فیصل بن عبدالعزیز

دانشنامه آزاد فارسی

فِیْصَل بن عَبدالعَزیز (ریاض ۱۹۰۵ـ۱۹۷۵)
فِیْصَل بن عَبدالعَزیز
فِیْصَل بن عَبدالعَزیز
پادشاه عربستان سعودی از ۱۹۶۴. بدون نخست وزیر حکومت کرد و پس از چهار برابر شدن بهای جهانی نفت (۱۹۷۳ـ۱۹۷۴) با استفاده از درآمدهای سرشار سالانۀ نفتی عربستان سعودی، که از ۳۳۴ میلیون دلار (۱۹۶۰) به۲۲.۵ میلیارد دلار (۱۹۷۴) رسید، برنامۀ نوسازی اقتصادی کشورش را با موفقیت به اجرا گذاشت. سیستم رفاهی سخاوتمندانه ای تأسیس کرد که مراقبت های پزشکی و آموزش رایگان تا مقطع کارشناسی ارشد، و پرداخت یارانۀ مواد غذایی، آب، سوخت، برق، و اجاره بها را دربر داشت؛ بر ده داری را غیرقانونی اعلام، و به سایر کشورهای عرب در مبارزه با رژیم اشغالگر قدس کمک مالی کرد. در مارس ۱۹۷۵ فیصل را برادر زاده اش، مُسعِد که اختلال مغزی داشت، به قتل رساند و برادر ناتنی اش، خالد، پادشاه شد. فیصل یکی از ۴۳ پسر ملک عبدالعزیز بن سعود، بنیاد گذار سلسلۀ سعودی بود. فیصل دوش به دوش پدرش جنگید و سپاه او در منطقۀ حجاز، واقع در غرب عربستان، بر ارتش حسین بن علی پیروز شد (۱۹۲۵). نایب السلطنۀ حجاز (۱۹۳۲) و وزیر خارجه (۱۹۴۰) شد. «نخستین رونق استخراج و صدور نفت» (۱۹۴۷ـ۱۹۵۲) در شکل دادن سیاست های سعودی نقش اصلی را برعهده داشت. در ۱۹۵۳ هنگامی که برادر ناتنی اش، سعود، به تخت نشست فیصل ولیعهد اعلام شد، و همچنان در سمت وزیر امور خارجه به خدمت ادامه داد. از ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۰ و نیز از ۱۹۶۲ به بعد نخست وزیر بود. فیصل که طرفدار مدرن سازی و غربی کردن تدریجی کشورش بود در دهۀ ۱۹۶۰ با ملک سعودِ محافظه کار اختلاف پیدا کرد و سعود ناچار شد در نوامبر ۱۹۶۴ به نفع فیصل از سلطنت استعفا کند. فیصل در ریاض زاده شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس