غده اشکی

دانشنامه عمومی

غُدد اَشکی ( به انگلیسی: Lacrimal gland ) یک جفت غدد برون ریز هستند که در سمت بالای کاسه هر دو چشم قرار دارند و اشک تولید می کنند. غدد اشکی غده های کوچک دوسانتیمتری و بادامی شکل اند و در گوشه بیرونی چشم ها و پشت پلک های فوقانی قرار گرفته اند.
مایع اشکی از طریق ۶ تا ۱۲ مجرای کوچک ترشحی به فضای میان چشم و پلک فوقانی وارد می گردد. با هر بار باز و بسته کردن چشم ها اشک از مجاری ترشحی غدد اشکی چکیده شده و به سمت مجرای اشکی - بینی که به صورت دو سوراخ بسیار ریز در گوشه داخلی چشم ها قرار گرفته، هدایت می گردد. در انتها اشک به کیسه اشک و سپس به حفره بینی می ریزد. به همین علت است که هنگام گریه کردن ممکن است دچار آبریزش بینی گردید. [ ۱]
غده اشکی همانند غدد بزاقی پیوسته در حال ترشح است و مهم ترین ماده درون اشک آنزیم لیزوزیم است که باکتری ها را می کشد. غدد اشکی روزانه حدود دو قاشق چای خوری اشک تولید می کنند. وظایف اشک شست وشوی سطح چشم، ضد عفونی کردن چشم ها، لغزنده کردن چشم ها برای حرکت آسان کره چشم و پلک، جلوگیری از خشک شدن چشم ها و پلک ها و تغذیهٔ قرنیه می باشد. اشک حاوی آب، چربی ها، مواد معدنی، نمک و پروتئین است. دستگاه اشکی شامل غده اشکی، مجرای اشکی، منفذ اشکی، کیسه اشک و مجرای اشکی بینی می باشد. [ ۲] [ ۳]
التهاب غده اشکی، داکریوآدنیت ( dacryoadenitis ) نامیده می شود. موارد حاد التهاب غده اشکی اغلب در کودکان از اوریون، سرخک و آنفلوانزا و در بزرگسالان از سوزاک ناشی می شود.
غده اشکی اصلی که گاه با بلند کردن پلک فوقانی می توان لوب پلکی آن را مشاهده کرد، بیشترین حجم مایع اشک را ترشح می کند. هسته اشکی در پونز از طریق عصب اینترمدیوس ( از اجزاء زوج Vll ) و سپس شاخه ماگزیلاری زوج V کنترل این غدد را به عهده دارد. نوروم آکوستیک و سایر تومورهای زاویه مخچه ای - پلی باعث قطع عصب دهی این غدد می شوند. غدد کروز ولفرینگ ( ۱۰/۱ غده اصلی هستند ) مشابه غدد اصلی هستند ولی سیستم مجاری ندارند و عمدتاً در ملتحمه فورنیکس فوقانی قرار دارند. موسین اشک را سلول های جامی ملتحمه و چربی اشک را غدد میبومین و زایس می سازند غدد مول نیز نقشی دارند. غدد اشکی فرعی مسئول ترشح پایه اشک هستند و بدون ترشح رفلکسی اشک ( از غدد اصلی ) می توانند قرنیه را حفاظت کنند ولی فقدان تنهای سلول های گابلت باعث خشکی قرنیه می شود.
عکس غده اشکی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس