لاجوردی یکی از سایه های رنگ آبی است که به رنگ سنگ لاجورد است. رنگ لاجوردی در
معماری ایرانی و کشورهای محدودهٔ حوزهٔ
خلیج فارس رنگی رایج است. [ نیازمند منبع] آبی لاجوردی، از سنگ لاجورد که در معادن
ایران و
افغانستان وجود دارد رنگ می گیرد. [ نیازمند منبع] رنگ آبی
نیلی نیز از این
مادهٔ معدنی گرفته می شود. رنگ آبی
شیشه های رنگی در بسیاری از ابنیهٔ قدیمی لاجوردی است.
لاجوردی را در زبان های انگلیسی،
فرانسوی و بسیاری از زبان های دیگر، «آبی ایرانی» ( انگلیسی: Persian blue؛ فرانسوی: bleu persan ) می نامند. این رنگ برای اولین بار در سال
۱۶۶۹ میلادی در انگلستان، «آبی ایرانی» نامیده شد. [ نیازمند منبع]
• لاجوردی: رنگ کاملاً آبی
• لاجوردی ملایم: آبی لاجوردی که همراه با سایه هایی از رنگ
خاکستری و نیلی است.
• لاجوردی تیره: که به آن «آبی عمیق» نیز می گویند. به این رنگ در طراحی وب، «آبی نیلی» یا «آبی پرطاووسی» نیز گفته می شود.
•
سبز لاجوردی:سبز
تیره با سایه هایی از سبز کله غازی است
استفاده از رنگ های خانواده آبی در معماری ایرانی و توجه ویژه به آن، نشان از توجه فرهنگ و هنر این سرزمین به انرژی کهکشان ها و آرامشی است که به وسیله آن می توان زندگی بهتری را برای خود و دیگری رقم زد. بنابراین رنگ در دنیای
ایران باستان همواره بر آرامش و زندگی برآمده از انرژی کائناتی تاکید داشته است که امروزه نیز به وضوح دیده می شود. از رنگ آبی لاجوردی در بسیاری از اماکن باستانی و یا اشیای بجا مانده در آن ها مثل: تپه سیلک کاشان، تپه هگمتانه، تپه مارلیک، پاسارگاد، کاخ شاهی ( کاخ شوش ) ، تخت جمشید، نقش رستم، کاخ اردشیر،
زیگورات چغازنبیل دیده میشود.
یکی از ویژگی های معماری سنتی ایرانی، آمیخته شدن با دنیای رنگ هاست. وقتی از رنگ در معماری ایرانی حرف می زنیم، منظور هویتی است که به واسطه آن پدید می آید.
تاریخ ایران پر از رنگ های است که بر اساس اعتقادات و احساسات مردم رقم زده شده است. در واقع رنگ یک جایگاه مقدس و ویژه نزد ایرانیان داشته است که به وسیله آن می توانستند اصالت خود را حفظ کنند. در تزئینات داخلی بسیاری از
مسجدها در ایران، مانند
مسجد امام در اصفهان، از
کاشیهای لاجوردی استفاده شده است.
لاجوردی تیره، که به ندرت آن را «آبی هنگ» نیز می نامند، برای اولین بار در سال
۱۹۱۲ به عنوان رنگ رسمی لباس نیروهای دریایی توسط کشورهای مختلف انتخاب شد. دلیل انتخاب لاجوردی تیره، روانشناسی رنگ، آسان و ارزان بودن
رنگرزی پارچه ها و دوام آن بود.
