قیراط

/qirAt/
معنی انگلیسی:
carat, karat

لغت نامه دهخدا

قیراط. ( معرب ، اِ ) و آن را قِرّاط نیز گویند. وزن آن برحسب شهرها و نقاط مختلف فرق میکند. در مکه ربع سدس دینار است و در عراق نصف عشر دینار. ( نقود العربیه از قاموس ص 28 ). ج ، قراریط. ( نقودالعربیه ). وزن قیراط نزد گوهرفروشان نیم دانق است یعنی یک چهارم حبه یا بیست ودو سانتی گرم و این کلمه تعریب Keration یونانی است که فرنگی ها آن را از ما اقتباس کرده و گویند Carat و قیراط در زمان ما ( مؤلف النقود ) جز برای سنجش الماس و در و دیگر سنگهای گرانبها بکارنرود. ( النقود العربیه ص 28 ). نیم دانگ که چهار جو میانه باشد. ( آنندراج از منتخب ). و از الفاظ الادویه و معصومی و کتاب حکیم محمد شریف خان شاه جهان آبادی به ثبوت میرسد که قیراط نیم دانگ است که چهار جو میانه باشد و در شرح وقایه پنج جو و این هم به اندک زیادتی قریب بدانست و در کنزالفقه و قنیه یک جو و در کشف نوشته که قیراط یک حبه و چهار خمس حبه است و حبه یک جو باشد و گفته اند سه جو و نیم و در منتخب است که صاحب قاموس نوشته که قیراط در هر شهر مختلف باشد در وزن و مختار اکثر قول منتخب است که قیراط نیم دانگ است. ( آنندراج ). ابن بیطار در ذیل کلمه شبرم گوید: مثقال هیجده قیراط است. و در فرهنگ فارسی معین آمده : قیراط واحد وزن و آن مقدار چهار جو و چهار حبه است. ( از رساله مقداریه ). || واحد وزن معادل یک بیست و یکم مثقال و آن مساوی سه جو و سه حصه از بنت حصه یک جو است ، معادل با 0/205 گرم. || واحدی برای سنجش الماس در عصر حاضر و آن معادل است با 0/2 گرم تقریباً. ( فرهنگ فارسی معین ) :
بقنطار زر بخش کردن ز گنج
نباشد چو قیراطی از دسترنج.
سعدی.

فرهنگ فارسی

۱ - واحد وزن و آن مقدار چهار جو و چهار حبه است ۲ - واحد وزن معادل یک بیست و یکم ( ۱ / ۲۱ ) مثقال و آن مساوی سه جو و سه حصه از بنت حصه یک جو است معادل ۲٠۵ / . گرم ۳ - واحدی برای سنجش الماس در عصر حاضر و آن معدل ۲ / . گرم تقریبا جمع : قراریط .

فرهنگ معین

(ق ) [ معر - یو. ] (اِ. ) واحدی برای وزن که بیشتر برای سنگ های قیمتی به کار می رود و برابر است با یک بیست و یکم مثقال .

فرهنگ عمید

واحد اندازه گیری وزن الماس و جواهرات، تقریباً برابر با یک پنجم گرم.

دانشنامه آزاد فارسی

(معرب یونانی کراتیون به معنی دانه) در دو مفهوم به کار می رود: ۱. واحدی برای سنجش وزن الماس، مروارید و دیگر سنگ ها و جواهرات قیمتی، معادل۰.۲۰۰ گرم که آن را قیراط متری نیز می نامند. تا پیش از تصویب این مقیاس معیارین در ۱۹۱۳، قیراط در کشورهای متفاوت دارای مقدار متفاوتی بود، مثلاً در لندن۰.۲۰۵۳ گرم، در فلورانس۰.۱۹۷۲ و در آمستردام۰.۲۰۵۷ گرم محاسبه می شد. ۲. واحدی برای وزن دارو و سکه در بعضی از کشورهای اسلامی که نام آن پیش از اسلام از بیزانس اخذ شده بود. این قیراط دارویی را معادل۰.۱۹ گرم (۱.۷۲۸ رطل یا۲۴/۱مثقال) برآورد کرده اند. در اصلاحات مالی دوران خلافت عبدالملک اموی که مثقال را از۴.۵۵ گرم به۴.۲۵ گرم کاهش دادند، قیراط رایج در اندازه گیری وزن سکه ها را۲۰/۱ مثقال (۰.۱۷۷ گرم) در نظر گرفتند. وجود این دو قیراط متفاوت در کنار هم، در طول زمان موجب بروز مشکلاتی در تعبیر و تعیین مقیاس شده بود.
wikijoo: قیراط

جدول کلمات

واحد سنجش الماس

مترادف ها

carat (اسم)
عیار، قیراط، واحد وزن جواهرات
karat (اسم)
عیار، قیراط، واحد وزن جواهرات

فارسی به عربی

قیراط

پیشنهاد کاربران

:[ اصطلاح بازار طلا]قیراط واحد اندازگیری وزن است که برای سنجش وزن سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی به کار می رود، هر قیراط معادل ۲۰۰ سوت است و هر یک گرم معادل ۵ قیراط است.

بپرس