قرض الحسنه

[ویکی فقه] قرض الحسنة. قرض الحسنه از امور پسندیده در اسلام است.

[ویکی فقه] قرض ‏الحسنه یکی از اصطلاحات فقهی رایج در جامعه امروز است که در قرآن نیز از آن یاد شده است. در اینجا به بررسی قرض‏ الحسنه از دیدگاه قرآن پرداخته می‏شود.
لغت قرض‏ الحسنه از دو کلمه ترکیب شده است:
۱- قرض: گونه ای از بریدن و قطع کردن است و مالی را که به دیگری داده می شود به شرط باز گرداندن (عین یا بدل آن) قرض می خوانند ؛ گویا قرض‏دهنده آن مال را از بقیه اموالش بریده است .
۲- الحسنه: در قرآن کریم، واژه «حسن» صفت قرض قرار گرفته، نه واژه «حسنه». حسن یعنی زیبا و نیکو و قرض نیکو آن است که از مال حلال باشد و آن را با منت گذاردن و اذیت، ضایع نکند .

قرض‏ الحسنه در اصطلاح
قرض‏ الحسنه در اصطلاح فقهی با انفاق و قرض‏ الحسنه قرآنی فرق دارد: قرض‏ الحسنه فقهی به مالی گفته می شود که قرض‏دهنده آن را با قصد استرداد نه رایگان، به کسی می دهد، خواه عین آن یا مالیت آن در ضمن مالی دیگر برگردد؛ ولی قرض ‏الحسنه در فرهنگ و اصطلاح قرآنی، معنایی جامع دارد که شامل قرض‏ الحسنه فقهی نیز می شود . زیرا از منظر قرآن کریم هر کار خیری که انسان برای خدا انجام می دهد، قرض‏ الحسنه به اوست، خواه عبادت اصطلاحی باشد؛ مانند نماز و روزه، یا انفاق مالی یا کارهای خدماتی و عام‏المنفعه باشد؛ مانند مسجد و مدرسه‏سازی، یا جبهه رفتن و جهاد در راه خدا.

دلیل تعبیر کار خیرخواهانه به قرض‏ الحسنه
سرّش، محفوظ بودن عین و اصلِ مال، نزد خداست، یعنی همان گونه که در قرض و وام، مال از بین نمی رود و باز می گردد، در این گونه امور نیز هرچه در راه خدا هزینه شود، باز می گردد : «وَ مَا تُقَدِّمُواْ لأَنفُسِکُم مِّنْ خَیْرٍ تَجِدُوهُ عِندَاللّهِ» «و هر کار خیری برای خود از پیش می فرستید، آن را نزد خدا (در سرای دیگر) خواهید یافت».
بلکه چندین برابر آن را به عنوان پاداش دریافت می کنید: «فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا کَثِیرَةً» «تا آن را برای او چندین برابر کند.»
خدای تعالی انفاق و هزینه ای را که مومنین در راه او خرج می کنند، قرض گرفتن خودش نامیده و این به خاطر سه چیز است:
۱- می خواهد مؤمنان را بر این کار تشویق کند.
۲- چنین انفاقی برای کسب رضایت خداست.
۳- خدای سبحان به زودی عوض آن را چند برابر به صاحبانش بر می گرداند، علاوه بر آن اجر کریم می دهد؛ اجر کریم اجری است که در نوع خودش پسندیده ترین باشد و اجر اخروی همین طور است چون فوق تصور انسان است .

آثار قرض‏ الحسنه
...

[ویکی اهل البیت] قرض الحسنه اصطلاحاً بین مردم به وام گرفتن معروف است و برای آن کارمزد نباید پرداخت کنند و آن را از مصادیق دینی می دانند. در اصطلاح فقها، قرض آن است که مالی به دیگری تملیک شود به طوری که او نیز ضامن بازپرداخت عین یا مثل یا قیمت آن چیز گردد.
کلمه قرض الحسنة از دو قسمت ترکیب شده است:
قرض الحسنه اصطلاحاً بین مردم به وام گرفتن معروف است و برای آن کارمزد نباید پرداخت کنند و آن را از مصادیق دینی می دانند. در اصطلاح فقها، قرض آن است که مالی به دیگری تملیک شود به طوری که او نیز ضامن بازپرداخت عین یا مثل یا قیمت آن چیز گردد.
قرض الحسنه در فرهنگ و اصطلاح قرآنی، معنایی جامع دارد که شامل قرض الحسنة فقهی نیز می شود زیرا از منظر قرآن کریم هر کار خیری که انسان برای خدا انجام دهد، قرض الحسنه برای اوست؛ خواه عبادت اصطلاحی باشد مانند نماز و روزه یا انفاق مالی یا کارهای خدماتی و عام المنفعه باشد: مانند مسجد و مدرسه سازی یا جبهه رفتن و جهاد در راه خدا.
قرض الحسنه در مکتب اسلام جایگاهی مخصوص دارد و تاکید اسلام برای کمک به فقرا و مستمندان به معنی پذیرفتن فقر نیست بلکه تلاشی برای برکندن فقر از زندگی بشری است. در شأن و مقام قرض الحسنه که از تعالیم دینی برخاسته، آیات بسیاری آمده است که به بعضی از آنها اشاره می شود: «کیست که به خدا «قرض الحسنه ای» دهد (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند) تا آن را برای او چندین برابر کند؟ و خداوند است که (روزی بندگان را) محدود یا گسترده می سازد؛ (و انفاق هرگز باعث کمبود روزی آنها نمی شود) و به سوی او بازگردانده می شوید (و پاداش خود را خواهید گرفت)».
با توجه به آیه چند نکته قابل ذکر است:
در آیه دیگری چنین فرموده است: «کیست که به خدا وام نیکو دهد (و از اموالی که به او ارزانی داشته انفاق کند) تا خداوند آن را برای او چندین برابر کند؟ و برای او پاداش پرارزشی است».