قطب الدین رازی محمد بن محمد

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] قطب الدّین ابوجعفر محمد بن محمد رازی بویهی (نسب او به آل بویه و به قولی به ابوجعفر بن بابویه قمی فقیه معروف شیعه می رسد)، در یکی از قرای ری به نام ورامین به دنیا آمد و در ماه ذی قعده سال 776، در شهر دمشق درگذشت و در صالحیه به خاک سپرده شد.
او از پیشوایان منطق و فلسفه و دانش های دیگر، همچنین از مشهورترین علمایی بود که در قرن هشتم می زیستند. شرح او بر «شمسیه» و کتاب «مطالع» در منطق مایه شهرت او شده است؛ همچنان که کتاب او در فلسفه به نام «المحاکمات» که در آن به بررسی و محاکمه دو شارح معروف کتاب «اشارات»، خواجه نصیرالدّین طوسی و فخر رازی پرداخته است، بر شهرت او افزوده است.
تاج سبکی در کتاب خود «طبقات الشافعیة» او را چنین ستوده است: «پیشوایی مبرز در علوم معقول بود که صیت شهرت او به سرزمین های دوردست رسید. به سال 763 به دمشق آمد، پس او را پیشوایی در منطق و حکمت یافتیم که در تفسیر و معانی و بیان به خوبی وارد بود و در نحو دست داشت و اشعه ذکاوت او آشکار بود».
سیوطی در «طبقات النحاة» گفته است: «او یکی از پیشوایان علم معقول بود که از عضدی و غیره دانش فراگرفت».
او از متفکران و علمای مبرز شیعه بود. شهید اول بدین مطلب تصریح دارد و با او در دمشق، در اواخر ماه شعبان 776، ملاقات کرده است و چنین می گوید: «دریایی بود خشک نشدنی... و بی شک امامی مذهب بود و من خود از او شنیدم که به امامی بودن خود تصریح می کرد و وابستگی او به پیروی از اهل بیت رسالت معلوم است» و باز شهید اول گفته است: «او شاگرد مخصوص شیخ امام جمال الدّین علامه حلی بود».
محقق ثانی شیخ علی بن عبدالعالی کرکی عاملی درباره اش می گوید: «از بزرگان شاگردان علامه و از اعیان اصحاب ما از امامیه بود». هریک از مؤلفان «ریاض» و «الأمل» و «مجالس المؤمنین» و أعیان الشیعة » و «الذریعة» و دیگران به تشیع او تصریح نموده اند. یکی از اساتید او جمال الدّین علامه حلی متوفی به سال 726 و دیگری عضدالدّین ایجی صاحب کتاب «المواقف» در علم کلام و متوفی به سال 1355/756م است.

پیشنهاد کاربران

بپرس