قبیله بریچ

[ویکی فقه] بَریچ (یا بریچی)، از قبایل پَشتون در جنوب افغانستان، مانند قبیله های مجاورش: تَرین و دُرّانی، جزئی از تیره شَرْخبونِ پشتون های سَربانی است.
نسب شناسان، بریچ را به دو دسته مشخص داودزی (زهی/ زایی) و حسین زی، و این دو را، بترتیب، به پنج و شش دودمان اصلی تقسیم می کنند؛ هر چند که در حال حاضر فقط سه دودمان وجود دارد: بَدَل زی در میان داودزی؛ زَکوزی و منَدوزی در میان حسین زی. دودمان های گمشده ممکن است در مهاجرت بزرگ تیره شرخبون پشتون به شمال شرقی شرکت جسته و در آن جا هویّت خود را از دست داده باشند. اگر چه قطعی نیست اما در میان هر دو قبیله بریچ و یوسف زی نام چندین دودمان (از جمله مَلی زی و دولت زی) دیده می شود. سه دودمان شیرانی، که هنوز به این نام شناخته می شوند، در بریچ مستحیل شده اند. در زمان نادرشاه(حک: ۱۱۴۸ـ۱۱۶۰) مندوزی ها سرکردگی قبیله را از بدل زی ها پس گرفتند و تا حدود ۱۳۲۰ سرکرده قبیله بودند.
جمعیت قبیله بریچ
بریچ قبیله کوچکی است، برآیند تخمین های گذشته از جمعیّتِ بریچ ۵۰۰، ۲ تا سه هزار خانوار؛ چهار هزار خانوار (۰۰۰، ۱۵ تن) با برآوردهای اخیر، که گرچه قطعی نیست اما میان ده تا بیست هزار تن تخمین زده می شود، سازگار نیست.
موقعیت جغرافیایی بریچ
از لحاظ جغرافیایی، محل تجمع بریچ ناحیه شورابَک (شوراوَک) است؛ آنها در حاشیه شرقی صحرای ریگستان و در امتداد مسیر وسطای رود لورا بیش تر جمعیت را تشکیل می دهند. بنا به روایات خودشان، این قبیله در سده دهم از حاشیه مقابل صحرا به آن محل کوچ کرده است. این روایات با منابع سازگار است. سه قریه بریچ، که در دره سفلای هیرمند باقی است، از آثار سکونت گاه های پیشین این قبیله به شمار می رود. یکی از این سه قریه، نزدیک خرابه های بُست و دو قریه دیگر (پَلالَک و لَندی که هر دو سکونت گاه زکوزی هاست) در پایین دیشو قرار دارد. باقیمانده قبیله در طول قرون پیوند نزدیک خود را با این قریه ها حفظ کرده اند. از سوی دیگر، کوچ های تدریجی، ظاهراً در قرن دوازدهم، از شورابک به سوی لورای سفلی صورت گرفته، و امروزه در اطراف و پایین نوشَکی در بلوچستان پاکستان سه تیره مندوزی یافت می شوند که عده آن ها در ۱۳۳۰ ش به حدود پنج هزار تن می رسید.
محل استقرار قبیله بریچ
...