قوس قزح

/qowseqazah/

معنی انگلیسی:
rainbow

لغت نامه دهخدا

قوس قزح. [ ق َ / قُو س ِ ق ُ / ق َ زَ ]( اِ مرکب ) کمان رنگین که در هوا ظاهر شود و آن را کمان رستم و کمان شیطان گویند و آن را قوس قزح برای این گویند که قزح مأخوذ است از قزحه بضم یعنی راه سرخ و سبز و زرد یا آنکه بلند است مأخوذ از قزح بمعنی ارتفاع یا منسوب است به ملک موکل ابر یا منسوب است به پادشاهی از پادشاهان عجم. ( فرهنگ نظام ) ( از منتخب اللغة ). کمان مذکور را اکنون در ایران کمان مرتضی علی و کمان رستم گویند. ( فرهنگ نظام ). کمان شکلی ملون رنگین که در هوای ابر ظاهر میشود و آن را کمان رستم وکمان شیطان نیز گویند. صاحب غیاث گوید: ظاهراً به شیطان از آن منسوب کرده اند که چون شیطان نیز از جنس دیو است و معمول است که هر چیز از مقدار خود کلان باشدبه دیو منسوب کنند و سبب ظهور قوس قزح این است که وقتی آفتاب قریب افق مکشوف باشد و محاذی او از ابری ترشح قطرات صغار پرانبوه باشد، پس آن ترشح قطرات مذکورابری دیگر بود که تا افق که قریب اوست پهن شده باشد. در این صورت از کناره نصف اعلای آفتاب عکس در آن قطرات مترشحه می افتد، پس آن کسان که از آن قطرات مترشحه بجانب آفتاب اند و آفتاب پس پشت ایشان است کمان وارشکلی ملون به نظرشان می آید. ( آنندراج ) :
غبغب سیمین که کمر بست از آب
قوس قزح شد ز تف آفتاب.
نظامی.
رجوع به قزح ، قوس و قزح ، آژفنداک و آزفنداک شود.
- علم قوس قزح ؛ علمی است که از چگونگی پیدایش قوس قزح و علت پیدایش آن و جهت دایره شکلی بودن آن و رنگهای گوناگون آن و پیدایش آن به دنبال باران ها و آغاز و پایان روز و پیدایش بیشتر آن در روز و کمتر آن در نور ماه و احکام پیدایش آن در عالم کون و فساد و احوال دیگر آن بحث میکند. ابوالخیر احکام آن را برشمرده و این علم را در شمار علوم طبیعی قرار داده است. ( کشف الظنون ).

فرهنگ فارسی

کمان رنگین که در هوا ظاهر شود و آنرا کمان رستم و کمان شیطان گویند و آنرا قوس قزح برای این گویند که قزح ماخوذ است از قزحه بضم یعنی راه سرخ و سبز و زرد یا آنکه بلند است ماخوذ از قزح بمعنی ارتفاع یا منسوب است بملک موکل ابر یا منسوب است بپادشاهی از پادشاهان عجم .

دانشنامه آزاد فارسی

قوس قُزح
رجوع شود به:رنگین کمان

جدول کلمات

رنگین کمان

مترادف ها

sunbow (اسم)
رنگین کمان، قوس قزح

پیشنهاد کاربران

ســد گــیس
افسانه سرایان و اسطوره سازان بر این بینش و باور بوده اند که هر بچه یا کودکی که بتواند به یکی از دو پایه های رنگین کمان روی زمین دست بزند، آنگاه میتواند سه آرزو به نماید و خداوند متعال آن سه آرزو را بدون
...
[مشاهده متن کامل]
قید و شرط برای آن کودک بر آورده می نماید. اگر در ارتفاع خیلی بلند ، به عنوان مثال در یک هواپیما رنگین کمان را نگاه کنیم، شکل آن بطور کامل دایره ای خواهد بود و بدون پایه. بهر حال بر اساس مستندات تَورا ( تورات ) پس از آرام یافتن طوفان چهل شبانه روزی گویا خداوند متعال با نوح عهد و پیمان بسته بوده باشد که در آینده دیگر چنین مصیبت بزرگی را بر سر نسل های آتی آدم و حوا روا نخواهد داشت و علامت یا نشانه آن قول را رنگین کمان قرار داده باشد. در پشت پرده ظاهر الوان هفتگانه قوس و قزح ، معنای آن عهد و پیمان و قول و قرار خداوند متعال عبارت بوده است از معنای پیام هفت سین نهفته در پشت پرده ظاهر مجلل و باشکوه مراسم چیدن سفره یا میز هفت سین بهنگام بر پایی جشن باستانی عید نوروز ایرانیان و آن معنا عبارت بوده است از سامان ها یا نظم های کلی و هفتگانه کیهانی و زندگانی ها و عشق های هفتگانه انسانی و نه هفت سبزی کاشتنی و برداشتنی و پختنی و خوردنی و نوش جان کردنی. کشتی نوح هم اگر بطور واقعی وجود داشته بوده باشد، قطعات آن زیر رسوبات زیر آبهای خلیج فارس بین شط العرب و تنگه هرمز دفن گردیده و نه اینکه روی کوه آرا رات نشسته باشد. واژه آرا رات به زبان فارسی قدیمی یعنی قبل از پیدایش نوآه ( نوح ) به معنای محل شور و مشورت و رای گیری و مجلس آرا بوده است. آفرینندگان اولیه این مفاهیم و این ایده در زمینه سیاست و سیاستمداری و مردم داری ، آنرا بصورت یک نام بر یک کوه نهاده اند، طوریکه تا زمانیکه آن کوه استوار و پا برجا سر جای خود ایستاده باشد، آن ایده هم روی قله آن پاینده و زنده بماند. طوریکه مطلع هستیم آن ایده کهن الگوئی و ثبت و ضبط شده در ژرفنای وجود انسان ایرانی ، در اواخر عصر قاجار از زیر آگاهی به ضمیر خودآگاه می رسد و دوباره یاد آوری میگردد البته بصورت ضعیف. Rat با تلفظ رات به زبان فارسی قدیم به معنای مجلس و آرا جمع رای بوده اند.

رنگین کمان، قوس و قزح، قوس قزح
مثال : 《 من درست حال کسی را دارم که به تماشای قوس و قزح سر از پا نمیشناسد و از خانه بیرون می دود، ولی هنوز سر برنداشته گرفتار رعد و برق میگردد و بر جا خشک می شود. 》 [ شاهزاده و گدا، ترجمه محمد قاضی، فصل ۲۷، ص ۲۱۲]
ایرسا.
نوس، تیراژه، افنداک، سیروسه، سدگیس، رنگین کمان، آژفنداک، آزفنداک، کمان شیطان
رنگین کمان
رنگین کمون
رنگین کمان
آژفنداک
آزفنداک
کمان شیطان
آدینده
نوس
تیراژه
افنداک
سیروسه
سدگیس
به معنای رنگین کمان است

بپرس