند زدن الفاظ آن به یکدیگر است»
استاد جلال الدین همایی در مقاله اش می آورد: «نحو عربی برای دو منظور تدوین شد: یکی حفظ زبان از تصرف اقوام و ملل غیر عرب و دیگر سهولت تعلیم و تعلّم »
در تاریخ پیدایش نحو آمده است که پس از فتوحات اسلامی، قبائلی در حوزه زبان فصیح عربی قرار گرفتند که با زبان گویشی خود در فصاحت زبان عربی لغزش ایجاد کردند و لحن (عدم صحّت اِعراب در اواخر کلمات و الفاظ) را پدید آوردند و این وضع تا زمان امام علی (ع) رواج داشت تا آنکه ابوالأسود دؤلی از یاران آن امام بزرگوار (ع) ایشان را از این خطر زبانی آگاه ساخت. زیرا با ورود لحن، اشعار شاعران نامدار عرب به غلط خوانده می شد و طبیعی بود که قرآن نیز به اشتباه تلاوت می گردید که موجب ظهور اختلافات اعتقادی و مذهبی می شد. در نتیجه «امام علی (ع) به ابوالاسود دؤلی فرمود تا اساس نحو را بنهد. چنان که خود گفته است: «من حدود نحو را از امام علی (ع) اخذ نموده ام» .و مورخان عموما اتفاق دارند که ابوالاسود دوئلی متوفی به سال 69 هجری علم نحو عرب را وضع کرده است،وی از بزرگان تابعین و از صحابه حضرت امیر بوده و در جنگ صفین التزام رکاب آن حضرت را داشته است.پس از آن به بعد بصره آمده و در آنجا زبان سریانی آموخته و قواعد نحو آن را فرا گرفت. یادآوری این نکته خالی از فایده نیست که پیش از نحو پردازی ابوالأسود دؤلی کتاب خدا بدون اِعراب و نقطه گذاری (علائم و نشانه های علم نحو) بود.

مترادف ها

syntax (اسم)
ترکیب، نحو، علم نحو، هم اهنگی قسمت های مختلف

پیشنهاد کاربران

علم نحو ؛ دانشی است که بوسیله آن اصول مقاصد از راه دلالت الفاظ آشکار میگردد، و فاعل از مفعول و مبتدا از خبر بازشناخته میشود. و اگر این دانش نمی بود اصل افاده سخن ، نامعلوم میماند. و این علم مهمترین رکن
...
[مشاهده متن کامل]
از ارکان چهارگانه زبان عرب ( لغت ، نحو، بیان و ادب ) است. ( از ترجمه مقدمه ابن خلدون ) . رجوع به نحو شود.

بپرس