فوائد الاصول

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] فوائد الأصول (آخوند خراسانی). «فوائد الاصول»، به زبان عربی، تالیف ملا محمد کاظم بن ملا حسین هروی طوسی خراسانی نجفی، مشهور به آخوند خراسانی (متوفای ۱۳۲۹ ق)، است.
تالیف این کتاب، در ماه رجب المرجب سال ۱۳۰۱ ق، پایان یافته است. اگر چه در «اعیان الشیعة»، این طور آمده است که کتاب «درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد»، در سال ۱۲۹۱ ق و قبل از «فوائد الاصول» نگاشته شده است و همین طور در متن کتاب «فوائد الاصول»، در صفحات ۸۱ و ۸۲ و ۱۰۷ و ۱۳۵ با عبارت های «التعلیقة الجدیدة» و یا «علقناه جدیدا» به مطالب آن کتاب ارجاع داده شده است، اما با مراجعه به کتاب حاشیه بر فرائد (رسائل) مشخص می شود که بحث تعادل و تراجیح آن در سال ۱۲۹۱ ق و مبحث اصل برائت در سال ۱۲۹۵ ق و قبل از تالیف «فوائد الاصول» تالیف شده است، اما مبحث ظن در سال ۱۳۰۲ ق و مبحث استصحاب در سال ۱۳۰۵ ق، بعد از تالیف کتاب «فوائد الاصول تالیف شده است. بنابراین، ارجاع به مبحث قطع و ظن از کتاب حاشیه بر فرائد صحیح به نظر نمی رسد مگر اینکه این مطلب را قبلا نوشته باشد و قبل از پایان تالیف آن، به آن ارجاع داده باشد.از تاریخ انتشار کتاب، اطلاع دقیقی در دست نیست، اما کتاب موجود با نسخه ای که در سال ۱۳۱۹ ق، انتشار یافته است، مقابله شده است و بنابراین، از این سال به بعد حتما کتاب چاپ شده است.

[ویکی فقه] فوائد الأصول (میرزای نائینی). «فواید الاصول (للنایینی)»، مجموعه درس های میرزا محمد حسین غروی نایینی، از بزرگ ترین چهره های درخشان شیعه در قرن چهاردهم هجری است (۱۲۷۶- ۱۳۵۵ ق). این درس ها، توسط عالم ربانی، شیخ محمد علی کاظمی خراسانی (۱۳۰۹- ۱۳۶۵ ق)، از شاگردان ممتاز علامه نایینی، به زبان عربی، تحریر شده است.
علامه ربانی شیخ محمد علی کاظمی، در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگارش کتاب «فواید الاصول» این گونه بیان می فرماید:«از زمانی که در مجلس درس مولا، برترین مجتهدان، یگانه دهر و فقیه زمان، شخصیتی که ریاست حوزه های علمیه به دست اوست، استاد و پناه گاه ما، حضرت آیة الله میرزا محمد حسین غروی نایینی، شرکت کردم، دیدم که مجلس درس ایشان دارای فواید ارزش مندی است که عالم اندیشمند از آن بهره مند می شود؛ چه رسد به کسی که در این علم، مبتدی و آغازگر راه باشد و کسی که در این راه توانا باشد از آن بهره می برد؛ چه رسد به کسی که ناتوان و نیازمند باشد، لذا دوست داشتم این برگه ها را به آنچه از افادات و بیانات شریف ایشان استفاده برده ام، زینت بخشم و تا آن جا که فهم قاصر من به آن دست می یابد، شرح و تقریر نمایم.»

[ویکی فقه] تقریرات درس:میرزا محمد حسین غروی نائینی (م ۱۳۵۵ ق).مؤلف:میرزا محمد علی کاظمی خراسانی (م ۱۳۶۵ ق)
این کتاب در اصول فقه شیعه امامیه و در واقع تقریرات درس مرحوم میرزا محمد حسین غروی نائینی است که به وسیله شاگرد وی شیخ محمدعلی کاظمی خراسانی نوشته و تدوین شده است. این کتاب مهم و معتبر، مورد توجه علمای متأخر در حوزه های علمیه شیعه بوده است.
موضوعات کتاب
موضوعات کلی مورد بحث در این کتاب عبارت اند از:تعریف علم اصول و مسائل مربوط به آن، ماهیت وضع، صحیح و اعم، مشتق، اوامر، نواهی، مفاهیم عام و خاص، مطلق و مقید، قطع، ظن، شک و... .
وضعیت نشر
این کتاب، به همت انتشارات مؤسسه نشر اسلامی، در قم در ۴ جلد چاپ و منتشر شده است.
منبع
...

[ویکی اهل البیت] ملا محمد آخوند خراسانی .(م 1355 ق)
ملا محمد کاظم آخوند خراسانی ، فقیه و مرجع تقلید شیعه و رهبر سیاسی عصر مشروطیت فرزند ملا حسین در سـال 1255، در مـشهد، در یـک خـانـواده غیر معروف متولد شد و در 22 سالگی به تهران مهاجرت کرد و مدت کوتاهی تحصیل فلسفه کرد. سپس به نجف رفت، دو سال درس شیخ انصاری را درک کرد اما بیشتر تحصیلاتش نزد میرزای شیرازی بوده است.
میرزای شیرازی در سال 1291 سـامرا را محل اقامت خود قرار داد، ولی آخوند خراسانی از نجف دور نشد و خودش مستقلا حـوزه درس تـشـکـیـل داد. او از مـدرسین بسیار موفق است، در حدود هزار و دویست شاگرد از محضرش استفاده می کردند و درحدود دویست نفر آنان، خود مجتهد بودند.
فـقـهـا عـصـر اخـیـر، نـظیر مرحوم آقا سید ابوالحسن اصفهانی ، مرحوم حاج شیخ محمدحسین اصـفـهانی ، مرحوم حاج آقا حسین بروجردی ، مرحوم حاج آقا حسین قمی ، و مرحوم آقا ضیاءالدین عـراقـی هـمـه از شـاگـردان او بوده اند.
شهرت بیشتر آخوند خراسانی، در علم اصول است. کتاب کـفـایـة الاصـول او، یـک کتاب درسی مهم است و حواشی زیادی بر آن نوشته شده است. آرای اصولی آخوند خراسانی، همواره در حوزه های علمیه نقل می شود و مورد توجه است. آخوند خراسانی هـمـان کسی است که فتوا به ضرورت مشروطیت داد. مشروطیت ایران ، رهین اوست. وی در نجف به عنوان جانشین میرزای شیرازی و بزرگ ترین مرجع تقلید عالم شیعه مشخص گردید او در سال 1329 هجری قمری در نجف به طور ناگهانی درگذشت. مرگ او طبیعی تلقی نشد و اینکه عمال انگلستان او را مسموم ساخته اند محتمل می نماید.
این کتاب در اصول فقه شیعه امامیه و در واقع تقریرات درس مرحوم میرزا محمدحسین غروی نائینی است که به وسیله شاگرد وی شیخ محمدعلی کاظمی خراسانی نوشته و تدوین شده است. این کتاب مهم و معتبر، مورد توجه علمای متأخر در حوزه های علمیه شیعه بوده است.
موضوعات کلی مورد بحث در این کتاب عبارت اند از: تعریف علم اصول و مسائل مربوط به آن، ماهیت وضع، صحیح و اعم، مشتق، اوامر، نواهی، مفاهیم عام و خاص، مطلق و مقید، قطع، ظن، شک و...
این کتاب به همت انتشارات مؤسسه نشر اسلامی در قم چاپ و منتشر شده است.

[ویکی فقه] فوائد الاصول (آخوند خراسانی). «فوائد الاصول»، به زبان عربی، تالیف ملا محمد کاظم بن ملا حسین هروی طوسی خراسانی نجفی، مشهور به آخوند خراسانی (متوفای ۱۳۲۹ ق)، است.
تالیف این کتاب، در ماه رجب المرجب سال ۱۳۰۱ ق، پایان یافته است. اگر چه در «اعیان الشیعة»، این طور آمده است که کتاب «درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد»، در سال ۱۲۹۱ ق و قبل از «فوائد الاصول» نگاشته شده است و همین طور در متن کتاب «فوائد الاصول»، در صفحات ۸۱ و ۸۲ و ۱۰۷ و ۱۳۵ با عبارت های «التعلیقة الجدیدة» و یا «علقناه جدیدا» به مطالب آن کتاب ارجاع داده شده است، اما با مراجعه به کتاب حاشیه بر فرائد (رسائل) مشخص می شود که بحث تعادل و تراجیح آن در سال ۱۲۹۱ ق و مبحث اصل برائت در سال ۱۲۹۵ ق و قبل از تالیف «فوائد الاصول» تالیف شده است، اما مبحث ظن در سال ۱۳۰۲ ق و مبحث استصحاب در سال ۱۳۰۵ ق، بعد از تالیف کتاب «فوائد الاصول تالیف شده است. بنابراین، ارجاع به مبحث قطع و ظن از کتاب حاشیه بر فرائد صحیح به نظر نمی رسد مگر اینکه این مطلب را قبلا نوشته باشد و قبل از پایان تالیف آن، به آن ارجاع داده باشد.از تاریخ انتشار کتاب، اطلاع دقیقی در دست نیست، اما کتاب موجود با نسخه ای که در سال ۱۳۱۹ ق، انتشار یافته است، مقابله شده است و بنابراین، از این سال به بعد حتما کتاب چاپ شده است.
ساختار
تقسیم بندی مطالب کتاب، با عنوان «فائدة» می باشد و همان طور که در «الذریعة» و «اعیان الشیعة» آمده است، کتاب، مشتمل بر ۱۵ فایده می باشد.
گزارش محتوا
...

[ویکی نور] فوائد الاصول (آخوند خراسانی). فوائد الاصول، به زبان عربی، تألیف ملا محمد کاظم بن ملا حسین هروی طوسی خراسانی نجفی، مشهور به آخوند خراسانی(متوفای 1329ق)، است.
تألیف این کتاب، در ماه رجب المرجب سال 1301ق، پایان یافته است. اگر چه در«أعیان الشیعة»، این طور آمده است که کتاب«درر الفوائد فی الحاشیة علی الفرائد»، در سال 1291ق و قبل از«فوائد الاصول» نگاشته شده است و همین طور در متن کتاب«فوائد الاصول»، در صفحات 81 و 82 و 107 و 135 با عبارت های«التعلیقة الجدیدة» و یا«علقناه جدیدا» به مطالب آن کتاب ارجاع داده شده است، امّا با مراجعه به کتاب حاشیه بر فرائد(رسائل) مشخص می شود که بحث تعادل و تراجیح آن در سال 1291ق و مبحث اصل برائت در سال 1295ق و قبل از تألیف«فوائد الاصول» تألیف شده است، اما مبحث ظن در سال 1302ق و مبحث استصحاب در سال 1305ق، بعد از تألیف کتاب«فوائد الاصول تألیف شده است.
بنابراین، ارجاع به مبحث قطع و ظن از کتاب حاشیه بر فرائد صحیح به نظر نمی رسد مگر اینکه این مطلب را قبلا نوشته باشد و قبل از پایان تألیف آن، به آن ارجاع داده باشد.
از تاریخ انتشار کتاب، اطلاع دقیقی در دست نیست، اما کتاب موجود با نسخه ای که در سال 1319ق، انتشار یافته است، مقابله شده است و بنابراین، از این سال به بعد حتما کتاب چاپ شده است.
تقسیم بندی مطالب کتاب، با عنوان«فائدة» می باشد و همان طور که در«الذریعة» و«أعیان الشیعة» آمده است، کتاب، مشتمل بر 15 فایده می باشد.

[ویکی فقه] فوائد الاصول (میرزای نائینی). «فواید الاصول (للنایینی)»، مجموعه درس های میرزا محمد حسین غروی نایینی، از بزرگ ترین چهره های درخشان شیعه در قرن چهاردهم هجری است (۱۲۷۶- ۱۳۵۵ ق). این درس ها، توسط عالم ربانی، شیخ محمد علی کاظمی خراسانی (۱۳۰۹- ۱۳۶۵ ق)، از شاگردان ممتاز علامه نایینی، به زبان عربی، تحریر شده است.
علامه ربانی شیخ محمد علی کاظمی، در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگارش کتاب «فواید الاصول» این گونه بیان می فرماید:«از زمانی که در مجلس درس مولا، برترین مجتهدان، یگانه دهر و فقیه زمان، شخصیتی که ریاست حوزه های علمیه به دست اوست، استاد و پناه گاه ما، حضرت آیة الله میرزا محمد حسین غروی نایینی، شرکت کردم، دیدم که مجلس درس ایشان دارای فواید ارزش مندی است که عالم اندیشمند از آن بهره مند می شود؛ چه رسد به کسی که در این علم، مبتدی و آغازگر راه باشد و کسی که در این راه توانا باشد از آن بهره می برد؛ چه رسد به کسی که ناتوان و نیازمند باشد، لذا دوست داشتم این برگه ها را به آنچه از افادات و بیانات شریف ایشان استفاده برده ام، زینت بخشم و تا آن جا که فهم قاصر من به آن دست می یابد، شرح و تقریر نمایم.»
دیدگاه محقق نائینی
محقق نایینی، خود، در باره این کتاب و مؤلف دانشمند آن می فرماید:«از بهترین نعمت هایی که خداوند سبحان و متعال، بر اهل علم ارزانی داشته، نعمتی است که بر نور چشم من، دانشمند برجسته و علامه اندیشمند و مبتکر دل سوز که به برترین درجات ثبات و استواری نایل آمده، ارزانی داشته و آن، توفیق و تایید الهی است.وی، با کوشش و تلاش فراوان به بالاترین مراتب استنباط و اجتهاد نایل آمده و برگزیده مجتهدان برجسته و بزرگ و رکن و پایه اسلام گردیده که پیوسته مورد تایید و ثابت قدم باد...وی، در این کتاب و در این صفحات درخشان، آنچه را در مباحث خود بررسی کرده ایم، آورده است و در تنقیح و تهذیب آن از هیچ کوششی فروگذار نکرده و آن را با بیانی روان و نظمی زیبا به خوبی شرح و توضیح داده است...»
ساختار
کتاب، در چهار جلد تنظیم شده است و موضوعات کلی مورد بحث در آن، عبارتند از: تعریف علم اصول و مسائل مربوط به آن، ماهیت وضع، صحیح و اعم، مشتق، اوامر (در جلد اول)؛ نواهی، مفاهیم عام و خاص، مطلق و مقید (در جلد دوم)؛ قطع، ظن و شک (در جلد سوم)؛ بقیه مباحث شک، استصحاب و تعادل و تراجیح (در جلد چهارم).
گزارش محتوا
...

[ویکی نور] فوائد الاصول (نائینی محمد حسین). «فواید الاصول(للنایینی)»، مجموعه درس های میرزا محمد حسین غروی نایینی، از بزرگ ترین چهره های درخشان شیعه در قرن چهاردهم هجری است(1276 - 1355ق). این درس ها، توسط عالم ربانی، شیخ محمد علی کاظمی خراسانی(1309 - 1365ق)، از شاگردان ممتاز علامه نایینی، به زبان عربی، تحریر شده است.
علامه ربانی شیخ محمد علی کاظمی، در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگارش کتاب«فواید الاصول» این گونه بیان می فرماید:
«از زمانی که در مجلس درس مولا، برترین مجتهدان، یگانه دهر و فقیه زمان، شخصیتی که ریاست حوزه های علمیّه به دست اوست، استاد و پناه گاه ما، حضرت آیة الله میرزا محمد حسین غروی نایینی، شرکت کردم، دیدم که مجلس درس ایشان دارای فواید ارزش مندی است که عالم اندیشمند از آن بهره مند می شود؛ چه رسد به کسی که در این علم، مبتدی و آغازگر راه باشد و کسی که در این راه توانا باشد از آن بهره می برد؛ چه رسد به کسی که ناتوان و نیازمند باشد، لذا دوست داشتم این برگه ها را به آنچه از افادات و بیانات شریف ایشان استفاده برده ام، زینت بخشم و تا آن جا که فهم قاصر من به آن دست می یابد، شرح و تقریر نمایم.»
محقق نایینی، خود، در باره این کتاب و مؤلف دانشمند آن می فرماید:
«از بهترین نعمت هایی که خداوند سبحان و متعال، بر اهل علم ارزانی داشته، نعمتی است که بر نور چشم من، دانشمند برجسته و علامه اندیشمند و مبتکر دل سوز که به برترین درجات ثبات و استواری نایل آمده، ارزانی داشته و آن، توفیق و تأیید الهی است.

پیشنهاد کاربران

بپرس